teknologia berriak
software librea | blogak | Internet | copyleft
-
Itsasoaren isiltasuna
Etxean aspertuta nengoen. Mutikoak mugikorretik youtubeko gauzak pantailan ikusten erakutsi berritan, pantaila txikikoa egongelan ikusteko froga egin nahi nuen. Youtuben bilaketa egin eta pelikula lasai ikusteko. Ondo jezarrita edo etzanda, aukeran. Eta eskuak libre.
Le silence de la mer hautatu nuen, ezer ere jakin barik. Ez norena zen, ez nongoa, ez noizkoa. Frantsesez gainera, eta gaztelaniazko azpitituluak eskaintzen zizkidan tresnak berak. Ederto. Ikusten hasi, eta aproposa izan zitekela pentsatu. Aurrera. Pause asko sakatu barik.
Bitartean, pelikularen atsegina ikusiaz, sareari galdetu nion ea zer ikusten ari nintzen. Egilea, bertsioa, liburua, idazlea. Dena interesgarri. Dena zoragarri. Jean Bruller idazlearen liburu batean oinarritua. 1942an argitaratutako nobela labur bat, ipuina. Filmarekin jarraitu nuen, arras interesatua. Garaia, okupazio nazia, erresistentzia. Eta batez ere pelikularen planteamendua. Desobedientzia ekintza bat da isiltasuna bera. Gogorra. Etengabea. Itzela. Pelikularen ardatza. Protagonistetako baten bakarrizketak. Jarrera. Ikuspegia.
Filmak erabat harrapatuta,euskarari ekarriak atarian bilatu nuen J e a n Bru ll er idatzi, eta deus ez. –Zelan ez daukagu halako gauza eder bat euskaraz? pentsatu nuen. Eta pelikularekin gozatzen jarraitu. Amaierararte. Ederra. Ezin ederragoa. Gomendagarria.
Wikipediak pista gehiago irekitzen ditu. Bilaketaren xarma. Jean Bruller idazleak, Vercors ezizenarekin sinatu zituen lanak. Le silence de la mer ere bai. Eta bilaketa berriak egiten hasi nintzen. Eta hura ezustekoa, euskaraz badugu Itsasoaren isiltasuna. Birritan gainera. Ibon Sarasolaren itzulpena eman genuen armiarma.eus sarean, eta Booktegik, Josu Zabaletak euskaratutakoa pantailaratu zuen, Iban Zalduaren hitzaurrearekin.
Filma bukatu eta irakurtzeari ekin nion. Pantaila txikian. Eskuan, mugikorrean. Gozatuz.
Gaur, Varcors idazlearen efemeridea da. Eta kontatzeko gogoa piztu zait. Gogoratzeko. Erresistentziako idazleari omenaldi txiki bat eta zuei proposamena. Irakurri eta ikusteko. Gozatzeko sikiera. Itsasoaren isiltasuna ederra delako. Orduan bezala orain. Erresistentzia ederra da. Desobedientzia ere bai. Eta kultura, zelan ez. - agit/prop, covid19 | koronabirusa, gaztelumendi.eus, hurrengo geltokia, i+g, ikusi eta ikasi, teknologia berriak
[ leihotik mundura ] 20:20
Komunikazioa.
Komunitatea.
Gure leihoek hori erakutsi digute. Krisi sakon honetan, leihoak eta balkoiak bilakatu dira komunikazioa eta harremanen ordezko. Nola gauden ikusteko, arnasa hartzeko, lagun eta auzokideekin hitz egiteko, eta munduari gure berri emateko.Leiho teknologiko bat ireki dugu, sarean. Komunikazioa lantzeko, teknologia berriak (bideoak, streaming-a, txatak, sare sozialak) baliatuko ditugu.
Gorka Julio Teketen eta biok hizketan hasiko gara, baina elkarrizketak ireki eta gonbidatuak izango ditugu gure kanal honetan.
Ekonomia, kultura, krisi honi buruzko kontuak, kezkatzen gaituzten gauzak hartuko ditugu hizpide.
Osteguna, apirilak 16
arratsaldeko 20:20ean
[Â txaloen ostean ]leihotik mundura 20:20
Zu ere gonbidatuta zaude.
Komunitatea.
Komunikazioa.Albisteak 2020 – Gaur ere leihora aterako gara, hitz egitera: https://t.co/jVnP0iZSEv #etzi
— Etzi Portu Maritimoa (@etzipm) April 16, 2020
- #bidegorritik, #Patakon, 18/98+, agit/prop, albisteak 2.0, bakegileak, gaztelumendi.eus, hurrengo geltokia, ikusi eta ikasi, larrabetzutik, literatura, musika, pasahitza, software librea, su-etena | ceasefire | tregua, teknologia berriak, telebista
13 urte blogean, ekinean, ahaleginean
sare sozialak, blogak, internet, sarea, lagunak eta norbera pantaila aurrean. 13 urtez ekinean. ezinean. ahaleginean.
gaur ere abenduaren 3a da.
ea zer diozuen, irakurtzen zaituztedalako. aspalditik. hemen nago eta asko pozten naiz. oraindik.13 urte, besterik ez
2004ko euskararen egunean jarri zen martxan gaztelumendi bloga.
orduz geroztik ahal izan dudan guztia idatzi eta kontatu dut berton -eta beste leku askotan-. irratigintza, komunikazioa, literatura, telebista, bidaiak, aldizkariak, erreportajeak, mobilizazioak, informazioaren kudeaketa, auzolana, gutunak, erreportajeak, batailak, kezkak, kanpainak, lana, iritziak, salaketak, hedabideak, teknologia berriak, musika, herrigintza, harremanak, auzoko kontuak, kultura…. izan dira nire bizitzako ardatz; eta libre konpartitzeko aukera eman didate teknologiak, software libreak, hizkuntzak eta sorkuntzak.ezin eskertuago nago.
KRONIKA DIGITALA
ARTXIBOAK, artxibologia
sarean.com sortu zuen Jabi Zabalak 2003an. Ondoan izan dudan erreferentzia, duda barik.
Egunerokotasuna hautsi gurean, bitakora 2004ko euskararen egunaren biharamunean.
Joxe Arantzabalek bloga sortu eta egun berean eman zuen gaztelumendiren berri bere orduko Faroan.
Blogei buruzko ikastaroa antolatu genuen 2005eko udan UEUn
2006. urtean Euskal Herria 2.0 inflexio puntua Interneteko euskal panoraman, iparra eta helburuak markatu genituen. EUS dominioa lortzen hasteko abiapuntua.
Blogariak, software garatzaileak, hedabideetako arduradunak, kulturgileak, irakasleak… batu ginen Donostiako Artelekun. Ez daukagu ahazteko 2006ko iraila hura. Gauzak egiteko gogoa somatzen zen Euskal Herriaren alde digitalean. Auzolanean, 2.0 logika guztiz barneraturik.
EH 2.0 > puntuEUS
Zazpi urtez idazten, gogoratzen hasten zarenean…. amaituko denaren beldur zarelako.
10 urte bloga sortzen hasi nintzenetik, lekutan dago 2004ko abendua! http://t.co/78lJEaVveH pic.twitter.com/0S8khluE7b
— patxi gaztelumendi (@iPatxi) 2014(e)ko abenduak 3
#ga1d3rantzunak
galdera asko ditut egiteko. erantzunak etorri egiten dira. sortu.
kezkak idatzi, bizitza bete, amets ugari, letra asko, irudi batzuk eta zenbait ondorio.
#ga1d3rantzunak hitza eta ekintza dira, baldintza eta ondorio, objetibo beste subjetibo, sujeto eta adjetibo. teoria eta praxia. -
Euskarazko Wikipediak hazkunde eta eraldaketa bizi du [Erreportajea GARA egunkarian]
Uda honetan gustura idatzi dudan erreportajea. Hemen bertsio luzeago eta osatuago bat. Paperean argitaratu denaz gain, wikilariek eman zituzten erantzun guztiekin, sare sozialetako oihartzuna eta GARA egunkariko orrialdeak batuta.
