Aurrez aurre. Herri mugimendua, arrazoia eta naturargune baten babesa nagusitu da.
Ez dakigu entzunketa izan den, politikarien beldurra, amerikarren ikuspegia, ala herritarren mobilizazio gaitasuna. Denak batera izango dira ziurrenik. Kontua da Guggenheim museoaren proiektua albo batera geratu dela.
Eta hori ospatzekoa da, arrazoi askogatik.
nire arrazoi xumeak
Eider Gotxi eta Amaia Astobiza Larrabetzura etorri zirenean,Guggenheim Urdaibai STOP herri plataformaren argudiaketak, eta proiektu zoro honen gaineko laino belzek harritu ninduten. Zehaztasuna, argudioak, datuak, eta azaltzeko gaitasuna batetik. Boterearen jukutriak, batzuen interes ekonomikoak, ohituta gauzkaten maltzurkeria eta joko zikina bestetik.
Baina hitzalditik animatuta atera nintzen. Lagun batek eta biok antolatu genuen, eta herritar asko hurbildu zen. Eta hori beti da ona. Informazioa beharrezkoa da. Mobilizazioa ere bai.
Urrats bat gehiago eman behar nuela iruditu zitzaidan. Eta gaia ARGIA aldizkarian planteatu nuen. Bi urteko moratoria utzi zuen nolabait herentzian Urkullu lehendakari agurtu berriak. Tirabirak jeltzaleen artean. Beti izkutuan. Ikuspegi ezbedinak. Aukerak proiektua gelditzeko. Eta herritarren mobilizazio gaitasun handiak. Guztiak eragin du.
herri mugimendu apala
bezain indartsua
Euskal Herrian, eskualde eta bailara ezberdinetan problematika eta arazo lokal asko topa ditzakegu. Eta erantzunak. Baina halakoak. Herri mugimendu indartsua lortzea zaila da. Baliabide urritasuna, politika konbentzionalak hartu duen lehentasuna, kuadroak sortzeko aukera urria, herri mobilizazioek meritu handia daukate. Eta herri mugimenduko partaide, eta batez ere militanteak balore izugarria. Eta horregatik miresten ditut.
Txundituta nauka Eider Gotxi bermeotarrak. Gaitasun militantea, gogo nekagaitza, ekintzarako grina, jendea gehitzeko ardura, mezua zabaltzeko argitasuna, eta ez etsitzeko indarra. Eta erreportaia idatzi nuenetik gertuago ikusten dut, somatzen dut. Elkarri idazten diogu, ikuspegiak partekatzen ditugu. Sare sozialen errepasoa… eta agenda/artxibo handi bat osatu du Guggenheim Urdaibai STOP! herri ekimenak.
Urdaibaiko biosfera, Busturialdeko herriak dira horren lekuko. Manifestazio eta herri mobilizazio handi zein txikiak. Kamisetak eta materia saltzeko postuak. Balkoietako mezua. Urdaibain ozena da kontrako jarrera eta biosferaren aldeko aldarria. Edozeinek ikusten du. Somatzen da. Entzungai da.
Eta horpen itzela izanda.
entzuketa egin da baina…
Agirre Lehendakariaren omenezko egitura unibertsitario modernoak -Ibarretxe buru dela, eta Gorka Espiauren kudeaketarekin- egin du entzuketa Busturialdean. Datuak hor daude. Oraindik ez ditugu osorik ezagutzen. Eta beharbada Guggenheim patronatoaren ebazpenaren ostean, kaxoi batean geratuko dira, proiektua bezala.
Ariketa beharrezkoa izan da. Eta herri plataformak ere bere ahalegina egin du herritarren ahotsa eta iritzia entzuna izan dadin. Eta herriotako hautetsi, alkate eta arduradunak ere mintzatu dira. Nahi izan duten guztiak. Eta nabarmenagoa izan da herritarren asmoa eta instituzioen intentzioaren arteko aldea.
No Other Land dokumentalak Basel Adra palestinarra jarraitzen du, Masafer Yattako bere herria armadaren eraiste eta kanporaketen aurrean defenditzen saiatzen den bitartean. Istorioan, Yuval Abraham kazetari israeldarrarekin egiten duen lankidetzak bi munduren arteko alde handia erakusten du: Basel okupazioaren eta ziurgabetasunaren erdian bizi da, eta Yuvalek, berriz, askatasunez mugitzeko aukera du. Dokumentalak biek elkarrekin injustiziak salatzeko egiten duten ahalegina kontatzen du.
