• agit/prop,  gaztelumendi.eus

    Txillardegi

    Txillardegi idazle, pentsalari, euskaltzale, pianista, injeniari, aktibista eta kronista euskaldunak utzi gintuen duela 10 urte. Beti miretsi izan dut Jose Luis Alvarez Enparantza Txillardegi. Beti.
    Oso gaztea nintzen, egin egunkarian Exkixu liburuaren berri izan eta nobela irakurri nuenean.

    Asko gustatu zitzaidan. Eta bere pentsamenduarekin bat egin nuen. Eta gerora, beti jarraitu izan dut bere ibilbidea, lana, pentsamendua, idatziak eta abar… Kritikoa izatean zekien, euskaldun moduan aritu zen mundu osoan, euskaltzalea, independentista sutsua, pertsona argia, eta bere ideiak argi adierazten zituena.


    Omenaldia Durangon
    Gazteak ginen, baina erreferentea zen askorentzat. Eta Euskal Herriko gazte mugimenduaren baitatik, orduko gazte erakunde gogorren aldamenetik, gerizpetik omenaldi bat antolatu genion 1998ko Durangoko azokan. Omenaldi xume bat. Baina berak oso eskerreonez hartu zuena, guk berarentzako baino hitz hobeak izan zituen berak gazteentzat. Borrokan jarraitzeko. Bi hitzetan. Eta ulertu gura izan genion, ikasten jarraitu beharko genukeela, saiatzen, euskalduntzen eta berreuskalduntzen, borrokatzen eta kritikoak izaten. Eredu zen, eta eredugarriago gure ondoan ezagutu genuenean.
    Gazte kultur gunea asmatu genuen orduan. Eta azokan ere egon ginen. Fantzineak, egutegiak edota agendak saltzen. Eta omenaldia egin genion. Eta Mattin marrazkilariaren irudia oparitu genion kuadro apal baten.

    Txillardegi idazlea Euskal Herrian Euskaraz, Euskara batua, ETA, Altsasuko mahaia, Egunkaria edo beste hainbat ekimen garrantzitsuetako partaide, sortzaile, asmatzaile izan denak merezi du omenaldi sendo bat bere herrian. Eta uste dut, herritarron artean, euskaltzaleen baitan… baduela onespenik eta omenaldi jatorrik. Ofizialki gehiago saiatzen dira ezkutatzen, zailtzen, beldur direlako, gai ez direlako, inkopententeak direlako azken finean. Hizkuntzari eta literaturari egindako ekarpena eskertzeko modurik zintzoena, bere lanak irakurtzea izango da ziurrenik. Txillardegi liburutegiaren alde egingo dugu, baina Txillardegiren lanak liburutegitik jaso eta irakurtzea bai izango litzatekela iraultzailea. Gaur, Txillardegi idazle euskalduna gogoratzeko eguna dela uste dut. Eta, bihar ere bai.

  • gaztelumendi.eus

    gure bazterrak

    iluntzea, kostaldea, hurbildu eta klik!

    maite ditut maite…

     
     
     
     
     
    View this post on Instagram
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     

    A post shared by Patxi Gaztelumendi (@gaztelumendi)

    …gure bazterrak

    Berdin kostaldean, itsasoari begira edota mendialdean. Itsasoa, zerua, mendia, kabalak… maite ditut maite gure bazter hauek. Nork ez?!

  • gaztelumendi.eus,  hurrengo geltokia,  ikusi eta ikasi,  transmedia

    zor10.000nak GARA!

    10.000 laguneko komunitatea osatzea lortu du GARA eta naiz: komunitateak.
    GARAren kontrako expolioa jakitera eman zenetik, herriz herri asko izan dira mugitu diren lagunak. Egin diren harpidetzak. Eta gaur arratsaldean 10.000 harpidedunen marka gainditu du komunitate horrek. Zoriontzekoa dena. Ikertzekoa. Ikastekoa. Gogoratzeko.

