literatura
Irakurriaz idazten
-
Martxoaren 8ari sua falta zaio
Gaur ere euria ari du. Gaur egutegiak martxoak 8 dio. Seaskakoak Andere aipatzen du.
Ikusi ditudan ekitaldi guztietan, deigarriena Katixarena egin zait. Eta poztu egin naiz. Blogari idazleak ugaritzen ari direlako. Blogean ezagutu ditugunak, liburuetako azaletan ikusten ditugulako orain. Idazle egiten dira. Eta beraien berbak, ipuinak, narrazioak… paperean ere irakurri daitezkelako.

Eta liburuaren bila jo, eta irakurtzen emango dugu emakume langilearen eguna. Manifestazioak igaroko dira albotik, emakumeen oihuak entzungo dira…. hala ere irakurtzen emango dugu eguna. Ezer egin barik. Ezer idatzi barik. Ezer erre barik. -
Utikan Euskadi sariak
Ez naiz idazlea. Ez naiz itzultzailea. Irakurlea eta literaturzalea naiz.
Baina asko poztu nau idazle eta itzultzaileek hartu duten jarrerak. Literatura gogoz irakurtzen hasi nintzenetik -eta badira urte batzuk- idazleek, artistek, intelektualek sinatutako agiri asko irakurri ditut. Gaur arte, ez nituen beraien zereginari buruzko agiri baten atzean ikusten nik irakurtzen ditudan idazleak.
Eta gaur ene begien aurrean ikusi dut. Hamaika idazle Donostiako Bulebarreko kioskoaren aurrean. Hamaika idazle Utikan Euskadi sariak esanez.Eta hamaika, 29, 37 izango dira. Eusko Jaurlaritzak ematen dituen sari horri uko eginez. Txantxuiloak salatu, eta irizpide extraliterarioak agerian jarriz. Eta Euskadi Sarietaz gehiago irakurri dut, eta Interneten arakatu, eta irabazleen eta argitaletxeen, eta epaimahaikoen… eta abarren berri izan dut. Informazio asko dago, ezkutatuta sarritan, baina agerikoak dira kontu batzuk.
Eta gaur hitzok idatzi ostean, bihar irakurtzen jarraituko dut. Egunkariak, agerkari digitalak, manifestuak eta beste. Irakurtzen jarraitzeko gogoa ematen didate idazle hauek. Eta beste askok. Irakurle hauek eta beste askoren lanak jarraituko ditut, begirunez.
Eta hurrengoan, Euskadi Saria nork eskuratu duen, gutxiago axolako zait. Idazle gutxiagorekin, nabarmenago geratuko direlako agian, errazago izango dute beharbada… eta abar, eta abar.
-
Euskadi sariak, ipuinak eta beste
Arretaz irakurri nuen Jon Alonsoren iritzia ARGIAren urtekarian. Mezua igorri nien lagun ditudanei; idazle, editore, kazetari, literaturzale. Asko idazten da gurean, asko esaten da, baina gutxitan -nire uste apalean- berba egiten dugu kulturgintzaren barruetaz. Berba egiten dugu Durangon, Durangoz, berba egiten dugu irakurle kopuruaz, salmentaz, eskubideak… eta orain gai bat jarri du mahai gainean Alonsok: Euskadi sariak.
Hautsak harrotu ditu. Esaterik badago. Artikulu gogoangarria izango da, gogoratuko duguna, berriz irakurriko duguna. Inprimatu ezkero, 6 orri aterako zaizkizu pdf horretatik. 6 orrialde dira ARGIAko urtekarian ere. Baina tinta joan da gero. Argian bertan elkarrizketa Jon Alonsori, iritziak BERRIA paperezko egunkarian, iritzi gehiago sarean…
Ipuinak. Baina bitxiena Koldo Ordozgoiti Eusko Jaurlaritzako Kultura saileko prentsa buruaren ateraldia. “Jon Alonsok eskubide osoa du nahi dituen ipuinak idazteko eta sinatzeko “. Ejem… egin nuen egunkaria irakurtzean. Zer esan behar du politikarien aholkulari den honek? Errua onartu? Autokritika egin? Barne ikerketa? Ez, fikziogile gisa onartu du idazlearen lana. Gezurra da berak dioena, gezur apaina, gezur sinesgarria… hori da fikzioa.
