• agit/prop,  baserritik mundua,  hurrengo geltokia,  larrabetzutik

    Elikadura burujabetza eta tokiko garapena eskolan lantzen

    Eskubide sozialen aldeko jardunaldiak antolatu dituzte Oarsoaldean. Ostegun honetan Elikadura burujabetza eta eskubide sozialak landuko dira mahai inguru batean, Oiartzungo udaletxean.
    tokiko
    Eskolako jantokiko esperientzia kontatzera noa bertara, baina Elikadura burujabetza, ekonomia iraunkorra eta tokiko garapena uztartu gura ditut gure herriko esperientziaren berri ematean.
    Hitzaldirako aurkezpen hauxe prestatu dut.

    Elikadura herritarron eskubidea

    eskubidealandan
    Elikadura izan ere, herritarron eskubide bat da. Mundu osoan bermatzen ez dena. Gurean ere, gero eta mugatuago, gero eta zanpatuago dagoen eskubidea da.
    Eskolan, zer jan eta zelan jan erabaki genuen aspaldi guraso elkartekook. Eta ariketa demokratikoa ez ezik, ingurugiroan, lurraren inguruan, tokiko ekonomian eta beste hainbat arduratan murgiltzeko balio izan digu. Irakaspen itzela benetan. Osasuna, kalitatea, zaporea, elkartasuna, eta beste balio askoz gehiago lantzen dira sukaldean, jantokian eta eskola inguruan, egunero egunero.
    Gaztelumendi
    Eskubide sozialen karta

  • agit/prop,  baserritik mundua

    Jone #libre

    Etxean eta herrian asko maite doguzan lagunen etxekoa da Jone.
    Xabier Arriaga Txiplas, bertso maisu, lagun, militantzia kide, EHNEko baserritarraren alaba nagusia da Jone.
    Itziar Amezaga eskolako irakasle, lagun, konplize, Elikadura Burujabetza lantaldetako kidearen alaba, Maddiren ahizpa.
    Maddi eta Joneren bizipoza, gogoa, irribarrea, militantzia ttiki txikitatik ezagutzen doguz. Zaldi gainean, artzai txakurren ondoan, Errigoitin zein Gernikako Arranoan edo Astran.
    Errigoiti Larrabetzutik gertu, oso gertu, mapan bezala ostantzekoetan dagoen baserri herria da. Auzoa guretzat.
    Bizkaigane, Gernika, Busturialdea, Morga, Larrabetzu…. udagoieneko kolorea.
    Lau galdera erantzunotan ikusten da Amezaga Arriagatarren maila, hizkuntza, konpromisoa.

    jonelibre

  • agit/prop,  baserritik mundua,  Elikadura Burujabeta,  hurrengo geltokia,  larrabetzutik

    Eskoletako jantokien ikasgaia

    Baserri Bizia

    Ikasturte bukaerako jaia antolatzen ari gara eskolan. Aurten ere, egun osoko egitarau aberatsarekin batera, bazkaria izango da eskola komunitatearen elkargune nagusia. Ikasle eta ikasle ohiek bazkalduko dute lehenengo, eta gero kalean eta patioan olgetan dauden bitartean, jantoki bete guraso batuko da, ezin menu ederragoa dastatzen.

    Urte guztiko asmo, gogo eta nekeen gailurra izaten da eskolako jaia, gurean bezala Euskal Herri osoko eskola, ikastetxe, ikastola eta abarretan. Eta gurean, egia esan, oso giro positiboa,baikorra, emankorra eta aberatsa bizi dugu, jantokiaren inguruan batez ere.

    Badira urte batzuk -seigarren ikasturtea irailean- Eusko Jaurlaritzak eskoletako jantokien dekretua inposatu zuela -Wert legea baino txungoagoa dela komentatzen dugu patioan- EAko Tontxu Camposen esku zegoen orduan Gasteizko Hezkuntza saila. Osteko bi kontseilariek ere; Isabel Celaa (PSE) eta Cristina Garmendiak (PNV) ez dute zirkinik egin egunero Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako eskoletan jaten duten 100.000 haurrek jantokian zeozer ikasi dezaten, elikaduraren garrantziaz ohar daitezen, osasunaren aldeko neurri gutxi somatu ditugu, dena esan behar bada.

    Gure eskolan, erabakia gure esku zegoela pentsatu genuen. Eta erabakia hartu genuen, guk geuk antolatzea jantokia, sukaldea eta elikaduraren inguruko ardura guztia. Dekretua bete barik, egunero egunero sukaldean herriko denda eta baserritarren artean erositako elikagaiak izan dira, herriko ogia, arraultzak, okela… dastatu, gozatu eta jan dituzte gure neska mutikoek.