Erreportaje luzea prestatzen ari gara @euwikipedia eta emakumeen biografiei buruzkoa @GARAnet egunkarian
Biba zuek! wikilariok pic.twitter.com/d7iZ8WiTu8— gaztelumendi (@iPatxi) 2017(e)ko abuztuak 8
Gaur #GARA egunkariko portadan editoriala eta Kultura saileko gai nagusia: @euwikipedia #eraldaketa eta #hazkundeahttps://t.co/ZrbpFhh4RO pic.twitter.com/KQd8ThBvhJ
— gaztelumendi (@iPatxi) 2017(e)ko abuztuak 16
GARA egunkarian azala, editoriala eta bi orrialde koloretan
Euskarazko Wikipedia: auzolanean herria egin – https://t.co/diTpq23Ngm @naiz_info
— Eguzki-lore (@plazaandu) 2017(e)ko abuztuak 16
5 wikilari berbetan
Aitzol Astigarraga, Leire Cano, Galder Gonzalez, Xabier Cañas eta Amaia Astobiza elkarrizketatu ditut erreportaje honetarako. Hona hemen beraien adierazpen guzti guztiak bilduta.
Galder Gonzalez
atzerrian ere ibili zara wiki kontuetan… euskaldunak nola hartzen gaituzte?
Bai, Wikimedia Fundazioarekin zein beste wikimedia batzuen gonbitea jarraituz kanpoan ibiltzeko aukera izan dut. Aurten Berlin, Edinburgo eta Asturiasen egon naiz, eta bihar bertan Montrealera noa, Wikimanian parte-hartzera. Orokorrean erantzun bat ematea zaila da: wikilari askorentzat hizkuntza txikiak ez dira existitzen, euren lan esparrua beste bat da. Beste batzuentzat jende bitxia gara, nolabait komunitate oso aktiboa duen hizkuntza gutxitu erromantiko hori. Hala ere, eta gure esparrutik gertuago dauden hizkuntzentzat erreferente bat gara. Ez katalanen neurrira, eurek Champions Leaguea jokatzen duen talde txikia dira… gu bigarren mailako erreferente bat gara, interesgarria hizkuntza txikientzat. Celtic Knoten izan ginen gonbidatu, hizkuntza zeltikoen bilera bat, Europako hizkuntza txikietako gonbidatuekin: bertan Galesko gobernuak ere zitatu zuen euskaraz egiten den lan eskerga eta erreferente gisa hartu gintuen. Eskoziarrei lagundu diegu gauza teknikoak egiten, baita asturiarrei ere. Euskaldunok gure miseriak ditugu, baina kanpotik distira gehiago ematen dugu uste duguna baino.beste hizkuntza txiki batzuekin elkarlanean ari zarete, ezta?
Bai, azken aldian bide hori ireki dugu. Katalanekin elkarlan handia dugu, bai etorkizuneko proiektuak lantzen zein orain arteko esperientziak trukatzen. Eurek esperientzia zabala dute Wikimedia proiektuen hedapenean, eta ikasi behar da. Bestetik lan tekniko batzuetan (Wikidatan, adibidez) oso aurreratuak gaude euskarazko Wikipedian. Hau ez genuke lortuko katalanezko Wikipedian dabiltzan hainbat lankideren laguntzarik gabe, baina, aldi berean, guk ere jakintza hori eskaintzen dizkiegu hizkuntza txiki batzuei. Lehen esan bezala, eskoziako gaelikoa, galesera zein asturiera lagundu ditugu jada Wikidatako datuak ustiatzen. Laster hizkuntza gehiago gehituko dira, eta saiakera egiten ari gara Ameriketako jatorrizko hizkuntza batzuekin ere lankidetak egiteko.
emakumeen biografiei garrantzia handia eman zaie, daturik ematerik bai?
Emakumeak munduko biztanleen %50 dira, baina artikuluen %15a baino ez dute suposatzen, maila orokorrean. Egia da eskolako testu liburuetan egoera okerragoa dela: errege eta gizonen historia ikasten dugu, emakume zehatzak zein emakumeen historia albo batera utzita. Wikipedia ezberdinetan gai hau lantzen ari da, baita euskaraz ere. WikiEmakumeak lantaldea sortu da, baina beste lankideok ere sortzen ditugu geroz eta emakumeen biografia gehiago. Azken hilabetoetan ia astero izan gara emakumeen biografia sorrera portzentaian TOP10ean. Gure txikitasunean ehunekoa igotzen ari gara. 2017ko otsailan euskarazko Wikipedian genituen biografien %13,63 ziren emakumeenak. Abuztu hasieran %15,26. Ez da asko, baina aldaketa bat somatzen da hor. Datu interesgarri gehiago daude: https://eu.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Genero_oreka lanean.
Lehen esan bezala historian zehar gizon eta emakumeen arteko papera ezberdina izan da. Entziklopedia eta liburuetan gizonen lanei arreta handiagoa eman zaie.Lan handia dugu, bestalde, editoreen aldetik. Orokorrean, mundu mailan egin zen inkesta batean, Wikipediako irakurleen %68,99 gizonezkoak zirela adierazi zuten, eta %30,52 emakumezkoak. Wikipediako editoreen artean, ordea, %86,73 gizonezkoak ziren eta %12.64 emakumeak. WikiEmakumeak proiektuak egoerari buelta ematen lagunduko dio, euskaraz behintzat.
Euskarazko Wikipediak eraldaketa eta hazkunde garaia bizi du – [Patxi Gaztelumendiren erreportajea] https://t.co/hV9YYaTlfI pic.twitter.com/mf5VGw1xYy
— naiz: (@naiz_info) 2017(e)ko abuztuak 16
Xabier Cañas
bi hitzetan Donostiako Tabakalerako ikastaroan azaldutako botatzerik bai?
Tabakalerako ikastaroan bi mundu elkartu nahi izan ditugu, batetik, kulturaren eta letren mundua, eta bestetik, informatika eta datuen kudeaketaren mundua. Izatez, bereizketa hori analitikoa da, biak elkarrekin baitoaz Wikimedia proiektuetan, Wikipedian, Commonsen eta Wikidatan bereziki. Badago ezagutza handi bat kultura erakundeetan eta badago ere geroz eta gehiago datuen inguruko ezagutza tekniko bat; ikastaroan bien arteko uztarketa nola egin daitekeen erakutsi da, modu teorikoan baina batez ere modu praktikoan. Horretarako, ardatza Wikidata proiektua izan da, datuen inguruan ezagutza askearen eremuan iraultza ekartzen ari dena. Wikidatan datuak sortzea, beste proiektuetarako erabilgarri jartzea eta datuen ustiapena egitea izan da ikastaroaren gakoa.
nola bizi duzu une honetan euskarazko wikipedia? ze giro dago?
Momentu honetan euskarazko Wikipedia eraldaketa garai batean dago. Badirudi hasierako eferbeszentzia momentua batetik eta ondoren egon ohi den barealdiaren ondotik, orain salto kualitatibo bat egiteko momentua iritsi zaiola, beste Wikipedia handiagoetan gertatu bezala. Euskal Wikilarien Kultura Elkartea (EWKE) sortu da, hain zuzen ere, euskarazko Wikipedia sustatzeko, handitzeko eta hobetzeko asmoz. Bilerak egin dira, erakundeekin harremanak sortu dira, hitzarmenak egin dira, kultura erakundeetan wikilari egoiliarrak sartu dira eta unibertsitatearekin lanean hasi gara… Eta hori guztia ia urtebeteko epean! Nolabait esateko, wikilariak wikipediaz kanpo antolatu dira ere eta Wikipedia gizarteratzea dute helburu.
