• agit/prop,  hurrengo geltokia,  ikusi eta ikasi,  literatura

    Edizioa etzi

    Topaketa interesgarriak Katakrak liburudendan narratiba eta saiakera eta edizioari buruz

    Hamabost egunen buruan bi aldiz joan naiz Iruñeko Katakrak liburudendara. Solasaldi interegarriak suertatu dira narratiba eta saiakerari buruzkoak. Katakrak argitaletxe ere baden ezkero, arretaz ari dira so egiten literatura eta pentsamenduaren inguruan gurean egosten dena.
    GARA egunkarirako kronika pare bat egin ditut ia zuzenean liburudendatik bertatik. Hitzaldiak entzun, apunteak hartu eta bukatu bezain fite idazten hasi, handik ordu erdira erredakziora bidali eta biharamuneko egunkarian argitaratzeko.
    Eta ohartu naiz, bai narratiban eta baita saiakeran ere esperientzia aberatsa dagoela Euskal Herrian, argitaletxeak bizi bizi daudela, eta zailtasunak zailtasun, gure liburuek zer esana ematen dutela.

    Sare sozialetan oihartzun handia

    Katakrak liburudenda eta etzi.pm egon dira antolaketa eta logistikan. Mahainguruak sarean daude entzungai, eta horrez gain sare sozialetan ere oihartzun dexentekoa lortu dutelakoan nago. Egia esan, gurean literaturak, idazleek eta pentsamenduaren inguruko gaiek badute sona bat. Eta feminismoa adibidez, egun bizitzen ari dena oso esanguratsua da. Horrek, zelan ez, bere islada dauka sareetan ere. Erabiltzaile oso aktiboek gainera, oihartzun hori biderkatu egin dute.

    Bi kronika GARA egunkarian

    edizioa etzi: Narratiba

    edizioa etzi: saiakera

    audioak etzi.pm


    informazio gehiago: etzi.pm

  • agit/prop,  literatura,  teknologia berriak

    Liburuaren eguna

    Kantu berri bat entzunez hasi dut eguna -besteak beste- disko denden karietara Berri Txarrak taldeak plazaratutako singlea.
    Eta Frantziako hauteskundeei buruz, eta Melenchon fenomenoari buruz jarraitzeari ekin diot, bart irakurri nituen PP eta Marhuendarenak… ia gogaitu arte espainolen ustelkeri, trama eta drama guztietaz.
    Eta gaur liburuaren eguna da. Eta orduan, bideoak ikusi eta sarean idazteari ekin diot. Oharkabean.

    Eta irakurri, noiz?

    Susan egin genuen kanpaina honetaz oroitu naiz. Ez dizu onik egingo. Debekuak gogoan. Tabakoarena bezalako kanpaina bat asmatu gura izan genuen Zarautzen egin genuen bilkura hartan. EZPOT batzuk egitea planteatu genuen. Kontrapublizity apur bat. Eta bideoak sarean zabalduz, Emailuetan eskaini. Ikaragarri ondo pasa genuen, literatura eta ikusentzunezkoak uztartuz. Gure promozio kanpaina eginez, lagun artean.

    Duela 11 urte gaztelumendi blog honetan argitaratutako post bat: Ez dizu onik egingo


    Bai, duela duela 11 urte aritu ginen horretan. Eta denbora aurrera doa. Sarean. Interneten. Liburu argitalpenean. Irakurketan. Eta jarraitzen dugu oraindik bide horretan. Beharko.

    bakarrik egoteko modu berri bat ote?

    Bideoak ikusi, sarean idatzi, musika entzun, kalean ibili eta liburua hartuko dut eskuartean. Orain. Irakurtzeko.

    irakurtzea izan ere, bakarrik egoteko modu bat ere bada. mila esker Berri Txarrak.