Eta dena egia balitz? Jon Alonsok epaimahaiko kide izandako garaiko pasarteak kontatzen ditu artikuluan -duela hiru urteko kontuak- eta artikuluaren azken zatian Sua nahi, Mr. Churchill? ipuin liburua eta Koldo Izagirreren ofizioa ditu hizpide. Esan dizuet, interesgarria da artikulua. Ipuinak maite dugunontzat egina. Eta interesgarria delako, sinesgarria delako harrotu ditu hautsok. Hautsa atera die harroei.
Sareko ARGIAk orain jarraipena egin du afera guztiarena. Euskal prentsak orain arte erreparatu dio gehien gaiari. Interneten oraindik gutxi irakurri dugu kontuari buruz, eremulauak.com gunean zertxobait. Zabaldu.com-en berriz, hedatzeko baino ez da aipatu, normala denez. Baina helduko da hori ere, lekuko izango da Interneteko euskal komunitatea.
Idazleen agerraldia. Utikan Euskadi sariak manifestua aurkeztuko dute zenbait idazlek barikuan Donostian. Ipuina, manifestua, sariak… etiketa berriak literatura irakurri eta ulertzeko. Ipuinak maite ditugulako.
-
Egurra irakurketari
… eta irakurtzeko gogoa etorri zitzaidan Baionako liburudendan hau irakurri ostean.
Eta liburuari ekiten diozu horrelakoetan. Apalei begira, eta marketing estrategia berria iruditzen zait, titulua hartu eta erakusleihoan lotura egitea.
Itzelak iruditu zaizkit Mattin liburudendako erakusleihoak. Izan be, egunotan Donostia eta Bilboko Elkar dendetakoak ikusi, eta ez dut jakin Euskal Herrian edo Guadalajarako dendak ziren. Euskal kultura txo!
-
Feria de Durango
zenbat durango ditu gure herriak?Euskal esaten diogu, liburu eta disko azoka…
liburu eta diskoak badira, baina El corazon del sapo hobeto saldu da Sei Urte baino. Gehiago irakurriko da La brecha, Euskal Hiria sutan baino.
Euskal esaten diogu, eta disko eta liburu ez diren ekoizpen gehiago dago urtetik urtera. Joku, mahaigaineko, pegata, jertse, souvenir, ardi, gazta edo dena delako, euskal. Liburuak eta diskoak gero.
Euskal esaten diogu, eta erdarazko liburuak zenbatu dituzue? 100 razones para dejar de ser español dio Jose Mari Esparzak bere liburuan, baina oraindik espainolen hizkuntzan mintzo zaigu, Euskal liburu eta disko azokan. Arrazoi bat gehiago beharko du oraindik, euskalduna izateko.
Euskal esaten diogu, eta euskara sutan dago. Ikusiko zenuten atarian, Gure Irratiaren argazkiak salatzen du. 16.000 euro jaso dituzte, solidarioak ere bagara euskaldunak. Radio Euskadi bitartean zuzenean aritu da EITBko set ezin apainago batetik… euskal zer izan daitekeen esan eta esan. Eta Euskal Liburuen behar lukeen azoka honetan Xabier Lapitzen Por la Paz hori sartuko dizute begietatik… irrati publikoak ere liburugintzan, ze arraio.
Euskal esaten diogu, baina Gerediagak Pata Negra aurkezten du Kafe Antzokian, multikulturalak gara aizu! eta gero Rafa Rueda, Petti eta Txuma Murugarren ikustera lau katu goaz. Hauxe duk hauxe. Denak kontent.
Liburuz mukuru ditugu orain apalak. Liburu apalak ditugu mukuru. Euskara gutxiengo izaten ari da, euskal liburu eta disko azokan ere. Eta ez da ezer pasatzen, ez dago krisi berbarik horregatik.
Izan ere, gehiago saltzen du erdarak, hain gaude salduak.
Berdin du, dena ongi doa.
Krisia, what crisis?
Durangoko azoka. izenburu berria. ez euskal, ez liburu eta ez disko. Durangokoazoka.com
Feriadedurango…. libre daukate.Entzun gura baduzu: Info7 irratia
[audio:http://www.info7.com/entzun/deskargatu.php?fitxaizena=http://www.euskalherria.com/mp3/kolaborazioak/talaiatik/20061212_eus_822.mp3&sekzioa=talaiatik&id=829] -
Hiriak
Hitzak: Joseba Sarrionandia
Musika: Ruper Ordorika
Bideoa: Iker Trebiño -
Zakur ametsak
Beste bideo bat aste honetan, Susatik zabaldu duguna. Zakur ametsak, spot bitxia. Oraingoan ez didazue esango gidoia kurratuta ez dagoenik ezta? Irudi aldetik ere bitxia. Aktoreak, txakurra eta bukaerako toma, benetan bitxia.