    Iñaki Soto GARA egunkariko zuzendariak albistea idatzi du.

    Elkartasun kanpaina

    herriz herri

    10.000 harpidedun lortu arte!

  • covid19 | koronabirusa,  Gu ere bai!

    FIFA20 Euskal Liga bideojokoetan

    FIFA20 bideojokoetan Euskal Liga jokatzera goaz datozen egunetan. Lehen mailako bost euskal taldeak ordezkatzen hainbat jokalari, eta bost sailkatuek liga bat egingo dute. Liga horretako lehen laurek semifinalak jokatuko dituzte apirilaren 11an (larunbata). Finala eta beste hainbat ikuskizun Aberri egunarekin batera, apirilaren 12an (igande arratsaldean, garai bateko futbola bezala). Eta gu guztiok, etxeko itxialditik jokatzen edo ikusten, jarraitzen. Animatzen. Sarean eta zuzenean eskainiko delako: twitch.tv/guerebai kanaletik -bideojokoetan espezializatutako sareko aplikazioa- eta Hamaika Telebistan.

    Game erauntsia

    Game Erauntsia proiektua lagun talde batek sortu zuen 2014an bideo-jokoak eta euskara uztartzen zuten eduki falta identifikatu ondoren. Hainbat ekimen abian jarri ostean, Euskal Bideojokozaleen Game Erauntsia elkartea ofizialki 2016an sortu zen hasierako helburu hori betetzeko: bideo-jokoak eta euskarak bat egitea. Geroztik, elkarteak arlo horiek bultzatuko dituen komunitate sendo bat sortzeko ahaleginak egin ditu. Horrela bada, Game Erauntsia elkartearen bi jarduera nagusiak bideo-jokoei buruzko euskarazko edukia sortzea eta bideo-jokoekin zerikusia duten orotariko ekitaldiak antolatzea dira.

    Gu ere bai!

    Gu ere bai Euskal Herriko kirolariek euskal selekzioen ofizialtasunaren alde sortutako ekimena da. 2020ko martxoan Bilboko San Mames zelaian bere burua eta manifestua ezagutzera eman zuen. Aurtengo udaberrian hainbat ekimen abian jarri nahi zituen arren, Koronabirusaren krisialdiak bete betean eragin dio. Orain, etxetik ere euskal selekzioen aldeko aldarrikapena bideojokoen bitartez egitea deliberatu du, eta horretarako bidailagun aproposa bilatu du, euskal bideojokozaleen komunitatea.

    Bertsoa euskal ligari

    Hitzaren kirol nazionala den bertsolaritzan, ekarpen txiki bat, Habanera doinuan.



    Gu ere bai! eta Gamerauntsia elkarteak antolatutakok EUSKAL LIGA Arrosa sareko irratietan.

    Eta gaur goizean Hala Bedi irratiko estudioetara egindako elkarrizketa, eta Arrosa sareko irratietan emititu dena.

    Palestina

    Eta gaur bertan, Palestinako selekzioaren abokatu eta ordezkari juridiko lanak egiten dituen Gonzalo Boye-ren elkarrizketa bat argitaratu du Euskal Herri Kirola atariak.

  • gaztelumendi.eus

    15 urte hemen idazten, esaten, aldarrikatzen, entzuten, pentsatzen

    2004ko abenduaren 3n sortu nuen nire lehendabiziko bloga.
    Eta geroztik, lantzean behin; batzutan sarri, maiz gutxi, eta ahal dudanero botatzen ditut nire aldarri kezka eta burutazioak hemen.
    Bloga zen, webgunea da, irudia hitza soinua bideoak txioak… sartzen ahal dira hemen.
    Garai batean feed back ugari zegoen, parte hartzea esaten genion.
    Gaur gehiago da artxibo digital bat, izatekotan.