  • agit/prop,  literatura

    Gu ere zain

    Mikel Antza idazle presoaren lehen poesia liburua aurkeztu eta plazaratu berritan, zenbait berba eta ohar egunotan bizitakoari buruz.

    Ametsak ere zain liburua postontzitik jaso eta irakurtzeari ekin nionean, lehenengo orrietan topatu nuen Joseba Sarrionandia idazle iheslariaren aipu hau. Aipamenak, berba bakoitzean istorio bat daroa beragaz, historiaren pasarte garrantzitsua eman dugu guztiok Sarriren ihesalditik gaur arteko letren fereka honetan.

    Autodeterminazioaz

    Lau berba eta ideia ekarri ditut,  Sarrionandiaren aipu horretatik. Zer pentsatua eman didatenak, aurrerantzean be jorratu asmo ditudanak:

    Autodeterminatzeko gauza da: besteei entzun, ardurak asumitu, elkarlanean ahalegindu, autokritika egiteko gauza izan

    Besteei entzun, ardurak asumitu, elkarlanean ahalegindu eta autokritika egiteko gauza izan. Iraultza bat, lau ideia hauetan batuta. Esaldi bakar baten. ametsak-ere-zain
    Hitzaurretik poesiara. 6 poema luze, errekan datozenak. Kantuak aipamenak egoerak gogoetak errimak ideiak berba asko pentsamenduak ametsak burrukak minak…. lerroz lerro orriz orri, luze doa erreka. Etengabea daroa jarioa. Zer irakurri zer pentsatu zer hausnartzeko lain.

    Idazlearen gutuna

    Eneko Olasagasti lagunak, zinema eta antzerki zuzendaria ere badenak irakurri du Mikel Antzak espetxetik igorritako gutuna. Reauko espetxeko (Frantzia) zaindaritza zorrotzeko modulutik igorri zuen gutuna apirilaren 17an bertan. Zaindaritza zorrotza aipatzen du egileak. Jean Genet idazlearen lana ekarri dit akordura aipamenak, Mikel Antzak berak aspaldi euskaratu eta Susak argitarat emandakoa.

    Zaindaritza zorrotza | Lau orduz Xatilan. Jean Genet.
    Zaindaritza zorrotza | Lau orduz Xatilan. Jean Genet.

     

    2015-04-30, Donostia. Mikel Anza idazlearen "Ametsak ere zain" liburuaren aurkezpena. Eneko Olasagastik Anzak espetxetik bidalitako gutuna irakurri du. Irudian, aurkezpeneko unean, Gorka Arrese, Eneko Olasagasti eta Jon Benito.
    2015-04-30, Donostia. Mikel Anza idazlearen “Ametsak ere zain” liburuaren aurkezpena. Eneko Olasagastik Anzak espetxetik bidalitako gutuna irakurri du. Irudian, aurkezpeneko unean, Gorka Arrese, Eneko Olasagasti eta Jon Benito. naiz.eus

     

    ez genuen geure buruaz Houdini egin

    Jon Benitok liburua irakurri ostean, editoreak eskatuta prestatu zuen aurkezpena. Gogoeta literario interesgarria ekarri zuen. Meta irakurketa bat. Ez ziren laudoriozko hitz hutsak izan. Sakon, arrazoituta, zer pentsatuta ematen duten berbak baizik. Esaldiak. Poema zatiak. Aipamenak. Loturak. Pentsamendua. Jarrera. Aurkezpena bera sarean paratu du Benitok.

    Eta bertan batutako kazetariek, idazlek, lagunek… nork bere gogoeta egingo zuen gero, lagunartean, prentsan, irratian edo sarean. Sare sozialetan oihartzuna ukan duen liburua da Mikelena. Eta batean eta bestean esan idatzi edo sujeritutakoak batu ditugu hona.