Euskararen eguna. Bi sari eskaini dira Bilbon; Diputazioak eta Bilboko udalak. Urteak dira Bizkaiko Foru aldundiko Kultura sailak Lauaxeta saria eskaintzen duela. Poesiarekin hasi zen. Ez du ematen oso definitua sariak. Aurten ere bi poeta larriki saritu dituzte. Baina ez daude titularretan. Poetak dira. Emakumeak dira. . Garrantzitsuena argazkia da. Albistea. Saria ematen duena. Beste bat Bilboko udalarena. Aurten behintzat. Eta kriterioak ez dakizkigu.
Euskara. Hizkuntza. Kultura. Sariak.
Bizkaia maite saritzea, oso… kitz, edo jeltzalea geratzen da. Orain? Jose Angel Irigarayk duela 40 urte baino gehiago idatzitako poema. Ederra. Testuinguru batekin. Benito Lertxundik diskora eraman (Zuberoa, 1977) eta luzaroan kantatu duena. Bizkaia maite, bere zentsu guztian. Letra aztertu eta esaten duena ordezkatzen duenari jaramon eginez. Hamarkadaz hamarkada, hamaika kantaldi eta kontzertuetan entzundakoa. Irratiz. Diskoetan. Belaunaldiz belaunaldi.
Bi sortzaile garrantzitsu. Ez dok amairu. Eta geroko guztia.
Ez Jose Angel Irigaray eta ezta Benito Lertxundi ere, ez ziren agertu sari banaketara. Saria. Ziria. Egia. Hiria.
Kukutza gogoratu dute Bilboko udaletxean
Zea Mays taldeari eman diote beste sarietako bat. Euskararen egunaren karietara. Aburto alkateak eman die, eta Azkuna gogora ekarri dute. Eta Kukutza. Musika, euskara, kontzertuak… eta taupada abestia. Bilboko Errekalde auzoko Kukutza gaztetxeari egin gura izan zion gomuta Zea Mays taldeak: «Askotan faltan sumatzen dugun lekua da, guretzat oso garrantzitsua izan baitzen». Abeslariaren esanetan, euskara leku txiki bateko hizkuntza da, baina «erraldoia» aldi berean, mundu osoan kontzertuak eskaintzeko bideak ireki dizkielako.
Zer pentsatua ematen du guzti honek. – Zer bilatzen dute instituzio publikoek artistak saritzean? – Zer espero dute, hizkuntzaren alde, gaztetxeen alde ez agertu edo testuingurari muzin egitea? – Saritua ala saria ematen duena proiekzioa jasotzen duena ez dakigu, zer bilatzen da sariekin?
Euskarak sariak behar dituen ez dakit. Hiztunak behar ditu. Asko. Gehiago. Eta horretan jarri beharko da indarra eta ahalegina. Kantuek, sortzaileek, diskoek, kontzertuek… laguntzen dute horretan.
Aste nagusikoa ez dugu ahazten, ezta?
Baina oraindik ez zaizkigu Bilboko Aste Nagusiko txapuzak. Eta azalpenen bat beharko lukete, hiru neska musikariek, eta musikazaleok orohar. Kultur whasing gehiago ez, mesedez! #basquewashing
Jaialdi bat da. Martxa asko dago. Euskal kulturgintzak daukan astebururik dizdiratsuena. Durangoko taberna jatetxe pub eta garitoentzako, jaien osteko asteburu luze eta emankorrena ziurrenik. Euskaldunontzat arnasgunea. Arnasa, haizea, aire berriak inguruan. Kultur industria apal baten erakusleiho paregabea. Kontzertuak, hitzaldiak, aurkezpenak, manifestazioak… mundu bat da Durango.
Baina niretzat, batez ere liburu azoka da.
Liburua
Durangon murgildu nintzen oso gazte nintzela liburuaren munduan. Durangon egin nituen lehen harremanak sektore honekin. Geroztik txandak, harremanak, salmentak, ezagutzak eta orduak egin ditut Durangon. Liburuaren mundua batzen da berton. Irakurleak -asko- eta idazleak -gero eta gehiago-. Editorialak. Banatzaileak. Ekoizleak. Ia kate osoa.
