• covid19 | koronabirusa,  gaztelumendi.eus,  hurrengo geltokia,  ikusi eta ikasi

    Itxialdia, isolamendua eta sorkuntza

    Itxialdia eta sorkuntza. Isolamenduari zelan aurre egin kulturgintzatik. Hara hor bi erreportajetan, egunotan landu ahal izan dudan eta GARA egunkarian argitaratu duguna. Mila esker kulturgileok. Batzuk etsita, besteak animatuago… ea guztion artean ekintza handi hau bideratzen dugun.

    Itxialdian sortzen

    Isolamenduari irriz eta kantuan

    Mikel Antzak, poema eder horri ahotsa jarri dio gaur goizean.

    Eskerrik asko Aiora eta Piti ( Zea Mays ), Unai Iturriaga, Zuriñe Hidalgo ( Hesian ), Toti Martinez de Lezea, Oier Araolaza ( dantzan.eus ), Mikel Orbegozo eta Mikel Antza.


  • hurrengo geltokia,  ikusi eta ikasi

    Normalite!

    Badut lagun bat, nire izen berekoa. Gero eta gehiago maite dudana.
    Berak ere, badu pertsonaia bat, gure izen berekoa, nahiz eta Napoleon deitzen dion.

    Napoleon Berrian, bertsogintza

    Ze eragin izango du gure giroak, kulturgintzaren trasmisioak, euskal….. aurrizkia duen jario osoak, Napoleon bera ere bertsotan jarri duela gure lagun honek. Eta gu, zelan ez, bibaka eta txaloka.
    [audio:http://zaldieroa.com/BLOGA/normalitatea.mp3]
    Napoleoni? Agian hori ere bai… gu barrezka jartzeko gauza bada, gora napoleon!

  • agit/prop,  gaztelumendi.eus,  teknologia berriak

    Bo hizkuntza, euskara, bertsoak eta software librea

    Irratia.com ez da filologia

    null

    Irratsaio bat egiten dugu astero Jabi Zabala eta biok: irratia.com. Eta 10 urte betetzen ari gara, sarean, lanean.
    Euskal kultura digitalaz aritzen gara, gure apalean. Eta zer da ba euskal kultura digitala? Duela hamar bat urte hasi ginen termino horrekin, eta hori izan da gure iparra, hori gure egitekoa. Gure kultura digitalizazioaren alorrean murgiltzea, kultura digitala euskaldunduz, bidenabar. Eta horretan dihardugu oraindik, zalantza berdinekin, gogo itzelarekin, galderak egiten, erantzunak bilatzen. Google bilatzaileak ez digu erantzuna eman, baina software librea baliatuta igual garatuko dugu zeozer, kode irekian edo…

    Hizkuntzak, kultura, teknologia, musika, albisteak, irratiak…. ditugu hizpide eta  euskaraz ari gara, baina gurea ez da filologia, eta hala izaten jarraitu nahi dugu. Konturatzen gara, aspaldion eztabaida filologiko gehiegi dabilela euskal blogosferan, zelako zalaparta eta kalapitak sortzen diren hizkuntzaren inguruan, formaren inguruan batipat… fondoaz ez dugulako duda asko egiten. Eta horrek are gehiago kezkatu beharko gintuzke. Sarritan, hala ere kezka filologikoa da nagusi hala ere…

    Eta bitartean Bo hizkuntza desagertu da munduan, eta guk Ruper Ordorikaren kantuak entzuten ditugu irratitik. Eta gogoeta munduaz, globalizazioaz, progresoaz, gureaz…. pentsatu lokalki, eragin globalki esan eta play tekla zapaltzen du Ibon gure disko jartzaileak. Eta sareko berri eman, software librearen azken bilkurari buruzko elkarrizketa edota albiste teknologiko oso bat osatzen dugu, apurka apurka.