    Jaurlaritzak diru laguntza oro ukatu zizkigun hasieratik. Ehundaka mila euro ukatu dizkigute azken 5 ikasturteetan. Baina guk herriko produktuekin, Gipuzkoako jogurrekin, Nafarroako olio, arroz eta lekaleekin ikasi dugu jaten. Sukaldatzen. Bizitzen. Herriko baserritarrak egunero etortzen dira eskolara, sasoian sasoiko produktuak ekartzera. Sukaldariek bihotz guztiarekin prestatzen ditzute gero. Eta ikasle eta irakasleek jan. Gure haurrak maiz joaten dira herriko soloetara, baserrietara, ikusi eta ikastera. Eskolan bertan solo bat daukagu.Sasoian sasoikoa. Berdin letxugak landatu edo marrubiak dastatu. Egunero mahaia ikasleek jartzen dute, batu ere bai, eta konpostaren ardura daukate. 2 tona konpost egin genituen iaz. Solorako baliatu dugu gero.

    Jantokia ikasteko leku bilakatu da. Gure baserria, gure elikadura, gure etorkizuna bertan lantzen dugu. Jaten duguna garelako, gure herriko tokiko garapena bultzatzen ari gara, herriko dendak -harategia, komertzio txikia, arraindegia-, ogitegia, soloak, hezitzaileak… guztia guk kudeatutako sistema libreago batean lantzen ari gara. Herriko ekonomian motore ere bada eskola eta guraso elkartea. Eta etorkizunean horrela jarraitu gura dugu.

    Erabaki garrantzitsuak hartu behar dira orain. Jaurlaritzan Hezkuntza sailak eta Nekazaritza departamenduak urratsak eman nahi dituzte. Gu laguntzeko eta egiten jarraitzeko prest gaude. Baserritarrekin, sindikatuekin, gizarte eragileekin, eskola komunitatearekin batera. Elikadura burujabetza lantzeko aukera aparta daukagu, eta guztia gure esku dago. Baliatu dezagun aukera historiko hau.

    Baserri Bizia 54. aldizkaria osorik:
    Baserri Bizia 54

  • #olatutalka #eraldalab
    agit/prop,  baserritik mundua,  Elikadura burujabetza,  ikusi eta ikasi

    Elikadura burujabetza eta tokiko garapena Euskal Herrian

    Eraldalab ekimenaren antolatzaileek aurten be hitzalditxo bat prestatzeko eskatu zidatenean, Esnetik kooperatiba eta Larrabetzuko eskolako jantokiaz berba egitea pentsatu genuen.

    Testuinguruan kokatu, tokiko garapenaren kontzeptua sozializatu eta ekonomia iraunkorra bezalako terminoak gure komunitatean aurkeztea nuen helburu. Hitzaldia prestatu, baserri mundua eta kontsumitzaileena zelan elkartu pentsatu eta irudi bidezko “beste” aurkezpen bat egiteari ekin nion. Gogotsu eta Donostian batu behar zirenak buruan izanda. Mezua, ekonomia sozial eta alternatibora lerrotuko nuen, gure kontraesanak areagotuz, nabarmenduz eta alternatiba errealak eta tangibleak eskura ekarriz.

    Elikadura burujabetza eta tokiko garapena

    Eraldalab ekimena bere horretan oso arrakastatsua suertatu da; jende eta gai aldetik, aurkezpenen mailagatik, ikusi eta ikasteko izan dugun aukeragatik, eta orohar eraldaketa soziala eta ekonomiaren inguruan saretzen ari garen ekimenen ikuspegitik ere.
    Olatu talka honek… olatukoop bezalako mugimendu ekonomikoa ekarriko duelako. Gu ere itsasoratzen ari gara….

  • Elikadura burujabetza lantzen
    agit/prop,  baserritik mundua,  Elikadura burujabetza,  hurrengo geltokia,  ikusi eta ikasi

    Elikadura burujabetza lantzen


    Aurreko asteburuan EHNE Bizkaiak VIII. kongresua burutu zuen Gernikan. Eta azken hilabetean buru belarri aritu gara zeregin horretan. Ponentzia erredaktatu, zuzendu, itzuli, pasatu, landu, eztabaidatu, azaldu, komentatu, hobetu, zorroztu, laburtu, argitu, ulertu eta ulertarazten.
    Talde lanean, Abadiñoko egoitzan. Eskualdeka azaltzen batzuk, gomendioak jasotzen.
    Kongresurako baina, ponentziaz gain, beste mila gauza txiki be prestatu behar izaten dira. Erakunde txikiotan, bizkar gainera etorri ohi dira, ordurarte inoiz planteatu gabeko lan batzuk ere. Eta asko ikasten da horretan. Gehiago, ondo, edo oso ondo urtetzen direnean.
    Eta egia esan, zeregin barriotan asko gozatu dut aspaldion. Bideoak egin ditugu, ponentziak azaldu, eztabaidak zuzendu, emendakinak jaso, dekorazioaz arduratu, argiak piztu eta amatatu, mikroak banatu… eta batez ere lantzen jarraitzeko gogoa hedatu, gazteagoen artean, zaharragoen inguruan.
    EHNE Bizkaia Gernikan
    Elikadura burujabetza lantzen