Liburua desagertu behar zela zioten ez oso aspaldi. Baina gurean sendo dirau. Gero eta gehiago argitaratzen da. Eta batzuk, gero eta gehiago saltzen dute. Gehiago irakurtzen dela suposatu nahi dut.
Liburuak erronka handiak ditu, ez dago dudarik; baina erronka guztietatik ateratzen ari da. Bere bidea aurkitzen du.
Euskarazko liburugintzak ere izango ditu aje eta buruhausteak. Baina egunotan ikusiko dugunez, liburugintza, fikzioa, literatura… bizi bizi dago gurean. Idazleak, irakurleak, editoreak, argitaletxeak… berritzen ari dira, orain artekoek egin duten bidea ukatu barik. Bide bat. Eta aurrera doana gainera.
Ez da desagertuko
Gero eta argiago daukat. Aspaldi irakurri nuen -irakurtzeak horrelakoak dauzka- liburua, eskailerak bezalakoa dela. Igogailuak asmatu zituzten, eta azkarrago, gorago, eta nekatu barik igo eta jaitsi gaitezke batetik bestera. Goitik behera. Behetik gora. Baina eskailera ez da desagertu. Hor dirau. Badaude ederragoak, politagoak, traketsagoak, malda handia dute batzuk, egurrezkoak direnak zapaltzea atsegina da, eta gorputzari ondo egiten dio gora eta behera ibiltzeak.
Liburua ere, ez bide da desagertuko. Pantailek, liburu elektronikoak, mugikor gama osoak, telebistak, kirolak, bizitza azeleratuak… ez dute albo batera utzi.
Orriak, tintak, azalek, edukiek, mundu desiatuek, kontaketak… irauten du. Eta asmatzen ari da. Asmatzen ari gara. Bizirik dagoelako.
Liburu azoka
Horregatik, eta hiru hamarkada baino gehiago Durangora etortzen, liburuak ekartzen, liburuak saltzen, gauzak antolatzen, kontatzen… aritu izan naizelako, eta urteotan guztiotan bilakaera eta joerak aztertu izan ditudalako ere bai, da niretzat liburu azoka Durangokoa. Eta hori aldarrikatuko dut, ahal dudan moduan.
Musikazalea naiz, zinema maite dut, eta dantza, eta hizkuntza, eta antzerkia edo arte eszenikoak. Eta parranda. Eta ekonomia lokala. Eta bertoko produktuak. Eta guzti hori ere bere baitan biltzen du liburua indartzeko duela 60 urte sortutako azokak. Liburua eta diskoa. Durangoko azoka. Kultura. Euskal Herria. Hizkuntza. Ekonomia. Bizitza.
Leopoldo Zugaza
Duela 60 urte atzera egitea ez da ariketa erraza. Gutxik kontatu dezakete bizipenetik. Baina duela gutxi hil zen Leopoldo Zugaza izan zen bisionario hoietako bat. Durangon, liburua bultzatzeko zerbait egin behar zela zeritzon. Eta ingurukoak batu eta antolatu zuten azoka. Eta elkartea. Eta dinamika soziokultural sano garrantzitsua Anboto azpiko inguru honetarako.
Berak, Gerediaga elkarteak egindako bideo honetan, hemen azalduko dudana baino hobeto kontatzen du. Eta komeni da, lantzean behin atzera begiratu, eta lan eder hauek hartu zituztenei entzutea.
Sarritan joaten naiz Durangoko Artekalen -izen aproposagorik- sortu zen eta gaur egun irauten duen Hitz liburudendara. Liburuak erosten ditut. Asko. Eta diskoak erosteari ekin diot berriki. Biniloak liluratuta nauka -orain beste baterako utziko dugu-; eta berba egiten dut Gaizka eta Nekanerekin. Kulturaz ia beti, literatura eta ekitaldietaz sarri, bizitzaz azken baten. Eta denda zelan sortu zen jakin nuenean, zur eta lur geratu nintzen. Baldosak saltzen zituzten, obrak egiten zituzten, eta liburuentzako apalak montatzen hasi ziren. Nekanek orduan Leopoldorentzat egiten zuen lan. Kontuak eramaten zizkion. Eta baldosak ditu berak gogoan.