    Horrelako saioa izan da aste honetakoa, Bilbo Hiria irratian egiten dugun 169. saio hau. Fosdem-en hasi, Flandriako hiriburu Bruselan burutu den software libre garatzaileen bilkuraren karietara, Bertso egunetik pasa, eta Bo hizkuntzaren gainean filosofatzen amaitu dugu. Eta gure kezka tekno/etniko/identitarioak nabarmendu ditugu podcast batean. Eta musika, rockanrolla batez ere entzun dugu, hitzekin uztartuta…. euskara eta Bo, irratia.com saio gogoangarri batean. Euskara eta biok, irratia eta gu. Podcasting-a eta zu.

    irratia.com 169. saioa: [audio:http://bilbohiria.com/docs/podcast/irratiacom/irratiacom100208.mp3]

  • pasahitza

    nork ez du negarrik egin?

    Miren eta Arantzaren alabek, Maddalen eta Mirenek…kantuan jarri zuten Kursaal azpiko jatetxea, eta negarrez jarri dute Euskal Herri erdia.

    Bertso jarriak, amari eskainiak. Sorta alai, gogotsu kantatua, doinuz aberatsa eta estetikaz berria. Inoiz entzun bako modukoak, ondo gogoan hartzekoak. biba zuek!
    Harro egon daitezke Amuriza eta Arzallus ere.

  • gaztelumendi.eus,  larrabetzutik,  pasahitza

    Gaztetxetik bertso saioa zuzenean Internet bidez

    Urtero gabonetan bertso saioa egiten da gure herrian, Andoni Egañak txapela irabazi zuen urtetik. Orduan Anoetako belodromoan aritutakoak egon ziren gure herriko frontoian. Hurrengo urtean ere bertso saioa egin genuen berriz ere, eta hotz ikaragarria egiten zuen 1995eko abenduaren 25ean.
    Handik aurrera gaztetxean egiten hasi ginen, Xabier Amurizak halan proposatu eta aholkatuta. Xabier Amuriza, Andoni Egaña eta Jon Sarasua izan ziren besteak beste… eta urtero bertso saioa. Eta 2009an gaude jadanik.
    Aurten be, laukote galanta dator. Maialen Lujanbio, Miren Amuriza, Unai Iturriaga eta Igor Elortza.


    Argazkiak.org | bertso saioa Internetetik © cc-by-sa: gaztelumendi.org

    Saioa sarean eskainiko dugu, gaztetxea txiki geratzen dela aprobetxatuta. Herriko taberna batek telebistatik eskainiko du guk Internetetik emango duguna, eta munduko edozein txokotatik, Larrabetzuko edozein etxetik jarraitu ahal izango da bertso saioa zuzenean arrastiko 7etatik aurrera.

    Dagoeneko Hori Bai gaztetxeko telebista badabil.