    Bazkarian ere zain

    Liburu aurkezpenen ostean, beti bazkaltzera joan ohi gara. Etxekoak, lagunak, editorea, idazleak… batuz mahaiaren bueltan. Bazkariko argazkiak bere bidea eginen du orain. Agian Pablo Sastre idazleak bisitan kontatuko dio, edo etxekoren batek inprimatu eta gutun batean igorriko, edo paketean sartuko da agian.


    Sarean hedatuko zuen adiskideren batek, edo mezulariek garraitu… nork daki Intxaurrondoko koartelera ere iritsi den honezkero.

  • agit/prop,  literatura,  teknologia berriak

    Literatur Emailuak egiten 500 astez

    Lekutan dago 2002ko urtarrila. Orduan igorri genuen lehenengoz Emailua. 400 helbide izango genituen, lagun eta ezagunak gehienak. Literaturzaleak, kazetariak, argitalpenetako jendea… eta gerora edukiak sortzen eta sareratzen bezala, hartzaileon kopurua areagotzen egin genituen ahaleginak. 1600 baino literaturzale baino gehiagoarengana heltzen da egun eposta helbidera, zuzen. Eta astero.

    Literatur Emailuak eposta bidez banatzen den albistegia da. Efemerideak, literatur ekitaldien agenda, liburu osoak online, literaturarekin eta literaturaz beren beregi sortutako albisteak.
    Literatur Emailuak

    Susa literatura argitaletxearen ekimena da Emailuona. Eta aspaldi honetan, astero gainera liburu oso bat sareratzen da. Kontua ez da soilik albistea egin eta sarean hedatzea. Aurretik liburua aukeratu, eskaneatu, zuzendu, webean jarri behar da… eta astero. Eta hilero. Eta urtero.

    Errazena, egun ditugun tresnak kontuan izanda, emailketa egitea da. Botoi bati hiru aldiz klik egin, eta ea modu automatikoan sortzen da Emailua, automatikoki igortzen da, eta zabaldu.

    Atzean baino, hain automatikoa ez den lana dago. Lagun askoren lana. Gogotsu egindakoa. Astero, hilero, urtero. Nekatu arren, nekerik gabe. Gustagarriago egiteko gure literatura. Sozializatzeko helburuarekin. Guztion eskura altxor hauek guztiak jartzearren.

    Mila esker armiarma literaturaren sarean hedatzen, lana egiten duzuon guztioi.

  • agit/prop

    Palestina zauritua

    Imanol Murua Uriak, duela hamar urte (1998an) plazaratu zuen Palestina zauritua kronika liburua. Palestinara joan, eta bertan ezagututakoak, elkarrizketatuak… hurbilpen bat hango egoerara. Hango latzera.

    Egunotan, hara begira gaude. Zauritua ez ezik, txikitua, zanpatua, heriotzera kondenatutako palestinarrak ikusten ditugu. Hangoak hemen.

    Ondo egingo digu, barriro be, liburua hartu eta hangoa ulertzen saiatzea. Nor da nor, historia eta bilakaera.

    Liburua sarean osorik dago, paperezko bertsioa be eskuragai dago Susa literatura argitaletxeko gunetik eskatuta.

    Liburuak, irakurketak, egingo ahal digu on?!

  • literatura,  musika

    Mikel Laboa oroitu dugu irratian

    irratia.com disko eta liburu artean
    Mikel Laboa modu berezian oroitu dugu irratia.com emankizunean. Mikel Laboa, baina gure erara. Rock jarrera bategaz, berak ere bazuena. Txerokee diskoa plazaratu zuten musikari gazteek 1990an. Binilozko diskoaren gainean orratza jarri… eta gustura entzun ditugu bertako kantak.
    Mikel Laboaren ahotsa ere entzun dugu, Joseba Sarrionandiaren testuetan. Eta azken honen ipuin liburua esku artean, eta beste liburu batzuk, eta beste lagun batzuk… musika eta literatura. Azokaren bezperetan, saioa atsegin handiz burutu dugu, buruz buru. Ibon, Jabi eta hirurok.