Nahiz eta maila erlatiboan munduko komunitate aktiboenetakoa izan (praktikan, hizkuntza bizien artean aktiboena, joan den maiatzean 189 editore milioi hiztuneko; ikus, https://stats.wikimedia.org/EN/Sitemap.htm)
euskarazko wikilarien komunitatea termino absolutuetan txikia izaten jarraitzen du. Horregatik, eta batez ere gure azken helburua ezagutza unibertsal guztia euskaraz jartzea delako, Wikipedian ekarpenak egin ditzaketen euskaldun guztien ekarpenak behar ditu. Uste dugu gainera lan hori funtsezkoa dela geure hizkuntzaren biziraupenerako. Beno, ba euskarazko wikipedian horren kontzientzia hartu da eta EWKEren bitartez lankide berri horien bila joatea da asmoa, sinergia berriak sortzeko eta batez ere gure lanean eta esfortzuetan ahalik eta eraginkorrenak izateko. Ezingo dugu agian euskaldun kopurua bikoiztu, baina bai agian euskaldunek egiten duten lanari ahalik eta etekin handiena atera, eta honetan, erakunde eta lankideen arteko elkarlana da gakoa.
Horrek, bistan da, erronka berriak sortzen ditu, izan ere, Wikipediaren esentzia eta zentzua mantendu beharra dago. Egun, artikulu kopuruari dagokionez behintzat, Euskarazko Wikipedia 31. postuan dago mundu mailan, eta hori egiterik izan bada, ehundaka lankide bolondres eta anonimoen lanari esker izan da. Wikilari izateko hamaika modu daude eta denek izan behar dute tokia Wikipedian, baina funtsezko ideiak mantenduta: doakoa eta askea izatea.Wikimedia commons zergaitik da garrantzitsua guretzat?
Argi eta garbi, munduko multimedia biltoki aske handiena delako. 40 milioitik gora elementu ditu (irudiak, bideoak, audioak, dokumentuak…). Fitxategi guzti horiek askeak dira, edonork erabili ditzake CC-By-Sa lizentziapean, baina batez ere Wikipedia eta beste proiektu senideak (Wikiztegia, Wikiliburuak, Wikiturriak…) hornitzeko balio du. Hemen funtsezkoa da kultur erakundeen ekarpena. Euskal Herriko kultur erakundeek benetako altxorrak gordetzen dituzte, izan objektuak, irudiak, edo dokumentuak. Guzti horiek isla izan dezakete Wikipedian (artikulu entziklopedikoak) eta Wikidatan (datu egituratu eta semantikoak), baina Commons da batez ere haientzako proiektu nagusia. Eta ez bakarrik euskal ondare historiko biltzeko, baita ere gure ondare bizia jasotzeko, Donostiako Liburutegi sareak Idazlezainak proiektuan egiten ari den bezala. Hor Leire Cano jo ta fuego dabil idazleen ahotsak biltzen eta liburuen pasarteak grabatzen.
Geure ondarea geuk ez badugu balioan jartzen eta ikustarazten, ez du inork egingo; edo are okerrago, egingo du baina bertakoentzat arrotza den ikuspuntu batetik.Basque newspaper @garanet gives @wikipedia front page, editorial and two pages on our work, including gender gap , #GLAM, education pic.twitter.com/vRDcymoDzz
— Euskarazko Wikipedia (@euwikipedia) 2017(e)ko abuztuak 16
Aitzol Astigarraga
wikilari egoiliarra zara, ezta? zer da hori?
Wikipediako editore arrunta da, erakunde batean egonaldi bat burutzen duena. Egoiliarraren lana izaten da Wikipedia eta erakundearen arteko arteko harremanak garatzea, edukiak Wikipedian jarri ahal izateko laguntza eskaintzea (materiala digitalizatuz, oinarrizko edizio ikastaroak eskainiz, materiala lizentzia egokien pean askatuz…) eta baita erakundeari buruzko artikuluen garapena sustatzea ere.Wikilari egoiliarrak lanaren truke lansaria jasoten du eta badirudi horrek Wikipediako filosofiarekin talka egiten duela. Hau da, norbaitek uler dezake ordainpean erakunde jakin batentzat artikuluak idazten dituena dela egoiliarra. Inolaz ere ez! Bere lana bitartekaritza da, erakunde horretako edukiak Wikipedian jartzeko lana erraztea. Normalean, GLAM (galeriak, liburutegiak artxibategiak eta museoak) erakundeak izan ohi dira egoiliarrak hartzen dituztenak eta bertako ondarea askatu eta entziklopedia unibertsalarekin kontaktuan jartzea izaten da egoiliarraren zeregina. 6 hilabete inguruko egonaldiak izan ohi dira gehienetan.
Nere kasuan, Donostiako liburutegi zerbitzuan ari naiz burutzen egonaldia, 2017ko uztaila-abendua artean. Nere egitekoa da, dagoeneko martxan den WikiLiburutegiak (https://eu.wikipedia.org/wiki/Wikiproiektu:Liburutegiak) egitasmoa sustatzea eta, batez ere, hurrengo urteetarako liburutegien eta Wikipediaren arteko lankidetza proiektu bat definitzea.
zein izan da orain arteko zure lana wikipedian? eta aurrerantzean?
Editore hasiberria naiz eta nere ekarpen apurrak azken bi urteotan burutu ditut. Bertsolaritzari buruzkoak izango dira seguru asko gehientsuenak. Aurrera begira ba, Wikipedia eta kaleko ekimenak lotzen dituzten egitasmoak asko interesatzen zaizkit, Amarapedia (https://eu.wikipedia.org/wiki/Wikiproiektu:Amarapedia) bezalakoak. Lan polita egin daiteke hor.Duela gutxi tesia aurkeztu duzula jakin dugu, errobot bertsolaria ageri da wikipedian? horren gainean zeozer kontatzerik bai?
Bai, uztailak 19an defendatu nuen tesia eta pisu ederra kendu ere bai gainetik!Brometan esango zenuen baina BertsoBotaren aipamenik bada Wikipedian. Hementxe:
https://eu.wikipedia.org/wiki/Elena_LazkanoArtikulu beregainik ez dauka baina aurrerago, nahikoa pisu baldin badauka, norbaitek idatziko du seguru!
Nere aldetik, BertsoBotak ikerketa-lana gustoko ditudan bi eremu uztartuz burutzeko aukera eman dit: bertsolaritza eta robotika. Helburua, bat-batean bertsoak sortu eta kantatzeko gai den robota garatzea, bertsolarien oholtza gaineko mugimenduak jarraituz.
Badirudi aparteko bi mundu direla robotika eta bertsolaritzarena. Robotak ataza edo zeregin errepikakorrekin lotzen ditugu batik bat, lan bera behin eta berriz mekanikoki burutzen dituzten gailuekin. Bertsolariak berriz, justu kontrakoa, jolasarekin, hizkuntzarekin eta inprobisazioarekin lotuko genituzke. Robot-bertsolaria, beraz, oximorona litzateke!
Baina ez. Azken urteotan gero eta gehiago dira gizakiekin elkarreragiteko garatu diren robotak. Robot horiek, hizkuntza naturalaren bidez komunikatzeko gaitasuna erakutsi behar dute eta baita unean unean gizakion keinu eta adierazpenak jaso, interpretatu eta horien arabera portaera moldatu ere. Bertsolaritzak gizaki eta roboten arteko elkarrekintza lantzeko eredu egokia eman digu eta hura baliatu dugu BertsoBot-ean. Bertsoak eredu edo aitzakia-gisa hartuta, hizketa-bidez komunikatuko den robota garatu dugu, momentuan mezu berriak sortu eta jendearen erreakzioak (neurri batean behintzat) jasotzeko gai dena.
Leire Cano
Euskal haur eta gazte literaturaz jarduten zara… kontatu zertan diren zure egitekoak.