Eta liburugintzan murgildu ziren, aspaldi. Eta hemen jarraitzen du, negozioa hartu zuen Gaizkari laguntzen. Euskal kulturaren gudari bat. Batailak dauzka ia egunero. Baina bizirik dirau. Eta pozik. Eta irakurle aparta da, eta soziologoa. Psikologoarena egitea ere tokatuko zaio. Bezeroak, irakurleak. Erosle hutsak. Lagunak. Kultura.
Liburu azoka garrantzitsua da liburuaren sektore guztiarentzat. Idazle, argitaletxe, hedabide eta enparauntzat. Baina liburudenda barik ez dago literaturarik urte osoan.
Liburu azoka aldarrikatzen eta babesten dudan bezala, liburudendak goretsi beharrean nago. Hitz. Eta beste guztiak. Gero eta gutxiago direnak bidenabar esanda. Baina eutsiko diogu. Irakurketari. Liburugintzari. Sorkuntzari. Diseinu eder eta kontakizun atseginez nahi dugulako gure ingurua. Gure herria. Gure sorkuntza.
Gaur ere, bai, gaur ere Euskararen eguna da. Atzo ere izango zen agian, bihar izan daiteke. Baina gaurkoa, aspaldi, Telesforo Monzon eta Manu de la Sotak nazioarteko euskararen egun izendatu zuten. Gaur bezalako egun batez, ez horren aspaldi, hasi nintzen blog honekin.
Egunotan, hamaikatxo gai otu zaizkit idazteko. Eta egunero, zeozertxo idazten dugun arren, beti ez dugu argitaratzen. Eta ez eginaren amorruz geratu ohi gara sarri.
Gaur idazteari ekin diot. Zirriborro gisa gorde, edo argitaratzea izaten da horrelakoetan kezka nagusia.
Gaurtik aurrera, beste molde batez… idazteari ekin, eta argitaratzen jarraitzeko asmoa daukat. Jakin arren post hauek ez daudela bogan, joerak beste batzuk direla ezagututa, baina niri bost guzti horrek. Idaztearen plazera, eta irakurtzearena ez dia ahituko. Eta jarraituko dugu kezka sortzen, garatzen eta hedatzen.
Gaur, berriz hemen gaude. Euskararen egunean. Euskararen biharamunarekin. Gaur. Hemen. Berriz.
Hasi besterik ez da egin Euskaraldia. Eta aurten negu itxurako udaberrian hasi da.
Tokiz kanpo harrapatu nau. Joan jinean. Aurreko edizioetan Larrabetzun egokitu zait, herriko lantaldean gainera.
Oraingoan Pirinioetan. Hemengo lantaldean banabil, baina beste bat da erritmoa. Hori beste baterako.
Eta nazio mailako ekimena izanik, batean eta bestean zer gertatzen den, zer mugitzen den irakurri eta bizitzeko prest. Aldaerak. Aldaketak. Egoera ezberdinak. Kudeaketa. Rolak. Izaera. Aukerak.
Gogotsu ekimen nazional honekin
Hizkuntzak herrigintzan eragiteko aukera ematen digu. Herrigintza, naziogintza eta hizkuntza lotuta doaz. Ez beti baina. Hiztunak behar ditu hizkuntza batek. Jende bizia herriak. Eta gurean, bietan ahul gabiltzalakoan nago ni. Hizkuntza eta herria, herria eta hizkuntza ezin bereizi zitezkeela kantatu zuen Xalbadorrek, eta gero Mikel Laboak, eta belaunaldiz belaunaldi kantatzen dugu oraindik.
Eta horixe, Pantailaldia joan da… pantailak euskaraz nahi ditugula aldarrikatu eta jarri dugu praktikan, eta orain mihiari ekitea dagokigu. Kanpaina handiagoa, baina xede bera. Erabilpena. Eta gogotsu horretarako ere. Eta horrela, egunez egun, urteko egun guztietan tresna eraginkor bilakatu arte euskara, gure hizkuntza.
post data:
Egunero, ariketa sozial honekin batera, gaztelumendi.eus blog honetan zerbait idazten saiatuko naiz. Gogoeta bat. Anekdotak. Irudiak. Saltsa apur bat. 11 egun dira, eta ea hamaika gogoeta, esaldi, ideia edo asmo batzeko gai garen.
Jaien alde, lanaren alde, ikastearen alde, drogen alde, bizikleten alde, mendiaren alde, bertsoen alde, erlijioen alde, itsasoaren alde…. hipokresiaren kontra. Beti.