    • Nire bizitzaren herena hemen dago. Garai honetan. Eta maite dut.
    • Adierazpen askatasuna lantzeko tresna izan da niretzat. Horretan dihardut.
    • Eskerrik asko inoiz irakurri duzuenoi, besarkada bat idatzi izan duzuenoi, eta musu bat guztioi, maite zaituztet oraindik!

  • agit/prop,  ETA,  ikusi eta ikasi

    Josu eta Santi gogoan

    Biharamunean idazten dut. Amets gaizto baten ostean. Gogorra da azaroaren 20a euskaldunontzat. Aurre egin diogu, baina oso gogorra da. Ankerkeria bortitzena baliatu du Estatu terrorismoak euskaldunon kontra. Amorruz. Mendekuz.
    Memoria ariketa ere bada azaroaren 20 hau, eta iazkoa. Eta aurrekoak. Guztiak.

    Etsaiak Santi Brouard hil zuenean, musika klasean nengoen. Piano baten ondoan. Kantuan hasteko. Gogoan dut. Eta musika Lekeitiorekin, Santirekin lotu ohi dut askotan. Lekeitioak maite ditut. Santi Brouard frontoian Mikel Laboa zelan ikusi nuen gogoratzen dut. Eta horrek lasaitzen nau. Edurne Brouardek aurrekoan emandako azken besarkada ezin dut ahaztu, hala ere. Musu bat Edurne.

    Klasera joateko esnatu ninduen goizero bezala aitak. –Muguruza hil jeurek! bota zidan. –Muguruza? oraindik erdi lo nengoen. Muguruza batzuk bazeuden ordurako nire bizitzan.
    Azaroaren 22an greba orokorra izan zen Euskal Herrian. Gogor erantzun genuen. Txorierrin ere mobilizazio handiak. Eta gogoan dut zipaioak lehenengoz ikusi nituela horrela egurra ematen. Eta jasotzen. Derio sutan. Larrabetzuko jendeak zelan erantzun zuen gogoan dut. Ez daukat ahazteko.
    Hurrengo asteetan irakurgai bakarra izan nuen. Goitik behera aletu nuen Punto y Hora hura. Ondo gogoan daukat.

    Josu Muguruza gehiago ezagutu nuen. Eta gerora maiz entzun dut hari buruz, bere militantzia, bere gaitasuna, bere ardurak, bere sinadurak. Eredu bat. Eta Amaiur gazteluaren magaletan egon naizenetan bera izan dut gogoan, oharkabean. Edo ohartuta beharbada. Ruper Ordorikaren Ez da posible! kantu ederra da oraindik. Entzuten dugun aldiro. Elena Bartolome gehiago ezagutu dut bizitzaren joanean. Besarkada bat.

    Urtero gogoratu ditugu. Karteletan. Manifetan. Dokumentaletan. Mobilizazioetan. Ekimenetan.

    zer egin?

    Atzo, hala ere, egun berezia izan zen niretzat. Irati irratian zerbait berezia egitea nuen xede. Asmoa ona zen, baina biribildu beharra zegoen. Ane Muguruzak asteburuan 7K igandekarian botatakoak zer pentsatua eman zidaten. Hausnarketak. Bizitza. Agian ez dauka gogo askorik elkarrizketetarako -pentsatu nuen-, are gutxiago Pirinioko irrati baten. Lagun bati idatzi nion. Proposamena landuz. Anek baietz erantzun zidan. Errespetutik eta begirunetik egindako galderak neuzkan buruan. Aita ezagutu ez duen umea izan zen, gaur egun 30 urte betetzear da Ane Muguruza. Gogoeta sakonak egin dituenak bizitzaz eta militantziaz, Euskal Herriaz eta kontakizuna/errelatoaren gainean, biktimak zer diren nor diren badaki. Baina nekatuta ere badago egoerarekin. Eskerrik asko Ane! Hunkitu ninduzun eta asko ikasi dut. Egiari zor, hurrengoan beste begi batzuekin agurtuko zaitut. Eta agian hitz ederren bat ere izango dut zuretzat.