Sarrera gisa:
‘WikiLiburutegiak’ 2015eko udazkenean sortu zen, eta Donostiako Udal Liburutegiko Haur Liburuaren Dokumentaziogunearen, Donostia Kulturaren, Euskal Idazleen Elkartearen, Euskal Herriko Unibertsitatearen eta Euskal Wikilarien Kultura Elkartearen eskutik abiarazitako egitasmoa da. Proiektuaren helburuen artean daude euskal idazleen artikuluak sortu, osatu eta eguneratzea; Haur eta Gazte Literaturaren edukiak zabaltzea; Donostiako Haur Liburuaren Dokumentaziogunearen bilduma ezagutzera ematea eta alfabetizazio digitala sustatzea; eta Wikipedia ikasleen* artean zabaltzea eta ikasle horiek edukien sortzaile bihurtzea.
*Euskal Herriko Unibertsitateko Irakasle Eskolako ikasleek ere proiektuan parte hartzen dute.
Iaz, 2016an, Donostia Kulturaren eta Euskal Idazleen Elkartearen arteko hitzarmen bati esker, Haur eta Gazte Literaturaren inguruko proiektu bat jarri zen abian. Eta Donostiako Haur Liburutegia izan zen proiektu horretan aitzindaritza hartu zuena.
Iazkoa mugarri bat izan zen. 2016an, lehen euskal wikilari egoiliarra egon zen hemen, Donostiako Haur Liburuaren Dokumentaziogunean; Lore Agirrezabal izan zen, eta aurten nik hartu diot lekukoa. Gure egitekoa, bi hitzetan esanda, Haur Liburuaren Dokumentazioguneko erreferentziak erabilita -bai aldizkari espezializatuak, bai DVDak eta baita liburua bera ere, azken batean, hemen topatzen baitugu gure lan-tresna nagusia-, euskarazko Wikipedian Haur eta Gazte Literaturarekin lotutako artikuluak sortzea, editatzea, osatzea eta eguneratzea izango litzateke.
Zer egiten du wikilari egoiliar batek?
Wikilaria jakin-mina duen pertsona bat da; ikerlari edo kazetari moduko bat, informazioa bilatzen duena, iturri ezberdinak erabiliz, artikuluak idatzi edo osatuko dituena -irakurle edo erabiltzaile izatetik testuen edo edukien sortzaile izatera pasatzen dena-, eta ondoren, ezagutza hori partekatzeko helburua duena. Nire kasuan, adibidez, nik kontaktuak egiten ditut: Euskal Idazleen Elkartearekin, Galtzagorri Elkartearekin, argitaletxeekin… jartzen naiz harremanetan, edo egileekin zuzenean. Zertarako? liburuen azalak, argazkiak eta ilustrazioak lizentzia askean utz ditzaten. Argitaletxe, idazle eta ilustratzaileengana jotzen dut; eta gero eta gehiago dira alderantzizko bidea egiten dutenak ere. Esan nahi dut, idazle batek, adibidez, bere Wikipediako artikulua irakurri eta zuzena ez den zerbait topatzen badu, adierazi egiten digula. Hartara, artikuluak osatzeko eta eguneratzeko lanean dihardugu. Nolanahi ere, Wikipedia zer den eta nola funtzionatzen duen azaltzea garrantzitsua da. Wikipedia komunitatean eraikitzen den entziklopedia bat da (bizirik dago, etengabe aldatzen da…), eta ez biltegi digital bat edo norbere curriculuma zintzilikatzeko erakusleiho bat. Artikuluek erreferentziak behar dituzte eta irudien baimenak ere arretaz kudeatu behar dira.
Nobedade gisa, aurten, idazleen ahotsen bildumatxo bat egiten ari gara. Hainbat euskal idazlerekin jarri gara harremanetan, eta hona, Liburutegira, etortzeko eskatzen zaie; haien liburu baten pasartetxo bat aukeratzen da, pasartea irakurtzen dute eta, ondoren, grabaketa hori editatu eta Wikipediara igotzen da.
Hori guztia azaltzen duen bideoa ere prestatu dugu:
Bertsio laburra: https://youtu.be/GR5sxIlD3T8
Bertsio luzea: https://youtu.be/TiuEVmHw5ng-Euskal idazleen ahotsak eta irudiak ere gehitu dituzu entziklopediara… zelango esperientzia?
Oso esperientzia polita ari da izaten. Apirilean hasi ginen grabaketekin, eta 14 euskal idazleren ahotsak jaso ditugu dagoeneko (https://eu.wikipedia.org/wiki/Wikiproiektu:Haur_eta_Gazte_Literatura/Ekimenak). Hasieran, ez genekien zer-nolako harrera izango zuen ekimenak, baina nik uste dut idazleak, oro har, gustura daudela emaitzarekin. Gero eta multimediagoak garen honetan, euskal idazleen lanak ezagutzera emateko beste aukera bat eskaintzen dugu honela, eta ‘pilula’ moduan zintzilikatzen ditugun audio labur horiek erakargarriak direla iruditzen zait. Wikipedia entziklopedia askea eta zabala izanik, etengabe hura osatzeko aukerak eskaintzen ditu, eta gisa honetako bideak urratzen jarraitu behar dugula uste dut.
Batzuetan, nire ekarpena nahiko xumea dela iruditzen zait, baina ondo pentsatuz gero, Wikipediako edukiak osatzeaz gain, wikilari egoiliarrak Liburutegiko baliabideak hedatzen laguntzen du, Liburutegia bera ezagutzera emanez. Egileen eta erakundearen arteko harremanak sendotzen ditu, eta gauza bera gertatzen da argitaletxeekin ere. Honek guztiak, azken finean, euskal Haur eta Gazte Literaturari beste proiekzio bat ematen dio; euskaraz argitaratutako liburuak eta euskal kultura, oro har, munduko plazan jartzen laguntzen du Wikipediak. Eta are gehiago, kontuan izanik, mundu mailan bisita gehien jasotzen dituzten atarien artean dagoela Wikipedia. Oker ez banago, munduko seigarren webgune bisitatuena da.
Horregatik, interesgarria izango litzateke beste GLAM erakunde batzuk ere -hau da, beste Galeria, Liburutegi, Artxibo edo Museo batzuk ere- horrelako egitasmoetan parte hartzea, eta euren azpiegituretan edo egoitzetan wikilari egoiliarrak hartzea.-Donostiako liburutegiek oso serio hartu dute gai hau…. gehiago zehazterik bai?
Ni ez naiz Donostia Kulturako langilea, ezta liburuzaina ere, baina baietz esango nuke. Liburuzainen lana ‘inurri-lana’ da; beste hamaika gauza dituzte egiteko, baina ohartu dira euren zereginen artean Wikipedia ere badagoela. Formakuntza jaso dute (Wikipedia, Commons, Wikidata…), eta, bistan da, liburuzainak oso pertsona egokiak izan daitezkeela euskal literaturarekin zerikusia duten artikuluak -kalitatezko artikuluak- sortu edo osatzeko, adibidez. 2016az haratago doan apustua dela nabarmenduko nuke, gainera, hau da, ‘WikiLiburutegiak’ egitasmoa ez dela Kultura Hiriburutzari lotutako burutazio edo produktua soilik. Ez dakigu nora eramango gaituen, baina bidea egiten ari gara eta hainbat elkarlan sortzen ari dira.
Batetik, hurrengo ikasturtean (2016an eta 2017an bezala), EHUko Irakasle Eskolako ikasleei proiektuan parte hartzeko gonbidapena luzatuko zaie. 2017an, esaterako, haur eta gazteei zuzendutako Literatura Unibertsaleko hainbat klasikori buruzko artikuluak sortu dituzte ikasleek: Txanogorritxo, Edurnezuri, Loti Ederra, Robin Hood… 17 artikulu landu dituzte guztira (https://eu.wikipedia.org/wiki/Wikiproiektu:Haur_eta_Gazte_Literatura/Artikuluak/Essentials). Ikasle horiek, Wikipedian editatzen ikasteko formakuntza jasotzeaz gain, Haur Liburuaren Dokumentaziogunera etorri ziren, eta euren artikuluetan erreferentziak txertatzeko funtsak bildu zituzten. Azken finean, esan genezake, eskolako lan horri, akademikoki izan dezakeen balioaz gain, erabilera eta hedapen soziala aurkitu zaiola Wikipedian, eta hori guztia Liburutegian dauden baliabideak erabilita egin dela.