Zortzikoa Mayabetik idatzi berri du Jon Sarasuak, berak esan, kazetariak entzun, ostean idatzi eta naiz.eus atarian jende askok irakurri duen kontuaren harira, batez ere izan duen erantzun zaparrada, sortu duen kalapita, eta izan den harrabotsarekin motibatuta. Bertsoa, kultura, gizartea, jendartea aldatzen doa. Eta garaian garaiko eztabaidak, tresnak, ahotsak eta diskurtsoak eraikitzen dira. Hori da kontua. Aldaketa. Eguneratzea. f5. Besterik ez. Jon Sarasua irakasle eta bertsolari ohiak, ohartxo bat, doinu librean eta zortzi puntuko motzean idazten du bertan.
1. Ez dut sare telematikorik (nork agindu zuen «sare sozial» terminoa gordetzea sare telematikoentzat?) eta ez dut irakurri nire hitzaldiari buruz egindako txiorik. Ziurrenik gehienok dakizkizue nik baino hobeto txioen espazio horiei egozten zaizkien ezaugarriak, behar psikologikoak eta gainerakoak. Higiene xumea da niretzat horretan ez ibiltzea, baina ingurukoek kontatu didate zerbait, xehetasunik gabe, soilik hiru titular: zalaparta, histeria, eskuin muturra.
Guk baditugu sare sozialak. Eta bere hitzaldia irakurri dugu. Hitzaldian egon zirenekin mintzatu gara. Eta irakurri ditugu iruzkinak, komentarioak, artikuluak (Markos Zapiainek Zuzeun, Juan Luis Zabalak berrian…) eta txioak ere bai.
Txioen espazio hoiei egozten zaizkien ezaugarriak egozten zaizkie ere gaur egun bizitza honetako jarduera askori. Apropos batzutan, inbiriaz askotan, ezintasunetik sarri, edadismotik maiz, ulertzeko borondate ezarekin usu, ezezagutzatik gehiegitan eta arrazoitik ia beti.
Behar psikologikoei buruz gutxi dakit. Hitz eginez ulertuko genuke agian. Kontsultarik eta pastilarik gabe, beharbada. Baina beharra zerk sortzen duen, agian garrantzitsuagoa da.
Higiene xumea da berarentzat hauetan ez ibiltzea. Baina bere inguruko zikinak badabiltza antza. Eta luze jardun da irakurri gabeko mezuei buruz. Komunikazio eskola baten, hezkuntza ikasketak egin nahi dituzten XXI. mende laurden honetako ikasle eta belaunaldi berrien aurrean, oso jarrera -zelan esango dugu- aurrerakoia? hezitzailea? prestatua?. ..
Ardoa datorkit burura. Gure kulturaren sustengu, inspiratzaile, balore, ondare, erakusgarri, merkatu edo zaletasuna.
Ardokeria ez da garbia. Zikina. Ez da erraz garbitzen.
Ardoak kalte izugarriak sortu ditu gurean. Luzaroan.
Mozkorra. Mozkorkeria. Kristal hautsiak. Borrokak. Biolentzia. Gorrotoa.
Gizarte honen hipokresia aplikatzen zaio maiz gustuko izan ez, edota ezagutzen ez dugunari.
Eta sare sozialen txanda bizi dugu orain. Internetekiko eszeptisimoa, itsukeria, ezagutza eza aspaldi da ezaguna teknofoboen artean. Sareak ez du gauza onik ekarriko. Militarren eta kapitalismoaren tresna da.
Sare sozialak, komunitatea, partekatzea, interakzioa, ezagutza, banaketa… balore positibo eta hezigarri bezala dauzkagunok asko gara. Ulertuz, jabetuz eta kexatuz… gure inguruan zarata asko dagoela. Hedabideetan bezala, ikastetxe eta langileetan bezala, kalean edo etxean. Zarata metafora da. Bolumenaz gain, beste gauza asko adierazten ditu.
zalaparta, histeria, eskuin muturra aipatzen ditu Jon Sarasuak sare sozialetatik jaso duena laburbiltzeko.