  • baserritik mundua,  hurrengo geltokia,  i+g,  larrabetzutik

    Parte hartzea bultzatzeko dinamikak

    Aste honetan parte hartzearekin zerikusia duten ekimen baten baino gehiagotan aritu eta jardungo naizenez, horren inguruko gogoeatxo bat botatzea pentsatu dut.
    Parte hartzea gora egingo duen dinamika izango da. Berdin du ze motatako prozesuetan den: izan dinamika sozialean, politikoan, instituzionalean edo profesionalean.

    Larrabetzuko udalean
    aurrekontu parte hartzaileak

    Udalak Larrabetzun, 2012ko aurrekontuak jendaurrean eta jendearekin prestatzeko asmoa agertu du. Eta horregatik, asteon bi herri batzar deitu ditu. Egoera ekonomikoaren berri eman, eta jendearekin batera hurrengo urteko aurrekontuak prestatzeko. Alkateak berak, herriko blogari eta elkarteetako webguneetara gonbidapen mezua bidali du. Herriko etxe atari guztietan deialdiko kartela dago, eta udal paneletan eta panel elektronikoan deialdiaren berri dago. Garaiz informatu, eta ahalik eta parte hartze handiena bermatze aldera.
    Estatu mailan badago aurrekontu partehartzaileen inguruko informazio gune eta sare bat, eta uste dut, aurrerantzean sarriagotan begiratu beharko dugula.
    aurrekontu parte hartzaileak
    Larrabetzuko dinamika honek, itzelezko harrera izan du sarean, lokal mailan. Baina sarea be, bada parte hartzerako tresna interesgarri bat. Agian, sarea eta parte hartzea zelan uztartu ikasi beharko genuke orain, maila lokalean. Eta esperientzia berritzaileak abiatu.
    Larrabetzuko aurrekontu parte hartzaileak sarean

    Minutu bat berrikuntzarako

    Lantokian, komunikazio zereginetan nabilenetik, baserri munduan gauzatzen diren esperientziak bisibilizatzea da nire arduretako bat. Eta berrikuntza sozialaren gaia interesez jarraitzen ari naiz. Horregatik EHNE Bizkaian ere Innobasque berrikuntza agentziak bultzatutako minutu bat berrikuntzarako ekimenean parte hartu dugu.
    Erronka bat jarri diogu gure buruari 70 erakunde ezberdinetan. Guk, baserritarren (ekoizle) eta kontsumitzaileen arteko harremana zelan erangikorrago egin pentsatzen aritu gara. Eta lankide eta baserritar ezberdinek nork bere ekarpenak egin dituzte. Orain batu, eta ebaluatu egin beharko ditugu denak. Eta hoiek martxan jarri. Minutu bateko ideiak, handiak eta erabakiorrak izan daitezkelako aurrerantzean.
    EHNE Bizkaia
    Minutu bat berrikuntzarako.
    minutu bat berrikuntzarako

  • baserritik mundua,  Elikadura burujabetza,  info 7

    baserritik mundua

    Baserrian sortua naiz, baserri inguruan hasia, eta baserri munduari lotua nabil aspaldion. Baserritarrekin, ekoizleekin, kontsumitzaile sareekin, komunikazioan eta akzioan.

    Udaberritik, proiektu berriei aukera ematen, zelan ernetzen diren ikusten, loratzen eta fruituak ematen. Eta udagoien honetan argia ikusten hasi dira. Ikusgai eta entzungai daude.

    Baserribizia.info gunearen inguruan, sare sozialak, komunikazio biziagoa, dinamika sindikala, elikadura burujabetzaren aldeko mugimendua, euskarri berriak… ikusentzunezkoak langintza batean.

    Irrati emankizuna
    Eta hemendik aurrera, baserri mundua islatu gura duen irratsaio bata burutuko dut astero, Info 7 irratian, eta beste irrati batzuetan ere eskaintzeko aukerarekin, sarean entzuteko, saretik mugitzeko.
    Baserritik mundua nekazaritza iraunkorraren aldeko jardun komunikatiboa izango da, elikadura burujabetzaren inguruko informazioa lantzeko tartea, baserriari lotutako kulturgintzari hauspoa emateko eremua… gaiak eta eztabaidak jorratzeko esparrua.


    baserritik mundua
    baserritik mundua