Bestetik, ‘Idazlezainak’ izeneko ekimenari ere jarraipena emango zaio irailetik aurrera. Zer egiten dugu? Euskal idazleen eta ilustratzaileen artikuluak sortu, edo sortuta baldin badaude, gaurkotu. Honela, Donostiako liburuzainek (erakunde ezberdinetako 15 lagun dira guztira) Wikipediaren inguruko lantalde bat osatu dute. Taldean biltzen gara* ostiralero (liburuzaina izan ez arren, haiekin elkartzen naiz ni ere); bakoitzak bere lana egiten du -bakarkako lana baita-, baina taldean aritzeak zenbait zalantza argitzen laguntzen digu, elkarrengandik ikasten dugu… eta besteak egiten ari direna ezagutzeko aukera ere ematen digu.
Lan-ildo berriak ere aurreikusi dira. Ez naiz gehiago luzatuko, baina Kataluniako eta Iparraldeko liburuzainekin ere jarri gara harremanetan; aipatutako liburuzain-sarea zabaltzea eta euskal idazle eta ilustratzaileen artikuluak hizkuntza gehiagotan irakurtzeko aukera eskaintzea ahalbidetuko du horrek.Azalaren eta mamiaren artean ondo bilduta, #wikiemakumeak , emakumeen biografiak. Bagara, bagaude. @Ikusgaitasuna @KalakaEus @Eskafandra_ https://t.co/uZTEghVvhZ
— AmaiaAstobizaUriarte (@AmaiAsto) 2017(e)ko abuztuak 16
Amaia Astobiza Uriarte
Noiztik ari zara wikipedian?Orain dela gutxi hasi naiz. Aurten Emakumeen eta Gizonen arteko Berdintasunari buruzko masterra egin dut, eta ikasturtean zehar Wikiemakumeak proiektua atera da. Sonia ikaskideari atentzioa eman zion, eta, han eta hemen atea jota, ekainean Wikimujeres proiektuko Patricia Horrillo eta Wikiemakumeak-eko Mentxu Ramilo Araujo gurera etortzea lortu zuen. Emakumeok Wikipedian daukagun toki txikiari eta edizio-lanari buruzko informazio asko eman ziguten, baina ez genuen izan sarrerak sortzen eta osatzen ikasteko astirik. Garai berean, Virginie Despentes-en “King Kong teoria†liburua irakurtzen hasi nintzen, eta nire gorputza eta nire usteak hain bortizki astintzen ari zen idazlea nor zen jakin nahi izan nuen. Euskarazko Wikipedian bilatu nuen, baina ez zegoen. Ez zegoen! Orduan, feminismoan erreferentzia diren beste emakume batzuen izenak sartu nituen, eta horiek ere ez zeudela konturatu nintzen; eta emakume idazle batzuenak, eta berdin. Emakume horiek guztiek eta gehiagok Wikipedian egon behar dutela uste nuenez, argi ikusi nuen: sarrerak sortzen ikasi behar nuen. Hori baitu ona Wikipediak, erabiltzaile guztiok daukagula sarrerak sortu eta osatzeko aukera. Kasualitatez, UEUk Wikidata tailerra antolatu zuen uztailaren hasieran, eta Soniak eta biok izena eman genuen, nahiz eta aurretik jakin tailerraren edukia ez zetorrela bat guk behar genuenarekin. Berdin zion; Wikipedia zen, eta horrekin nahikoa genuen. Euskal Wikilarien Lankide Taldeko Kepa Sarasolak berehala ulertu zuen zer nahi genuen, eta ohartu ginenerako lehenengo sarrera sortuta itzuli ginen etxera: Virginie Despentes. Itzela izan zen, proiektu honekin aurrera egiteko indar handia eman zidan. Geroztik hainbat biografia egin ditut, hasieran zalantza askorekin eta ingurukoen laguntza ezinbestekoarekin, eta orain, tira, hanka sartzen dut batzuetan, baina hobeto nabil. Hor daude Mentxu eta Euskal Wikilarien taldekoak, beti nire galdera etsiak erantzuteko prest. Horrela ikasten da Wikipedian editatzen, egunero korapiloren bat edo beste askatuta.
Zer da wiki_emakumeak?
Wikiemakumeak bi helburu nagusi dituen Wikiproiektu bat da: batetik, Euskal Herriko emakume esanguratsuen biografiak sortzea euskaraz, emakumeak eta haiek egindako lana ikusarazteko; bestetik, euskaraz ez baina beste hizkuntza batzuetan badauden emakumeen biografiak euskarara ekartzea. Horrekin batera, euskarazko Wikipedian genero-ikuspegia txertatzea bultzatu nahi da eta feminismoaren ikuspegi ezberdinak jaso nahi dira. Madrileko Wikimujeres-ek antolatutako topaketa batzuetatik abiatuta sortu zen, eta orain Wikiemakumeak topaketak antolatzen dira Euskal Herrian; Gasteizen, Leioan eta Etxebarrin egin dira, eta irailean Donostian egingo da. Topaketa horietan, Wikipedian sarrerak sortzeko behar diren oinarrizko baliabideak ikasten dira eta, normalean, alor edo toki jakin bateko emakumeen biografiak sortzen edo euskarara ekartzen dira; taldean egiten denez, egun horretan emakumeen hainbat biografia osatzea lortzen da. Gainera, topaketa horien bidez gero eta wikilari gehiago batzen dira proiektura, beren kabuz emakumeen biografiak sartzen jarraituko dutenak.Emakumeei buruzko biografiek izugarri egin dute gora euskarazko Wikipedian.
Bai, hori diote datuek, ikusita biografia guztien ehuneko zenbat diren emakumeenak; izan ere, azkenaldian emakumeen biografia asko sortu ditugu edo ekarri ditugu euskarara bai Wikiemakumeak proiektuan gabiltzanok bai beren burua zehazki proiektu horretan kokatzen ez duten beste wikilari batzuek. Dena den, nire ustez, zenbakietan gora egitea baino garrantzitsuagoa da biografia horiek zabaltzea sare sozialetan, hezkuntzan, komunikabideetan eta ahal den toki guztietan, hori baita emakumeak benetan ikusarazteko modu bakarra.Lehengo batean, adibidez, Nazik al-Malaika poeta arabiarraren biografia ekarri nuen euskarara; nik ez nuen ezagutzen, baina proiektu bat jarri dute martxan arabieraz idazten duten emakumeen biografiak albait hizkuntza gehienetara itzultzeko, eta bere izena zerrenda horretan zegoen. Ikasi nuenez, al-Malaika gure garaian poesia arabiarrean eragin handiena izan duten poetetako bat da, eta, besteak beste, lerro askea erabili zuen lehen poeta arabiarra izan zen; bada zerbait. Baina pertsona bat existitzen denik ere ez badakizu, nola joko duzu haren bila Wikipediara? Biografiak sortu eta erakutsi egin behar ditugu, ez gure lana ezagutarazteko, jakina, ezpada emakumeak eta haien lanak jendarteratzeko.
Emakume idazleenak osatu dituzu bereziki, zelako esperientzia izan da?
Ederra. Zeregin honekin, hainbat kezka eta zaletasun uztartzea lortu dut, besteak beste, feminismoa, literatura, filosofia eta sormen-lana, azken hori neurri txiki batean bada ere. Idazleei dagokienez, nonbaitetik hasi behar-eta, Susaren Munduko Poesia Kaierak bilduma hartu nuen, eta Wikipedian falta ziren edo informazio gutxi zeukaten emakume idazleen sarrerak osatu edo euskarara ekarri nituen; bilduma hori osorik sarean dagoenez, Beñat Sarasolaren hitzaurreak biografiak osatzeko erabili nituen, eta kanpoko loturetan testu itzulietarako estekak sartu nituen. Bide batez, bilduma horretako gizonezko idazleekin ere gauza bera egin nuen. Itzela da; informazio guztia hor dago, sarean, eta, esteken bidez, idazle baten obra jakin baten ibilbidea osa dezakezu: egilea, jatorrizko lana, itzultzailea, euskarara ekarritako lana, argitaletxea, kritika, bilduma bereko gainerako autoreak, haien lanak… Mundu oso bat. Eta, biografiak idazten ari zarela, idazleen lanak ere irakurtzen dituzu, jatorrizkoak eta itzulpenak, batzuetan osorik eta beste batzuetan zatika. Oso esker oneko lana da, benetan, oso aberasgarria. Sakelak ere asko igartzen du, baina… pozik!Wikilaria zarenetik, asko ikasi ala erakutsi egin duzu gehiago?