    Bezperan aurkeztu zuten Bilbon Antzara eguna komikia. Eleberri grafikoa. Memoria. Zuri beltzez. Adur Larrea eta Harkaitz Canok. Aurreko astean jaso nuen Iruñean. Eskutik eskura. Poltsa barruan neukan. Eta aurkezpen egunerarte ez dut zabaldu ere egin. Ez dakit zergatik. Azaroaren 20 bezperan liburuarekin sartu nintzen ohera, eta nire ondoan egin zuen lo. Enintzen askorik irakurtzeko gauza. Hunkituegi beharbada. Eta goizean irratian Harkaitz Cano elkarrizketatu nuen. Elkarrizketa ona, nire ustez. Aspaldian egin dudan txukunena, uste dut. Galderak ez dakit, baina erantzunak sekulakoak. Kontalaria da Harkaitz, freskoa, orijinala. Idazten duen gisan hitz egiteko gai da. Ekarpenak hemendik, gogoetak hortik, sakontasuna eta estiloa, argitasuna eta xumetasuna. Eskerrik asko Harkaitz. Santi Brouard bezalakoei egiten ahal zaien omenaldirik onena da literatura maitatzea, herrigintzan jardutea, sortzea, irakurtzea, gozatzea…. Euskal Herria osatzea, azken finean.


    Herriak ez du atzenduko

    Ez daukat hitzik. Hunkituta nago. Bilbotik aparte bizi izan dut egun hau.Egun hauek. Baina bete beteak izan dira. Domeka honetan Mikel Zabalza omenduko dute Orbaizetan, eta oraindik ikastolan egin genuen pintada -margoa- dut gogoan. “PSOE, non dago Mikel?” idatzi genuen horman, eta andereñoek euskarari buruz egin behar genuela margoketa esan ziguten. “Mikel euskaraz mintzatzen zen” jarri genuen. Itota hil zuten. Torturatuta. Bidasoa errekatik,Intxaurrondotik pasatzean amets gaiztoak datozkit burura. Errelatoa. Asko. Eta nork berea beharbada. Nik banuen gauza hauek kontatzeko beharra. Eskerrik asko guztioi. Ez dugu atzenduko!

  • agit/prop,  gaztelumendi.eus,  i+g,  ikusi eta ikasi,  ongi etorri errefuxiatuak

    Elkartasuna eta konpromisoa | Komunitatea ere baGARA

    10.000 lagun sarrerarekin. 800 boluntario txandak egiten. 30 musika talde solidario. Eta komunikazio proiektu sendo bat arriskuan.
    Elkartasunaren soinu banda deitu diote. Eta ez da gutxiagorako.
    Soinua, martxa, notak, jendea, publikoa, papera, sarea, argazkiak… mundu bat bildu zen Donostiako Elkartasun jaialdian, eta ez dugu erraz ahaztuko.

    Trending Topic bilakatu da egunotan #expolioGARA etiketa madarikatua. Salaketa mezuak, elkartasunezkoak, egoeraren berri ematen dutenak, poza adierazten dutenak… guztiak uztartzen dira tag horren baitan; denak dira beharrezkoak.


    Iñaki Soto Elkartasun Jaialdiari buruz Euskal Telebistan. #expolioGARA


  • agit/prop,  Elikadura burujabetza,  hurrengo geltokia,  ikusi eta ikasi,  larrabetzutik

    Baiona burujabetza eta aldaketaren hiriburu bilakatu du Bizi! mugimenduak

    Duela 5 urte Alternatiba eguna antolatu zuen Bizi! mugimenduak Baionan. Bilbo eta Iruñean ere egin du bidea ekimenak. Eta berriro Baiona bilakatu da aldaketa eta burujabetzaren hiriburu. Aldaketa klimatikoari aurre egiteko proposamenari, burujabetza prozesuek hartu diote neurria.
    Mundu bat bildu da Baionan, euripean, lurrak eta guk euria eta ura behar ditugulako. Ospatzeko sasoia da.