    Entzun gura baduzue… honatx gure proposamena.

    MixwitMixwit make a mixtapeMixwit mixtapes

    Euskal Herrian ekimen politak eta irudimentsuak egin dira musikari handi hau gogoratzeko. Sarean ere oso politak egin dira. Itzelak.

  • literatura

    zulo bat uretan

    Iñigo Aranbarri

    Hiru pertsonaia nagusi dituen nobela osatu du Inigo Aranbarri idazleak. Imanol, Oskar eta Maite. Imanol kazetaria da (narratzaile nagusia), Oskar Argentinatik etorri den laguna, eta Maite gorpuak lurpetik ateratzen ari da Itoiz inguruko herrietan. Kazetaritza, Argentinako istorioak eta Itoiz urtegiak urpean utzi behar dituen historia kontatzen ditu Iñigo Aranbarriren nobelak. Zulo bat uretan, Susa argitaletxeak plazaratua.
    Gaur herrian izango dugu hizlari, eta Deustuko Prest! aldizkarirako egindako elkarrizketa ekarri dut hona.

    IÑIGO ARANBARRI, ZULO BAT URETAN NOBELAREN EGILEA

    Irakurleak osatzen duen literatura interesatzen zait

    14 urte igaro dira Emon biar yako nobela argitaratu zendunetik, bitartean beste hainbat liburu plazaratu dituzun arren, nobela hau buruan izango zendun ezta?

    Buruan, zeuk esan duzu. Urte asko dira hildakoen hezurrek bizidunekin lotura izango zuten istorio bat obsesio bihurtu zitzaidala. Gero, batagatik ez bada besteagatik, asko luzatu da dena. Obsesioa bera ere eraldatu egin da. Gauzak hainbeste luzatzen utziz gero gertatzen den zerbait da.


    Liburu hasieran Lasa eta Zabalaren gorpuen kontua aitatzen da, hori zer, gai handiegia zan nobela honetarako ala?

    Gai handia barik, gertuegikoa. Tamaina barik, distantzia ezak urrundu nituen hasierako proiektutik. Hasierako asmoa hori nuen, Lasa eta Zabalaren hezurren aurkitzetik abiatuta, gure belaunaldiaren argazki bat egitea. Dokumentazio asko batu nuen, Busoteraino joan ginen, zuloa aurkitu… fikziorik ez nion ikusten baina. Istorio ederra da, baina seguru asko kazetari baten lana da, ez fikzio asmatzaile batena..

    Hiru protagonista nagusi daude nobelan, Imanol (kazetaria), Oscar (argentinarra) eta Maite. Zer bilatu duzu pertsonaia hauekaz?

    Elkarrengandik nahiko gertu dauden hiru puntu, adiskidetasuna, erakarpena eta egin beharra nahastuko dituen triangelua osatuko dutena. Antzekoak dira, baina baita elkarren kontrapuntu ere.

    Pertsonaiei buruzko deskripziorik idatzi ez arren, irakurleak badaki zelakoa den bakoitza. Apropos egingo zendun hori.

    Ederra da hori entzutea. Dena esan didazu. Idazleak nolakoak diren esan gabe irakurleak baldin badaki nolakoak diren, zergatik da? Jokatzen duten moduagatik, esaten dutenagatik… Hori da interesatzen zaidan literatura, dena mamurtuta eman beharrean irakurleak berak osatzen duena.


    Iruñean kokatuta dago nobela, handik Agoitzera eta Irati bailarako asmatutako herri batean gertatzen dira kontuok. Zergaitik Iruñea eta Larrangain?

    Bata, toki erreala da. Hiri bat behar nuen, egunkarien erredakzioa egoteko moduko hiri bat, atzerritik lanera etorritako jendea hartzen duena. Larraingain, berriz, asmatua da. Nobelan dagoen herri asmatu bakarra. Itoitz inguruko herriak hain txikiak izanik, ez nuen irakurleak esaterik nahi: Itoitzen, Artozkin edo Nagoren ez da inoiz Juana Ardanaz izeneko emakume bat bizi izan. Sinesgarri izanik, behar nuen askatasun hori.