Ikasi, duda barik, eta ikasitakoa transmititzen saiatu. Eta gozatu ere bai, testua osatzeko informazioa bilatu behar duzulako. Gehienetan, zatirik handiena beste hizkuntza batzuetan argitaratutakotik hartzen dut, baina beti saiatzen naiz hizkuntza bakarraren kopia bat ez egiten, hizkuntza batean dioena beste hizkuntza batzuetako informazioarekin kontrastatzen eta, batez ere, idazlea gurera ekartzen: euskarara egin diren itzulpenak aipatu, euskaraz sortutako informazio-iturriak erabili, euskal telebistetan emandako erreportajeak bilatu eta erreferentzietan erabili edo kanpo-loturetan aipatu… Esate batera, Silvia Federici feministaren artikulua idazteko lan handia egin nuen, bai informazioa biltzen bai jasotako guztia antolatzen, lotzen eta erraz irakurtzeko moduan idazten, eta oso pozik geratu nintzen emaitzarekin. Usoa Zumeta serigrafia-egilearen biografia egin nuenean ere oso arratsalde polita pasatu nuen. Eta Takiji Kobayashi idazle japoniarrarena ere bitxia izan zen, hainbat egunetan luzatu baitzen: lehenengo, beste hizkuntza batzuetakoak ekarri nituen euskarara; gero, euskarazko itzulpenari buruzko erreferentziekin osatu nuen; ondoren, itzultzailea entzun nuen Info7 irratian; eta, azkenik, Katakrak argitaletxearen eta Iñigo Aranbarriren hitzaurreak irakurri nituen. Hasieran izen bat besterik ez zena, egunak joan egunak etorri lagun egin nuen, eta, horrela, liburua bera ere beste modu batean irakurtzen duzu, beste ezagutza eta beste kontzientzia batekin. -
euskal blogosfera indartsuago baten alde
sarean.eus
Ez da aspaldi blogen beharren inguruan solasaldi bat baino gehiago izan dugula, sare sozialetatik batipat.euskal blogen aldeko manifestua https://t.co/oWmzkjBera pic.twitter.com/fMUNHWDlOf
— gaztelumendi (@iPatxi) 2017(e)ko apirilak 5
Blogetan antolatu zuen Azkue fundazioak, eta inkestaren osteko datuak eman zituen:
Nik neuk kezkaz bizi dut hori, eta halako susperraldi bati ekin nion gaztelumendi.eus blog honetan bertan.
Edukiak gehitu, irudia zaindu, sareotan hedatu, eztabaida bultzatzen saiatu… eta gainera nolabaiteko oihartzuna ere izan zuen kontuak.Ekaitzaren osteko barealdia?
Baina nago, ekaitzaren ostean heldu dela barealdia. Nori axola dio euskal blogaririk baden edo ez? Orain youtuberrak daude modan, eta guk ere youtuber ezagun, arrakastatsu eta euskaldunak behar omen ditugu, aidanean.
Uste dut, inoiz ez bezalako aukera daukagula euskaldunok Interneten. Blogak dira inoiz eskura izan dugun tresnarik erraz eta eraginkorrenak. Webguneak egiteko, edukiak sortzeko, ideiak hedatzeko, irakaskuntzarako, enpresetako kontuak zabaltzeko… zernahi kontu eta aukera eskaintze dute informazioa eta edukiak kudeatzeko tresnek.
Duela hamar edo hamaika urte, gogotsu ekin genion blogak sortu eta hedatzeari. Testuak idatzi. Erantzunak utzi. Elkarren berri izan eta eztabaidak konpartitzen aritu ginen. Gaur egun sare sozialek betetzen dute gure denboraren tarte hori nagusiki.
Hala ere, bloga duenak, tresna indartsu bat du eskura. Eta merezi luke tresnok eta baliabideok batera jarri eta ezagutzera ematea. Euskal blogosfera indartsuago bat behar dugula alegia.• Eta zu zeu, irakurle, informatikari, sortzaile, zer egiteko prest zeundeke?
• Edukiak sortzearen garrantzia ikusita, euskal blogek zer ekarpen egiten dute?
• Zer gehiago egin dezakegu blogariok eta Internet euskalduna bultzatzen dugunok orohar’
• Ohiko galdera, ondo ahal goaz bide honetan?
-
Hala Bedi komunikazio libre eta alternatiboa
Hala Bedi Gasteizen sortutako irrati librea da. Baina gaur egun, irrati bat baino askoz gehiago da Hala Bedi. Proiektu komunikatibo integral eta multimedia da, dudarik gabe.
Sortu zenetik irrati librea erreferentzia izan da; ez soilik Gasteizko alde zaharrean eta inguruan, ez horixe. Arabako eskualde ezberdinetan laguntza taldeak eta antenak sortu eta jarri izan ditu. Tokian tokiko informazioa landu du. Magazineak sortu ditu goiz eta arratsaldez (Suelta la olla edota Zebrabidea), beste irratiekin franjak eta saioak konpartitu ditu, eta gaur egun herrialde ezberdinetan entzuten dira Gasteiztik ekoiztutako saioak. Etengabeko kolaborazioan ari da Euskal Herriko beste irrati euskaldun eta libreeekin.Irrati librea baino gehiago
Gaur egun Hala Bedi bat eta Hala Bedi bi -euskarazko kanala- ditu irratiak. Programa mordoa. Giro itzela. Entzungarriak diren kuñak. Saio mitikoak eta sortzen direnak. Magazine konpartituak beste irrati libreetan – Suelta la olla Bilboko 97 irratian, Hala Bedin bertan, Eguzki irratian… eskaintzen da besteak beste-, eta Zebrabidea Arrosa sareko irrati ezberdinetan entzuten ahal da.
Sarean ere aspalditik emititzen duen irratia da. Zelan ez. HalaBedi.org Interneten hastapenetan sortu zuten, eta zuzeneko emisioa eta podcastak egiten denbora dexente daramate arabarrek.Sare sozialetan bizi bizi
- 9850 jarraitzaile twitter sarean
- 9281 lagunek egiten dute bat facebook bidez
- 1288 dira instagram bidez irudiak -argazkiak / bideoak- jasotzen dituztenak
Gasteiztar ezagun ugarik babestu dute "@errekaleor-i bai" manifestua https://t.co/EUrmpf8GWH pic.twitter.com/4p5w66bPw9
— Hala Bedi Irratia (@halabedi) 2017(e)ko ekainak 1
Hala Bideo
Hala Beditarrak
Hala Bedi Rock
Ikuspegi transmedia, bizia, horizontala eta soziala
Medio alternatiboa da Hala Bedi. Herri mugimenduaren parte da. Herri mugimenduekin batera ari da, lanean, sarean, uhinetan… Baina mugimendu sozial gisa ere, aberatsa da. Taberna bat dauka Gasteizko alde zaharrean, espazio soziala. Bere kamisetekin milaka lagun ikusiko dituzu nahinon. Ekitaldiak antolatzen dituzte beste elkarte, gaztetxe eta mugimenduekin batera. Bizitza kulturala dauka.