    Burujabetza

    Eta beste behin argi geratu da burujabetza dela bidea. Prozesuak martxan jarri, eta energia alorrean, erabakitzeko gaitasunean, elikaduran, laborantxan, ekonomian orohar urratsak eman. Langile ikasle langabetu hautetsi pentsionista haur lantoki herriko etxe gaztetxe ostatu kalean… denok badugu zer egin eta zer ikasi.
    Baiona beste behin ere nazioarteko erreferentzia bilakatu da, herri mugimendu indartsu baten jabe, autoantolatua, eraginkorra, eraldaketa bultzatzen, izan ere klima ez da aldatu beharrekoa, sistema bera baizik.

    Herriko etxeak, udalak, herriak… trantsizio ekologikoan

    Mahainguru solasaldi batean egotea egokitu zitzaidan, Bizi! mugimenduak gonbidatuta. Zuberoa, Behe Nafarroa, Nafarroa, Gipuzkoa eta Bizkaiko auzapez/alkate banarekin egon nintzen, karguduna ez zen bakarra nintzenez, askatasun gehiago ukan nuen nire iritziak emateko. Energia burujabetza, elikadura, birziklaketa, jantokiak, elikagaiak… gai ugari aletu genituen Aloze, Lekorne, Larrabetzu, Gares, Hernani eta Eako esperientziak partekatzean. Baztandik ere etorri ziren ekarpenak. Irakaspen asko eta ideia bete motxila herrirako, nork bererako.


    Milioi bat eusko

    Eta asteburuko berri pozgarria Euskoarena izan da. Dagoeneko milioi bat eusko dira mugimenduan Ipar Euskal Herriko ostatu, denda, herritar eta ekimenetan. Eta laister berri gehiago ukanen ditugu gainera. Sasoia heldu da, Hego Euskal Herriko herri eta mugimenduetatik ere Eusko tokiko monetari heltzeko. Ekonomia iraunkorra eta eraldaketa sozialerako tresna ezinbestekoa. Funtsezkoa. Ea saiatu eta lortzen dugun.


    Bi hitzetan: Zorionak Bizi! mugimendua eta Euskal Herri burujabearen alde lanean ari diren militante guztiak.

  • #bidegorritik,  agit/prop,  hurrengo geltokia,  ikusi eta ikasi

    irratia.com berriz martxan

    2000. urtean asmatu genuen euskarazko irrati digitala. Aitzindaria izan zen. Eta Internet bidez euskarazko irratigintzara jauzia eman genuen, Bilboko irrati libre batetik, modem batetik, eta ordenadore bat faxaren lineara konektatuta.
    Bertsio, izaera eta modu ugari hartu ditu gure irratigintzak gerora.
    Eta 2018ko udazkenean, asteroko podcast saioa egiten dihardugu oraindik, jo ta ke!


    Musika beltza eta Angela Davis aipagai izan genituen 2016ko ilbeltzean, Angela Davis Euskal Herrira etorri zenean.

    Azken saioa entzun gura baduzue:

  • agit/prop,  bakegileak,  hurrengo geltokia,  ikusi eta ikasi,  su-etena | ceasefire | tregua