    Watch gaztetxetik zuzenean from horibai larrabetzu.org

  • gaztelumendi.eus,  ikusi eta ikasi,  pasahitza,  teknologia berriak

    Jabetza industria

    Mikel Elorza | Berria

    Bolo-bolo ibili da gaia, Durangoko Azokan aurreneko aldiz liburu-e dei dezakeguna ikusgai zegoela. Eta atentzioa eman dit hainbat argitaldarik jabego intelektualaz azaldu duten kezka, eztabaidaren zurrunbiloan ene ustez astakeriak esateraino (lapurretarekin alderatuz artxibo baten deskarga…). Sortzaileen eskubideak errespetatu behar dira, horretan ados gaude guztiok, eta bilatu behar ditugu formulak horretarako; baina horrek ez du esan nahi beste batzuen negozioak errespetu maila bera behar duenik. Zeren eta batzuek negozioak egiten dituzte nekez aberasten diren sortzaileen eskubideen kontura, pentsua besteen pentzura maiz, eta negozioak negozio izaten jarrai dezan dute borroka latza. Eskubide, pirata eta antzeko hitzekin batera, esanguratsua da holakoetan azaltzen den beste bat: industria. Hori da indartu eta zaindu eta gorde behar dena, eta horri egiten dio, itxuraz, kalte, morroiloak kentzeak. Ez onartu nahian teknologiak aldaketak ekarri dituela, ekoizpen eta banaketa moldeak aldatzen ari direla, kontsumo eta partekatze ereduak ere bai, hedadura moldeak desberdinak direla eta horretara denok egokitu beharko dugula, baita industriak ere. Negozioa galtzeko bada ere. Baina ai, lagunok, eskubide horiek jabetza eskubideak dira, eta horien funtsa antzinako erromatarrek zuzenbidea finkatu zutenetik muinean ez dira askorik aldatu. Eta kostako da, gaur egungo erromatarrok ere —hau da, zibilizazio menperatzaile nagusia, bizimodua arautzen duena— jabetza eskubidea bizimodu eta zibilizazio horren zimentarri baitugu.
    Gaztelaniaz bada esamoldea, ezin zaizkiola zelaiari ateak jarri. Beti pentsatu dut esan nahi ederra duela, eta horren alde borrokatu behar dugula, baina mendiak atakez josita daudela, langa eta txarrantxez beteak. Interneten ere berdin: jarri nahi dizkiote morroilo eta kisketak, ari dira horretan, eta segitu beharko dugu horiek gainditze lanean.
    Ateak uste ez duzunean topatzen baitituzu. Ez dute gaurko BECeko finalean jarriko, gaia, hauxe: “Zu Amets, bertsozale porrokatua eta kazetaria zara, Interneten aritzen dena, eta kronika eder bategaz batera finaleko saioa zure webean eskegitzeko asmoa duzu. Baina Sustraik, elkarte antolatzaileko bozeramaileak, e-maila bidali dizu zeinak dioen, “Bergara eta Donostiako saioak oso osorik zintzilikatu dozuzala badakigu. Finalera begira, akreditazioa jasotzeko hitzarmena sinatzea eta bidaltzea eskatuko dizugu aurrez”. Hitzarmen horrek, jakin dezazuela biok, debekatu egiten du saiorik osorik eskegitzea, 6 bertsoaldi eskegitzen baino ez du uzten. Hiruna bertso nahi duzuen doinu eta neurrian”. Ez dute gaur horretaz kantatuko, ezta beharrik ere, baina proposatzen dut hurrengo saio baterako, txapelketatik at. Nire lagun bati gertatua baita, e-mail hori jaso egin du. Imajinatzen dut iritziak elkartean ere asko eta diferenteak izango direla, eta eztabaidak, baina hainbat lan eta ekimenetan eredugarria den eta lan eskerga egiten ari den Bertsozale Elkartearen aldetik asko harritu nau, egiaz diotsuet. Saioen erretransmisioa ere baimendu izan duelarik. Elkarteak noski ez du saioak eskegi izanagatik kazetariaren aurka deus egingo, baina abisua bera eta hitzarmenaren baldintzak…
    Ez diezaiola honek, hala ere, bertsoaren festa nagusiko argiari itzalik egin. Jabetza eskubideen harira kontatzekoa zen, ustez. Gaur besterik da: 14.000 lagun entzun eta ikusten, zortzi lagun oholtzan. Ez da iazko haizea.

  • gaztelumendi.eus,  ikusi eta ikasi,  pasahitza

    BECetik zuzenean: entzun, ikusi eta idatzi

    Bai, ni ere BECen nago. Eta beste horrenbeste mila lagun. Eta saretik ari gara, eta twitter bidez beste horrenbeste, eta Telebistatik, edo saretik munduko txokoren batetik….
    Asko gara, ez dakit herri oso bat garen, baina herria izan egin bizi duenik badago hemen. Sentitzen da.
    Sarean ere bizi dugu.

    btn09
    Gu herriko hiru lagun ari gara larrabetzu.org atarirako multimedia kronika batzuk egiten.
    Audioa audacityn grabatzen, eta badaezpada -nork jakin- mp3an grabatzen. Belarria.
    Argazkiak egiten begi onena duena, eta dagoeneko sarean dira batzuk. Begia
    Idazten ari naiz ni. Neurri txikian zein luzeagoan. Ikusten dudana kontatu gurean, entzuten dena zuei esateko gogoz. Eskua.