Komunikazioa, agitazioa, kaleko espresio ezberdinen gune anitza delako. Transmedia. Horizontala. Bizia. Eta oso soziala.🎙 irrati librea
📹 Hala Bideoak
💻 https://t.co/IdXggdctL1
âœï¸ informazioa🎸Hala Bedi rock
👕 kamixetak
ðŸ·ðŸºðŸžðŸ´ Taberna pic.twitter.com/i25eLCKUlG— gaztelumendi (@iPatxi) 2017(e)ko ekainak 1
-
Liburuaren eguna
Kantu berri bat entzunez hasi dut eguna -besteak beste- disko denden karietara Berri Txarrak taldeak plazaratutako singlea.
Eta Frantziako hauteskundeei buruz, eta Melenchon fenomenoari buruz jarraitzeari ekin diot, bart irakurri nituen PP eta Marhuendarenak… ia gogaitu arte espainolen ustelkeri, trama eta drama guztietaz.
Eta gaur liburuaren eguna da. Eta orduan, bideoak ikusi eta sarean idazteari ekin diot. Oharkabean.Eta irakurri, noiz?
Gaur #LiburuarenEguna
📺 EZ DIZU ONIK EGINGOhttps://t.co/ExDUAzQYu6— Susa literatura (@armiarma) 2017(e)ko apirilak 23
Susan egin genuen kanpaina honetaz oroitu naiz. Ez dizu onik egingo. Debekuak gogoan. Tabakoarena bezalako kanpaina bat asmatu gura izan genuen Zarautzen egin genuen bilkura hartan. EZPOT batzuk egitea planteatu genuen. Kontrapublizity apur bat. Eta bideoak sarean zabalduz, Emailuetan eskaini. Ikaragarri ondo pasa genuen, literatura eta ikusentzunezkoak uztartuz. Gure promozio kanpaina eginez, lagun artean.
Duela 11 urte gaztelumendi blog honetan argitaratutako post bat: Ez dizu onik egingo
… edo bai
📺 https://t.co/FE2W0aafbK— Susa literatura (@armiarma) 2017(e)ko apirilak 23
Bai, duela duela 11 urte aritu ginen horretan. Eta denbora aurrera doa. Sarean. Interneten. Liburu argitalpenean. Irakurketan. Eta jarraitzen dugu oraindik bide horretan. Beharko.bakarrik egoteko modu berri bat ote?
Bideoak ikusi, sarean idatzi, musika entzun, kalean ibili eta liburua hartuko dut eskuartean. Orain. Irakurtzeko.
irakurtzea izan ere, bakarrik egoteko modu bat ere bada. mila esker Berri Txarrak.
-
euskal blogen aldeko manifestua – blogosfera.eus –
Euskal blogak bultzatu eta hedatzeko helburua du manifestu txiki honek.
Urteak dira blogak abiatu , eta bertan edukiak sortzen ditugula.
Idatzi dugu hontaz eta hartaz. Eztabaidatu dugu. Ezagutu dugu. Ikasten saiatu gara.
Garatu dugu eta sortu dugu. Berritu dugu eta ikertu dugu.
Ondo pasatu dugu. Ez gara haserretu.
Bloga bloga mariñela! euskal blogak bogan…
barearen ostean dator ekaitza
baina ez dira betiko garai onenak
horregatik zurekin dantzatu nahi nuke….
Eta astero blogak irakurri, iruzkindu eta bultzatzeko xedearekin konpromisio hauek hartuko ditugu:- Astero blog bat aipatu.
- Sare sozialetan norberaren zein gustuko ditugun blogak aipatu edo komentatu.
- Besteen blogean komentarioak egin.
- Eztabaidak bultzatu, kanpainak animatu, edukiak sortu eta jende berria erakarri.
atsegin ditut
Nik atsegin ditut blog hauek, eta jarraitu ohi ditut. Ezagutzen ditudan hauetatik abiatuko naiz blogak hedatu eta ezagutzera emateko zereginean. Apurka apurka.
sarean.com Jabi Zabalaren blog aitzindaria. Euskaldunon EGUNKARIA itxi zutenan sortu zuen, ordurarte Interneti buruz idatzitako artikuluekin.
Lehen blog pertsonala izan zen euskaraz, eta urteotan gauza interesgarri asko eta asko idatzi ditu. Gaur egun Jabik Bilboko Kafe Antzokia eta Zenbat Gara elkartearen inguruko Internet estrategia guztia kudeatzen du (sareak, sare sozialak, mezua, irudia…). 2000. urtean irratia.com sortu genuen elkarrrekin.maitego.com Maite Goñi blogari eta irakaslearen gune pertsonala. Aurretik euskaljakintza.com sortu zuen ikasle ezberdinekin, eta sekulako arrakasta izan zuen ikastetxean bezela handik kanpo ere. Gaur egun hezkuntza eta teknologia berrien artean daukagun aditurik onena da. Langilea, nekaezina, komunikatzaile ona eta irribarrea galtzen ez duen laguna da Maite.
iturri.eus   Mikel Iturria irundar eibarnauta donostiartuaren bloga da. Badu es bertsioa ere bai. Eta gure edukiak gaztelaniara pasatzen sekulako lana egiten du. Kultur munduan ari da Mikel donostiakulturan eta gauza askori buruz pasioz idazten duen laguna da. Blogarekin temati eta gogotsu jarraitzen duen horietakoa Iturria, eta horregatik arretaz jarraitzen ditugu bere pausuak, bere iritziak, bere planteamenduak. Bloga bloga mariñela! aldarri oihuaren sortzaile, bere oihartzuna urrutira heldu daiteke.
Teknopataren txokoa da teknopata.eus eta Joxe Rojas bere frikiak bizi du. Eta tankera honetako bloga sortu eta egiten aitzindaria da Etxebarriko euskaltzale hau. Topagunean eta Tokikom-en buru belarri, ikerketa eta garapena da bere fuertea, komunikaziotik eta euskaraz. Gailuak, joerak, rollo frikia, euskalgintza eta aurrerapenak, bideoak, umorea… denetarik eta ona aurkituko duzu aspalditik hobetzen eta garatzen ari den blog honetan.
Boligrafo gorria Batez ere kultura. Noizean behin iritzi sendoak botatzen dituen ARGIA aldizkariko kazetaria da Gorka Bereziartua. Eremulauak hartan ezagutu genuen, eta gero kulturan esanguratsua izan de proiektu literarioeren batean ere parte hartu izan du. Zirikatzaileagoa ezagutu dugu, baina bere artikuluek oraindik gauza asko iradokitzen dizkigute. Aldizkariko edo ARGIAko guneko artikuluak eta blogerako beren beregi idatzitakoak uztartzen ditu, maisuki. Kultura interesatzen bazaizu, pentsamendua eta gogoeta sakonak gura badituzu, boli gorriarekin azpimarratuta datoz bere artikuluak.
han eta hemen. Bea Salaberri idazle eta AEKko irakasle beteranoaren bloga. Baionak ez daki liburua ezagutzen duzu? Ba idazle gisa ezagutu aurretik blogean idazten zuen. Bere ikuspegia berezia da, ezberdina, femeninoa agian… baina zorrotza. Umoretsua. Eta oso interesgarria.
Uste dut gure artean dagoen blogari onena dela. Iparraldeko neska euskalduna. Ezin beltzago.laborategia.eus David Martinez bermeotar hackerraren azken bloga. Informatikaria da eta dibulgazioan lan asko egindakoa. Gogoetak gurekin partekatzen ditu, eta copyleft eta software librearen aldeko mezua hedatzen buru belarri ari denetakoa.