Nik ikusi ditut ere, Unibertsitateko udako ikastaro baterako gonbidapenak. Feminismotik egindako kritika eraikitzaileak. Bertso munduko batzuen txaloak. Eta txistuak. Ikusi dut kritika politikoa. Kritika ideologikoa, jantzia. Irakurri ditut lausenguak eta eztabaidarako proposamenak. Sare sozialetan barik, twitter -orain X- sarean. Urrutira gabe.
Sare sozialak euskaraz darabiltzagunok, ahalegin bat, begirada bat, proposamen bat, saiakera bat egiten dugu gure mundu hau apur bat hobea izan dadin. Eta benetan diot, asko gara. Eta gehiago behar genuke. Eta saituko gara. Besterik ez.
Artikulu bat osatzeko berbak batzen ari naiz. Hitzaldi batek, eta haren kronikak ekarri duelako gaia hizpidera. Jon Sarasuak, bertsolari txapelketak, eta gaiari kantatzeko moduak aztertu ditu. Kantatzen ez direnetan jarriaz fokua, edo mikroa. Eta arrabotsa sortu da. Dialektika gutxi, eta kaka asko. Zoriondu dutenetako askok ez dute anitz maite egungo bertsogintza, barrutik ahots apalen bat, eta larrua kentzeko moduko kritika bestetik.
naiz.eus atariko kronikak, sekulako bisitak izan ditu. Egunero ageri da argitaratu zenez geroztik irakurrienen zerrendan. To! eta no! txiotegian, oilarrak kukurrukuka. Oilanda isilik ez, eta abereen etxaldea zantzoka.
Txio asko eta artikulu gutxi dio Gorkaren boligorriak. Eta horretan bederen, arrazoi osoa du. Gu geu ere, gero eta gutxiago ari garelako artikulugintzan. Artikuluak, pagatutakoak dira soilik gaur egun (batez ere). Pagatu idazteko. Pagatu irakurtzeko. Eta pagatu paratzeko. Hori da gure baratzea.
"Artikulu gutxi eta txio asko produzitzen ditu euskal komunitateak".
Horretan bederen arrazoi osoa du @gorka_bm kazetariak.
Zein da alternatiba? Blogak ez ditugunean bogan, non eta zelan sortu azkar eta duin.
Txioak, momentuz doan egin, sortu, argitaratu eta idatzi ditzazkegu Teslaren jabearen autobide honetan. Eta gogoetak pentsamenduaren taberna ilunetan egiten dira sarri, ordu txikietan. Unibertsitateak, akademiak gurean pentsamendu aski prekarioa sortzen du, eta akademialariek, paper ezberdinak nola sortu dute buruan, nongo kongresutara joan, eta argitalpenak egin eta sustatzea. Egoaldea iparra galduta, alegia.
Txio adina artikulu egitea ez da erraza. Baina blogari hautsa kendu, eta bogan jartzea da post honen helburua. Inork irakurriko duen esperantza asko barik.
non dago euskal blogosfera?euskal blogosfera indartsu baten aldesarean.eus 2017/06/05
Euskaraldia dator, eta bezperetan badaukagu kezkatuta egoteko arrazoirik.
Aurten datu asko plazaratu da. Udaberrian Soziolinguistika Klusterrak Euskal Herrian 2021ean egindako neurketaren emaitzak plazaratu eta argitaratu zituen. Udazkenean, herriz herrikoak ezagutzen ari gara.
Eskualde mailako datuak jakin genituen Txorierrin eta herrikoak aztertzen ari gara orain.
Hizkuntzaren erabilera eta ezagutza aztertuko ditugu gaur Larrabetzun.
Ezagutzari dagokionez, herri euskaldun bezala definitzen ditu UEMAk -Udalerri euskaldunen mankomunitateak- gure bezalakoak. Larrabetzuk %70tik gorako ezagutza dauka.
Azken erabileraren neurketek baina, bestelako datuak eman dizkigute.
Guztiak kezkaz eta arduraz jardutera eraman behar gaituzte. Neurriak hartu, hizkuntz politika egoki bat egin eta kontzientziak astindu eta euskararen lana berritzera.
Badago lana, ahobizi, belarriprest eta ostantzeko jardueretan.
Otsaila. Pandemia osteko bigarren negua. Apurka apurka debekuak eta ezintasunak altxatzen ari dira. Kostako da oraindik. Kafe Antzokia zabaldu dute. Zabalik da, martxan. Martxan den bezala, aspaldian Alde Zaharra, eta auzoak. Eta hiri oso bat euskal kulturgintzari kea ateratzen. Grisetik kolorea sortzen. Oharkabean, asteon ikusi eta bizitakoak, entzundakoak, dastatutako batzuk, jarraitutakoak… berton Bilbo!