    Egunkaria eta Euskal Herria libre!

    Finaleko argazkiak ikusi gura badituzue: larrabetzutik mundura.

  • hurrengo geltokia,  ikusi eta ikasi,  pasahitza,  teknologia berriak

    Bertso txapelketarik ez dago sarean

    #btn09 etiketa on bat izan zitekeen, baina ez da askorik ageri inon.
    Sare sozialen garaiotan, bertsoak ondo hartu zezakeen olatu hau, baina keba! Ez gabiltza/dabiltza asmatzen, inondik inora.
    Txapelketak nahikoa du, aretoak bete eta areto handiagoak bilatzearekin antza…

    Argazkiak.org | bertsolari txapelketa © cc-by-sa: gaztelumendi

    Txapelketa hutsa

    Bertsozaletasuna hedatzen eta indartzen
    ari den honetan, webgune ia estatiko bat sortzearekin dena egin dugula pentsatzen badugu, jai daukagu!
    Txapelketatik txapelketera berrikuntzak izaten dira, jendartean bezala, teknologietan be. Bertsoaren munduak, hoietako asko harrapatzen jakiten du, inbertsioa egiten du… teknologia berrien inguruan dabilen jendeak ere aukera izaten du bertsogintzarekin aurrerapenok uztartzeko.

    sare sozialak bertsogintzan
    Baina aurtengoan txasko handia hartu dut. Pentsatzen nuen, twitter txapelketa bat izango zela, sare sozialetan aipamen hutsa baino zeozertxo gehiago egingo zela… baina poto! beti gauza berdinak errepikatzen ari gara, ez gara gai horrelako ekimen erraldoietan, irudimen apur bat gehiago jartzeko, eta sarea bertsoaren gune natural bilakatzeko.

    edukien sozializazioaz, bi puntu
    Zer esan hedabide eta sareko tresnen gainean? Telebista eta irratiz jarraitu daiteke txapelketa, tarteka. Info7 zuzenean ari da saioz saio, Euskadi Irratiak saio bereziak egiten ditu domeketan, ETBk bere Hitzetik Hortzera dauka. Baina adibidez, domekako Gasteizko saioa entzun gura baduzu, non dago?

    • Non daude aurreko saioetako bertsorik onenak?
    • Saioak osorik entzuterik bai?

    Sareak horretarako behar du izan. Artxibo digital erraldoia batetik, unean uneko aukerak bestetik. Uztartu beharra dago. Atzera begira bezala, aurrera begira. Unean unekoa. Artxibo bezala, gordailutzat dute batzuk sarea. Momentuko tresna besteek. Propagandarako lanabes. Nik uste funtzio guztiak bete ditzakela, baina horretarako planteamendu komunikatibo zehatza behar du, eta ematen du une honetan ez duela. Eta akats larria, larriegia iruditzen zait.

    Sarean egote hutsa ez da nahikoa. Baina lau urtean behin egiten den horrelako ekimen batek, kulturgintzarako ere eredu behar luke, ez soilik sarrerak modu digitalean saltzeko ahaleginaren gainean, baizik eta bertsoaren funtsa lantzeko moduan ere. Bertsoa bizitzeko aukera berriak eskaintzen baitizkigu Internetek.

    Norena da bertsoa?