    Artozki Itoiz
    Itoizko urtegiak dagoeneko estali ditu herriok, zer galdu dugula uste duzu? ezer geratu da ur azpian?

    Egun hauetan ikusi dugu Sartagudan. Parkearekin eta monumentuekin, fusilatuak atera dituzte egurastera senitartekoek. Begiak betetzeko moduko istorioak irakurri ditugu prentsan, ondorengoen memorian baino gorde ez direnak gehienak. Sinbolo moduan, garai batean orain urpean diren parajeetan amets egin zuen jendearen ilusioak ere azpian harrapatzen dituen munstroa da urtegia

    Era berean, Argentinako kontu batzuekin abiatzen da liburua, eta presentzia dauka liburu osoan zehar. Pertsonaietako bat argentinarra da, eta bere familiaz diharduzu. Zerk erakarri zaitu handik? Desagertuen loturak? Gerraren zantzoak?

    Dudarik gabe, bada nahita lortu nahi den lotura bat hiru zuloen artean. Juana Ardanazen zuloa Itoizko urtegian, eta La Plata ibaiko biak, alegia, Graf Spee korazatuarena eta Videla eta Galtieri jeneralen garaiko 30.000 desagertuena, memoriak lotzen ditu, zerk bestela. Hiru zulo, elkarrengandik aparte, elkarren antzik ez dutenak itxura batera, nola lotzen diren gaur egungo Iruñean lanean ari diren hiru lagunen baitan. Hori da idazlearen egin beharretako bat, ez?

    Pertsonaia nagusia, Imanol Arellano, kazetaria da. Hizlandia idatzi ostean, ze gogo ukan duzu ba, barriro kazetaritza kontuetan abiatzeko?

    Hasieran ez nintzen horretaz konturatu. Kanpotik ikusita, berriz, garbi dago idazlearen fobiak eta filiak halakoetan agertzen direla azalera. Eta egia da, kazetaritzak ez nau epel uzten. Idaztea duelarik lana, uste dut ardura handiko lana dela, transmisioan ez ezik egungoa ondo kontatzen ere asmatzen erraza ez duena. Beharbada dagoeneko ez dagoen kazetaria dut gogoan, literaturaren baliabideei zukua ateratzen diena, zer esango dizut, Joseph Roth-ek 1920ko hamarkadan Berlinen eta Berlinez idatzitako kronikak irakurtzen ari naiz egunotan: hunkitzerainoko koadro sozialak dira.

    Euskarazko kazetaritzan, uztartuko ziran orain arte be kazetaritza eta literatura, eta literaturan?

    Nik uste literaturak ia beti duela kazetaritza ondoan, bai egunero prentsan kontatzen diren istorioetan fikzioaren abiapuntua topatzeko bai kontatzeko moduak. Alderantziz baino gehiago, seguru asko.

    Liburua aurkeztu, elkarrizketak, kritikak… ze bide du gaur egun euskarazko liburu batek? Nahikoak al dira? Literatura, ez al da ba zulo bat uretan?

    Munduko liburuek dutena, gero eta zailagoa. Arrazoiak eta arazoak ez dira gureak bakarrik. Gehitu horri oso hizkuntza komunitate txikia garela… Nahiago nuke bestela izatea, idaztea eta kitto, hor amaitzea, baina “nork defenditurik” izan ezean, zail du liburu batek aurrera ateratzea. Eta gurean, horiek guztiak beteta, mila irakurle izatea, lorpen itzela da. Horra garenaren neurria.