Astelehena
Astelehenean Eider Rodriguezek solasaldia Biran, Eraikuntzarako materiala nobelari buruz. Bete beterik aretoa. Galderantzunak, oso interesgarriak. Gogoetak. Literatura. Fikzioa. Errealitatea. Muga tabernatik Birara noala, Kafe Antzokiko arduradunak potea hartzen.
-Pozik ezta? Azkenean aste honetan bai!
Beste kezka bat adierazi gura izan zidaten. -Ostiralerako sold out egin du Mikel Erentxunek. Sarrera guztiak agortuta. (Eta kopurua)
-Oso gutxi saldu dira Rafa Ruedarenak. Zer egin behar dugu?
Eta euskal kulturgintzaz hirulau berba azkar, gogoeta arin batzuk, eta banoa korrika Birarantz.
Han, esan bezala, jendetza. Eta burua Kafe Antzokiko saltegian.
Baina literaturak plazak irabazi ditu. Betetzen du astelehen iluntze batean Bira bezalako taberna, kulturgune, areto bat. Eta solasaldia jarraitzen adi adi jende guztia. Apunteak, argazkiak, txioak. Kultura bor borka. Eta tertulia. Eta gogoeta anitz.
Eider Rodriguez: "Maitasuna oso gauza konplexua da"
Lautan hiru antzerki jaialdia Alde Zaharrean. Plaza Barrian Euskaltzaindiako egoitza nagusia eta Cafe Bilbao. Handik gertu Zazpi katu gaztetxea eta Bira, berriz ere. Euskal antzerkigintza alde zaharrean, otsailean zehar.
Kafe Antzokia zabaldu da. Ireki dute azkenean. Ea luzarorako den.
Astelehen iluntzeko gogoetak ekarri nau kontzertura. Atarian, ostegun iluntzeko giroa. Euskaltegiko ordutegiak, kontzertuen abiapuntua… Goiko aretoan Bilboko Supercremalleras, eta 21:30etan Rafa Rueda iragarrita.
Jende ezaguna. Argazkilariak. Prentsako jendea. Irratietan aritutakoak. Bertsolariren bat. Eta baita, kantariren bat edo beste.
Barrura sartu eta marmarra soinu bilakatzen da. Hasi da kontzertua. Pozik Rafa, Bilbon Kafe Antzokia daukagulako. Sortu zelako. Eta jezarrita hasi du kontzertua.
Zutik gaudenok lerrotan gaude. Hasierako 3 lerrootako guztien izenak aipa nitzake. Azken 25 urteetan ere hemen bueltaka ibilitakoak asko eta asko. Gazteenak… berrogeitik gora, ziurrenik.
Atzeragoko lerroetan denetarik. Eta Gabriel Aresti euskaltegikoak ere etorri dira. Kulturgintza horrela ere bultzatzen delako, euskara eta kultura ezagututa ulertzen direlako hobeto. Arituz. Entzunez. Eskerrik asko.
Pozik dago Rafa eta ez da gutxiagorako. Bertan behera geratu diren kontzertuak, nahi eta ezina.
Kultur diputatua dantzan, hori da gure iraultza. Telebistako esatari eta tertulianoak, irratietako disko jartzaileak, prentsan dihardutenak eta jubilatuak. Musikariak. Musikazaleak. Txiolariak. Irakasleak. Ruedak batuk gaitu. Eta Kafe Antzokiak iraungo du zutik, eta ez gara isilduko!
Otsaila da, negu gorria. Eta karteldegian agertzen dira agortutako sarreren markak. Programazioa betetzen ari da, atzean geratutako kontzertuak iragartzen dira berriz ere. Eta martxoan Loraldia etorriko da, eta Korrika… eta beste hamaika gehiago. Euskaratik eta euskaraz, berton, Bilbon.
Mikel Martinezek Alderray obra berria aurkeztuko du Arriaga antzokian. Katixa Agirre eta Maite Larburuk Kax kax hurrengo astelehenean. Bilbo Arestiren hiria da. Euskararena. Kulturak Euskal Herrian duen hiriburu handiena. Balia dezagun.