    Azkenik anekdotatxo bat. Jakingo dozue agian, baina Bergarako saioan une batez argia joan zen. Bertsolariek bere jardunean jarraitu zuten. Entzulegoak ondo erantzun zuen. Ozen abestu, isil isilik entzun. Giroa sekulakoa izan zen, errepikaezina. Telebistak off, mikrofonak huts, aparagailu elektriko guztiak itzalita. Une hori, haizeak eroan behar zuen. Bertso itzelak  izan ziren gainera.
    larrabetzu.org egiten dugunok, han geunden. Gure bertsozaletasuna bermatzen, jarraitzen, grabatzen, gozatzen… une hori ere historikoa izan zen. Guk, elkarteak baliatzen duen mahaitik barik, eskenatokian bertan jarrita geneukan gure mp3 grabagailu txikia. Bere bateriatxoarekin, pilekin… 12 bat orduko autonomiagaz. Bertsoak osorik eta txukun txukun grabatu zituen.
    Jon Martin eta Maialen Lujanbio zortziko txikian
    [audio:http://larrabetzu.org/bloga/audio/btn09/bergara/bergara_lujanbio_martin.mp3]

    Gure copyleft pentsakera eta jarrerak, saioa bukatu eta atoan Bertsozale elkarteko lagunengana eroan gintuen. Xenpelar dokumentazio zentruari eskainiaz grabazioa. Bere horretan, asko eskertu zuten. Gu ere pozik. Deusen truk. Musutruk. Bertsoa norena da? Kantatu duenarena? Elkartearena? Grabatu duenarena…. guk uste, bertsozale, kulturzale eta euskaldun guztiona dela, ezta?

    Biharamunean bertsook jarri zituzten Euskadi Irratian adibidez, baina aipamenik ez. Ez dute copyleft ulertu, ulertzen, ulertuko….. baina guk ere hobeto azaldu beharko diegu.

  • pasahitza

    Lau berba bertso txapelketaren gainean

    Badira aste batzuk, Euskal Herriko bertsolari txapelketa nagusia (#btn09) abiatu zela. Zestoatik Laudiora, saio andana bat izan da dagoeneko.

    • Bi hitzetan, bizkaitarrak nagusitu direla lehen kanporaketa hauetan. Unai eta Igorrez gain, beste hamar lehiatu dira eta zortzik aurrera egin dute, semifinaletan ikusiko ditugu.
    • Saioetan lehen lerroan ikusi ditugu gainera Jone Uria edo Miren Amuriza, beraien lehen txapelketa nagusian. Zeresana eman dute, eta argi dago zer kantatua badutela.
    • Orduan, proportzioak eta emaitzak ikusita, agian orain da unea hurrengo txapelketari begira -lau urte barru- bizkaitarrei partehartze handiagoa eskatzeko ezta?

    Bi hitzetan, zapore gozoa utzi digu txapelketak orain arte.

  • gaztelumendi.eus,  pasahitza,  teknologia berriak

    BECetik zuzenean, entzuten eta editatzen

    Bertso txapelketak jarraitzen urte batzuk egindakoa izanagatik, Internetek bertsolaritzari eskaintzeko dituenak, oraindik asko eta asko direla konturatzen ari naiz, non eta finalean.
    Bertsoak zuzenean entzun eta zertan ari garen be imajinatuko bazenute?!
    Zuzenean ari gara twitter, flickr, facebook, blog komunitate eta abarrerako. Ez gara bakarrak gainera.
    unaietxahun
    Larrabetzutik, ordenadore batzuk, argazki kamara batzuk, mp3 grabagailua ekarri ditugu… eta eitb-k berak baino eraginkortasun handiagoa izaten ari gara.

    Urko argazki kamara hartuta ari da klik eta klik. Guk bere memoriak hartu, eta klik eta klik jarraitzen duen artean, guk ordenadorera deskargatu eta flikcr-era igo. Dana bat. Bitartean, 53R61k twitter-etik gaiak eta komentaten ditu. Mp3 grabagailua soinua hartzen ari da bitartean, ta gero audio zatiak be sarean jartzeko asmoa dugu.
    Facebook, twitter, flickr, bloga… dena da posible. Gainera bertsoak entzun, txalo egin eta hemen bizi duguna itzela delako.
    Bec bec bec…. y cuentalo!

    gure bapateko gaurko kronikak:
    gaztelumendi.org | 53R61 | larrabetzu 2.0 | iPtx

    azkenean Igor Elortza barriro be, Bizkaiko txapeldun.