Euskal blogosfera tresna bere ekarpenetako bat izan zen, eta orain, horren bakarrik gaudenean faltan botatzen dugu. Ea bata bestea aipatzen hasi garen honetan, berak zer dioen, bere iritziak fundamentalak iruditzen zaizkit eta. Euskal blogosferaren aldeko manifestu kolektibo batean, asko aportatuko lukela uste dut.blog kolektiboak | albisteak | bestelakoak
sustatu aspaldiko erreferentzia da. Aitzindaria. Teknofiloen albistegia. Moderatua. Goienak sortu zuen eta Codesyntaxek kudeatzen du gaur egun.
zuzeu berriagoa da, profesionala. Irekia firma askorentzat. Zarata asko somatzen da iruzkingileen artean, baina garai batzuetan oso jarraitua izan da. Ekipo sendoa dauka atzetik, teknologikoki, kazetaritza ikuspegitik eta enpresa egituratik.
etzi.pm Talaios kooperatibaren komunikazio tresna bat da. Artikulugile ezberdinen partehartzearekin, etorkizunera begiratzen duten piezeak biltzen ditu bere baitan.
berriola naiz plus ataleko informazio biltzailea da. Bateko eta besteko albiste, bideo, bitxikeri eta informazio ezberdina ekartzen du naiz atarira. Euskaldunon artean gauza biralik badago, berriolak bere berri eman duelako ere izango da, besteak beste. Batean eta bestean zer egosten den jakiteko funtsezkoa.
Literatur Emailuak Susa argitaletxearen blog itxurako albistegia da. armiarma.eus proiektuaren baitan, asteroko Emailuan liburu berriak, efemerideak, sarean eskura dauden liburu eta idazleak, ekitaldien agenda eta beste gauza gehiago ere badaude.
______________________
Iritziak, komentarioak, proposamen gehiago onartzen ditut. Azken finean feed back apur bat sortzea da helburua. Eta apurka apurka blogosfera euskalduna ezagutzera ematea.
-
zertarako nahi ditugu blog euskaldunak?
Aingeru Epaltzaren gogoeta entzun berri dugu euskalerria irratian, podcast bidez, twitter sarean bere mezu bat ikusi ostean, amaierako esaldiak egin digu klisk!
[audio:http://euskalerriairratia.tok-md.com/Epaltza%20mar8.mp3]Eta atoan galdera etorri zait burura?
@AEpaltza zertarako behar ditugu bloger euskaldunak?https://t.co/kBRbJcCIkO pic.twitter.com/o3PSkEzzD9
— gaztelumendi (@iPatxi) 2017(e)ko martxoak 9
Blog euskaldunak
Euskarak behar ditu. Herriak behar ditu. Tresnak behar ditugu. Edukiak behar dira. Gure kezkak azaldu behar dira…. baina jendeak ez baditu behar? Nork irakurtzen ditu halakoak? Zenbatek irakurriko du hau? Twitter behera doa, facebook edo instagram gora. Ordaindutako publizitatearekin ez bada, ezinezkoa da sare hoietan ezer agertaraztea… orduan, edukioi nork erreparatuko die? Zenbat ikustaldi ditu Azkue fundazioaren bideo horrek? Ondo landutako bideoa da, kamarak, gidoilariak, ahotsa, jendea gonbidatu… prestatu. Eta? Noiz ikusiko dute 200 lagunek? Kezkak dira. Egin beharreko itaunak, galderak. Erantzunik ez datorrela jakin arren. Itsasora jaurtitako harri bat. Uhinak ikusi arren, bere soinua ez dela entzungo dakizunean. Harririk ez da etorriko bueltan. Olatuak joan etorrian dabiltzan arren. Ondarretan geratuko naiz, zeruari begira. Hala ere, EZtaBAIda hedatu behar delakoan nago, edukiek duten garrantziari erreparatuta.
::::::::: ::::::::::: ::::::::::::::Â ::::::::: ::::::::::: ::::::::::::::
post hau argitaratu ostekoak
Eta ez dira oso poztekoak.
Autozuzenketa: Bloger euskaldunak behar genituela erran nuen. Horiek ere bai. Baina batez ere YOUTUBER euskaldunak https://t.co/tE28Cu0Iio
— Aingeru Epaltza (@AEpaltza) 2017(e)ko martxoak 9
- badakigu zer nahi dugun?
- ba ote dakigu zer behar dugun?
- Sintomak dira, nola gabiltzan erakusten dutenak….
berrikusten. eguneratzen
blogen sarea pizteko ahaleginak, irauntzaileak
Badira blogetan irauten duten beteranoak. Idazteari bere denbora eskaintzen dioten lagunak. Blogen garrantzia moden gainetik dakusagunak. Irauntza da gurea. Irauteko jaioak. Irauntzaileak.
Eta azken egunotan sare sozialetan honi buruz dihardugu. Ez da nostalgia. Ikuspegia da. Informazioa, parte hartzea eta mundu digitalak ematen dituen aukerak baliatzeko ahalmena.
Horretan darraigu. Ez dakigu inor badatorren gure guda kantuaren atzetik…BLOGA BLOGA mariñela!
-zertarako nahi ditugu blog euskaldunak? https://t.co/8z77NF0tZu pic.twitter.com/qVFUdZqk5u— gaztelumendi (@iPatxi) 2017(e)ko martxoak 28
eta ni ere hasi naiz…
Garai batean bezalahttps://t.co/VW5FtsDDkZ
…eta jarraitzeko asmoa daukat gainera. pic.twitter.com/yqiYZ7W3OY— gaztelumendi (@iPatxi) 2017(e)ko martxoak 28
📌 Libre idazteko https://t.co/6urvEL6AaH
blogean idazten hasi nintzenekoa gogoan
idazten jarraitzeko…📢 irakurri eta #EZtaBAIda sustatu pic.twitter.com/LrXFg30sfx
— gaztelumendi (@iPatxi) 2017(e)ko martxoak 30
-
kontatu kontatzen dugu?
Gaurkoa ez da hitz jolasa. Baina hitz egiteko parada ematen du.
Zer kontatzen dugu? Zenbat kontatzen dugu? Kontatzen ote dute gurekin?istorioa
Twitter bidez arreta jartzen duzu ekitaldi batean. Eta etiketari erreparatu. Eta TL osoa mezuz betetzen hasten da. Kontaketa.
Eta oharkabean konturatzen zara, erabiltzen duzun hizkuntzan, mintzo zaren horretan, idazten duzunean… ez duela inork deus kontatzen. Alegia ez gaituztela kontatu. Ez dugula kontatu. Norena da errua? Gurea? Gu gara kontatzaileak? Guri? Nork kontatu behar digu baina?adibide zehatza #sherpaKeynote
Sherpa keynote burutu da gaur Bilbon. Hiruzpalau mezutan, gogoeta egiteko aski duzuelakoan.
Ez dut #SherpaKeynote mezu bakarra euskaraz irakurri Beraz euskaldunok ez dugu kontatzen
— gaztelumendi |l*l| (@iPatxi) November 9, 2015
los vascos NO contamos sigo sin leer ningun tweet en euskara sobre #SherpaKeynote EZ dugulako kontatzen pic.twitter.com/A4v6VyGpr6
— gaztelumendi |l*l| (@iPatxi) November 9, 2015
Me he traÃdo a un par de bertsolaris a #SherpaKeynote y me están tirando una indirecta para que aprenda euskera pic.twitter.com/qMgjy3fszo
— SHERPA (@SherpaES) November 9, 2015
Y ahora bertzolaria, joder esto parece Etb1 #SherpaKeynote
— Javier Palacios (@javipal) November 9, 2015
#SherpaKeynote-n bertsotan 😉😉😉 pic.twitter.com/RfMkWyBfB6
— Innobasque (@Innobasque) November 9, 2015
"Gaur egun, egunero munduan, 10.000 milioi bilaketa egiten dira, horretatik 6.000 milioi Googlen" @BernieHernie #SherpaKeynote
— Egoitz Goikoetxea (@egocast) November 9, 2015
Bertsolariek esnatu dute euskara. Beraiek badute zer kontatua, zer kantatua. Nori ere bai. Eta gero, modu ia automatikoan, mezu gehiago agertu da ene Time Line honetara.
Jarraitzen dut irakurtzen, kontatzen, zenbatzen, ikasten…
#sherpakeynote(r)i buruzko Txioak
Guk, euskaldunok alegia, nahiago dugu beste kontu hauetaz aritzea nonbait.
Eta nago ni, batzutan aspergarri ere suertatu daitezkela gure joerak eta kontuak.