  • hurrengo geltokia,  literatura

    Lagun bat Everesten

    Juanrra Madariaga laguna dut, aspaldian. Poeta bezala ezagutuko duzue askok, Nontzeberri web_albistegiko kazetari moduan beste batzuk. Mendizalea da, zortzimilakoak ere egiten dituen tipoa. Aspaldi honetan.

    juanrra madariagaEta egunotan mendiak, albiste ilunak ematen badizkigu ere, gaur jakin dut, duela gutxi heldu direla Jordi eta biak Everestera, lurrean dagoen gailurrik gorenera. Poesia. Han izanik, hemen hobeto naiz, pentsatzen dugu halakoetan.

    8848m. Mitikoa. Bueltan galdetu beharko diogu ia zelan. Ia zer sentitzen dan han goian, ia itsasoa ikusten den handik goitik. Ia Bilbo, botxoa faltan bota duen, ea prentsaurreko barik zer egiten ahal den han, mendi gailurretan.

    Edo beharbada bere azken poesia liburua irakurriko dugu horrelakoetan: Izozmendiak.

    izozmendiak juanrra madariaga

    Everest mendiko espedizioarenak blog batean kontatu dituzte gainera. Ia zuzenean, txo!

  • literatura,  musika

    Itoiz zenbat urte

    Egunotan Itoiz dabil inguruan. Atzo artikulu polita idatzi zuen Anartzek GARA egunkarian Itoizen lehenengo diskoaren inguruan, 30 urte joan dira Donibane Lohitzuneko estudioan grabatzera sartu zirenetik.
    itoiz
    Asteon bukatu dut Zulo bat uretan nobela be, Itoizko urtegiak urez estali behar dituen herrietan kokatzen den liburu irakurgarria. Zenbait egunez, erabat harrapatuta izan nauen Inigo Aranbarriren lana.
    Itoizen doinuak, Artozkin emandako egunak… danak datozkit burura, tupustean…

    artozki
    Entzun eta irakurri, kultura. Garena eta izan garena, gogoratzen duguna eta gogoan duguna. Historiaren zabortegia. Oroimena.

  • literatura

    zertarako irakurri? liburu bat adibidez…

    Gaur ere, ospakizunetan gara. Nazioarteko liburuaren eguna. Eta, liburuz beteko dira albistegiak, larrosak, Cervantes eta Shakespeare gogoratuko dizkigute.
    Eta gaur ere, mesanotxa gainean duzunari begirada botako diozu beharbada, letra artean itxiko dituzu begiak. Eta gosaritan kafesnearekin busti berririk txarrenak, eta metroan zoazela irakurriko dituzu pasarterik atseginenak, hiria geldi balegolez.

    Gaur ere, zenbat irakurtzen dugun esango dugu guztiok. Eta zenbat saldu gura diguten zabalduko da irrati eta telebistetako parte ofizialetatik.

    Gaur ere besapeak liburuz mukuru joango dira, nor bere lantokira, ikastetxera, atseden lekura.
    irakurtzearen plazerra

    Baina gaur ere, inork ez du gogoeta seriorik egingo liburugintzaz, literaturaz, banidadeaz, irakurzaletasunaz… dena delako itxura, dena da agertu gurea, dena da zeruan eztanda egiten duen bolandera edo itxafero magikoa. Eta magia egotekotan letra artean dago, errealitatea gainditzen duen fikzioan, sinesgarri egiten diren asmakizun idatzietan.

    Zertarako irakurri? bezalako berbok idazten ditugu, inoiz baino gehiago irakurtzen denaren ustea dugun honetan. Zertarako irakurri? liburugintza eta kazetaritzatik landa, inoiz baino gehiago idazten ei den unean.

    Plazerrak dena justifikatzen du. Beraz gaur, atzo, bihar, gura duzunean plazerraren eguna izan dadila. Zer daukazu irakurtzeko? Zer gomendatuko zenioke alboan duzun lagunari?

    Niri Iñigo Aranbarriren nobela irakurtzeko irrika sartu zait. Zulo bat uretan.