Gorka Arrese Susako editorearena da ideia, Natxo Escobar adiskideak lagundu dio errealizazioan, eta kamera bitxi batekin grabatu dute gainera.
Emaitza Susaren webgunean jarri dugu lehenbizi, eta Google video, dailymotion eta Youtubera igo dugu ostean.Nik neure aldetik, leiho txiki berri bat atondu dut blogaren goikaldean. Holangoak jartzeko. Eta blogak berak, gero eta izaera multimediagoa hartu duela otu zait. Bideo irudiak batetik, irratia.com podcast guztiak eskuragai zutabe berean, eta argazki eta testuak berton.
Esandakoa, ez dizula ondo egingo.
-
Slam poetry
Beste poesia bat posible da.
Aspalditxo slam poeten berri izan nuen. Baina ez nituen poetok ezagutzen. Ez nuen klubetara joateko aukerarik. Eta zer izan zitekeen irudikatzen hasi nintzen. Poesia errezitalak, gaurko moldeetara. Baina inguruan ere ez nuen ezer antzekorik topatzen.
Urteotan saiatu naiz, -tartean bihotz bakartien klubarekin- poesiaren beste dimentsio bat topatzen. Baina azkenean beti bukatzen dugu, errezital melankoliko, hunkigarri eta esango nuke aspergarriak egiten. Hunkitzeko poesia nabarmendu da gurean.
Eta iruditzen zait, poesiak baduela aukera anitz. Bisuala asko aipatzen da. Eta denak ari dira orain bideoa eta irudiak txertatzen, ohikoegi bihurtu diren kitarra doinuz lagunduta. Baina poesiak haratago jo behar du. Letrekin topatzen dena, bilatu behar du giroan ere. Ikusentzunezkoak ondo daude… baina beharbada deklamazioan ere bide berriak behar ditu gure poesiak.
Slam poetak bilatu ditut Interneten. Eta hizkuntza ezberdinetan kausitu ditut gainera. Euskaraz ez dugu oraindik holango saiorik egin, baina inoiz ez da berandu. Dj batek pintxatutako doinuen magalean egin daiteke…
Honek adibidez holan egiten du:
Bartzelonako Kosmopolis jaialdian, ahozko literatura bezala definitu zutena, slam poesia dela iruditu zait niri. Bertako bideoan ageri direnak, poetak dira. Eta oso saio polita laburbildu dute beste bideo honetan.
Disko jartzaileen aldameneko poesia aldarrikatzen dut, beraz. Hemen eta orain.
Edo bestela Patricia Smith bezalakoak. Do you like?
-
J’accuse euskaraz

J’accuse esanez ikusi ditut 18/98 sumariokoak. Eta kontzertua izango da zapatu honetan ere. Amets Arzallus entzun dut gero. J’accuse eta J’accuse, inbidiagarri den pronuntziazio frantses batean.
Amets Arzallus: J’accuse
[audio:http://www.gaztesarea.net/info/audio/061017-1898-amets-laburra.mp3]
J’accuse hartu dute aipagai epaituek. Eta nork nor salatuko hori da afera orain.
Eta nik, salatu honek, J’acusse euskaraz irakurtzeko gomitea egin gura dizuet, izan be, Iñigo Aranbarrik euskarara ekarri zuen ez oso aspaldi Emile Zolaren testua.irratia.com emankizunean saio berezia egin genuen 18/98 auziari buruz. Gainera, laister kaleratuko den disko baten kantu aurrerapena ere egiteko aukera izan genuen.
[audio:http://www.bilbohiria.com/docs/podcast/irratiacom/irratiacom061107.mp3]
Entzun gura baduzu:Podcast: Play in new window | Download
-
Ez dizu onik egingo
Susa argitaletxean ezpotak egiten hasi gara. Telebista medio garestia da, baina ikusentzunezkoak egitea beti amestu dugu. Eta Susako idazle eta egile, eta lagun, eta ezagunen artean mezua pasa genuen. Egingo zenuke spot labur bat? Eta horrela hainbat sortu dira, eta astero Emailuetan pasako ditugu. Eta literaturaren kalteetaz mintzatuko gara.
Lehen bideo hau Eider Rodriguezen ideia izan da. Eta Youtubera ere igo dugunez, hemen jarriko dut. Datozen asteetan gehiago izango dira. Eta zuek ere egin dezakezue bat, ez lotsatu. Egia esan, horrek ere ez dizu onik egingo.


