    Gora Euskal Herria

    Historia egiten duten egunen lekukotasuna

    2017ko apirilak 8. Historikoa.
    Gauza asko esan daitezke iragan larunbatean Baionan bizitakoetatik. Adjetiborik gabe geratuko ginateke ziurrenik, bertan batutako milaka lagunek pentsatu sentitu eta egin zutenaren inguruan. Baina Euskal Herrian; herri mugimenduetan, elkarteetan, erakunde sozial eta politikoetan dagoen kapital publikoa azpimarratzea litzateke garrantzitsuena nire ustez. Urteetako esperientzia metatuak ekarri gaitu hona. Erakunde politikoekin, instituzioekin, nazioarteko eragileekin, elizarekin, dagokion guztiarekin eskuz esku lan egiteko gaitasuna, irmotasuna eta zentsua.
    Unez une, gero eta interesgarriagoa jartzeko gai izan dira Bakearen artisauak. Konpromisoak hartuz, eta konpromiso hoiek partekatuz, olatu erraldoi bat bizi izan dugu abendutik apirilera, Luhusotik Baionara.
    Bake prozesua bizitzeko aukera, lekuko izateko ardura, inplikatzeko motiboak, arduraz jokatzeko engaiamendua piztu du mugimendu berri honek. Eta biderkatu egin da. Sekulako oihartzuna ukan du. Hor dago Luhusoko ekintzaren ikusgarritasuna. Zentsua. Zentsu politiko guztia.

    Memoria ariketa bat

    Memorian gordeko ditugun irudiak dira. Uneak. Sentimenduak. Eta gure errelatoan, han egon ginen bakoitzarenean, leku bat gordeko du 2017ko apirilaren 8koak. Bakoitzak bere modura biziko zuen. Bere gogoetekin. Bere kezkekin. Ardura eta konpromisoarekin. Baina dudarik gabe, zerbait handia izan behar zuenaren zantzoek eraman zuten Bakegileen plazara gutako bakoitza.
    Herri honek, bere etorkizuna eraikitzeko urrats handia eman zuen, beste behin Baionan. Urratsez urrats ari da urte luzeetan, eta historia une ttiki hoiek ere egiten dutenez, herri honen etorkizuna eraikitzen du hauetako urrats bakoitzak. Pertsona bakoitzak. Gogoeta bakoitzak. Eta memoria ez ahaztea da. Gogoratzea. Kontatzea. Gordetzea. Erakustea. Munduari, eta guri guztioi azaltzea. Belaunaldiz belaunaldi gogora ekartzea.

    Bakegileak, istorio eder bat

    Bakearen artisauak izendatu zituzten, ETAren armak suntsitu nahi izan zituzten gau hartan berean, atxilotu eta jende oldea atera zen beraien alde. Alderdi eta pentsaera ezberdinetako milaka lagun Baionako karriketan. Euskal Herrian ez ezik, gure mugetatik kanpo ere ondorioak izan zituen ekintza ttipi eta handi hark. Eta lanean jarraitu zuten. 5 barik, ehundaka lagunekin batera, milaka mugitzeko. Eta emaitzak hor daude. Ondorioak. Ausardia eta erabakia. Gogoeta eta estrategia aparta. Irudimena eta garaipena. Gure balio erantsia. Biba zuek! Baionako karriketan, Euskal Herriko historian txalo zaparrada honek oihartzuna izango du, luzaroan.

    Biharamunean

    Aizkora eta arbola, Euskal Herria

    zuhaitza
    Izugarri ederra Koldobika Jauregi artistak GARA egunkariarentzat egindako irudi eta lamina. Milaka etxetan ondo gordeta eta erakusgai dagoena. Historia eta etorkizuna bat eginda. Zuribeltzezkok irudi oso esanguratsu bat. Egunkari osoa grafikoki jantzi zuena. Landutako informazioari zentsu historikoago bat eman ziona, bidenabar. Ondo kontatutako istorio bat.

    Korrika


    Etenik gabe, egunez egun Euskal Herri osotik aurrera egin zuen Korrika berak ere. Eta Iruñean, Euskal Herriko hiriburu historikoan ikusi zuen amaiera. Kantuak, musikariek eta herritarrek handiago egin zuten bere oihartzuna. Gozatu zuten. Milaka eta milaka euskaltzalek, Euskal Herri osotik, munduko bazter askotatik, gure hizkuntzaren, gure kulturaren, gure herriaren lekukoa hartu, jarraitu eta gure etorkizuna orain aldira ekarri zuen… une batez. Orain. Beste behin.