• agit/prop,  larrabetzutik

    Itsasoaren alaba dokumentala gurean

    Josu Martinez, Txaber Larreategik eta Ibai Castrok grabatu, idatzi eta ekoiztutako Txapela eta bere alabari buruzko Itsasoaren alaba dokumentala gurean be ikusi ahal izango dugu.
    Zinemaldian ere sekulako arrakasta izan zuen filmeak, areto txiki, gaztetxe eta kultur etxe ezberdinetatik ere egin du bidea. Larrabetzun, eguazten honetan iluntzeko 8etan izango da Anguleri kultur etxean.
    itsasoaren alaba proiekzioa Larrabetzun
    Mikel Goikoetxea Txapela ingurukoa izanez, herriko askok eta askok beragaz ikasi, eta harremana be izan zuten. Gazterik alde egin zuen Ipar Euskal Herrira, baina askoren gogoan dago oraindik be.
    Josu Martinezen lana interesantea da gainera, Txapelaren alaba Haizeren begitik, dago grabatua. Alabari haren lagunek kontatzen diote zelakoa zen bere aita. Amak, burkideek, ezagunek… eta alabak ezagutu ez zuen aitaren memoria berreskuratu du dokumentalarekin batera. Txapela GALek hil zuen Donibane Lohitzunen, duela 25 urte.

    Itsasoaren alaba filmearen emanaldia Aretxabala elkarteak 20 urteurrenaren karietara antolatu du.

  • hurrengo geltokia,  ikusi eta ikasi,  pasahitza,  teknologia berriak

    Bertso txapelketarik ez dago sarean

    #btn09 etiketa on bat izan zitekeen, baina ez da askorik ageri inon.
    Sare sozialen garaiotan, bertsoak ondo hartu zezakeen olatu hau, baina keba! Ez gabiltza/dabiltza asmatzen, inondik inora.
    Txapelketak nahikoa du, aretoak bete eta areto handiagoak bilatzearekin antza…

    Argazkiak.org | bertsolari txapelketa © cc-by-sa: gaztelumendi

    Txapelketa hutsa

    Bertsozaletasuna hedatzen eta indartzen
    ari den honetan, webgune ia estatiko bat sortzearekin dena egin dugula pentsatzen badugu, jai daukagu!
    Txapelketatik txapelketera berrikuntzak izaten dira, jendartean bezala, teknologietan be. Bertsoaren munduak, hoietako asko harrapatzen jakiten du, inbertsioa egiten du… teknologia berrien inguruan dabilen jendeak ere aukera izaten du bertsogintzarekin aurrerapenok uztartzeko.

    sare sozialak bertsogintzan
    Baina aurtengoan txasko handia hartu dut. Pentsatzen nuen, twitter txapelketa bat izango zela, sare sozialetan aipamen hutsa baino zeozertxo gehiago egingo zela… baina poto! beti gauza berdinak errepikatzen ari gara, ez gara gai horrelako ekimen erraldoietan, irudimen apur bat gehiago jartzeko, eta sarea bertsoaren gune natural bilakatzeko.

    edukien sozializazioaz, bi puntu
    Zer esan hedabide eta sareko tresnen gainean? Telebista eta irratiz jarraitu daiteke txapelketa, tarteka. Info7 zuzenean ari da saioz saio, Euskadi Irratiak saio bereziak egiten ditu domeketan, ETBk bere Hitzetik Hortzera dauka. Baina adibidez, domekako Gasteizko saioa entzun gura baduzu, non dago?

    • Non daude aurreko saioetako bertsorik onenak?
    • Saioak osorik entzuterik bai?

    Sareak horretarako behar du izan. Artxibo digital erraldoia batetik, unean uneko aukerak bestetik. Uztartu beharra dago. Atzera begira bezala, aurrera begira. Unean unekoa. Artxibo bezala, gordailutzat dute batzuk sarea. Momentuko tresna besteek. Propagandarako lanabes. Nik uste funtzio guztiak bete ditzakela, baina horretarako planteamendu komunikatibo zehatza behar du, eta ematen du une honetan ez duela. Eta akats larria, larriegia iruditzen zait.

    Sarean egote hutsa ez da nahikoa. Baina lau urtean behin egiten den horrelako ekimen batek, kulturgintzarako ere eredu behar luke, ez soilik sarrerak modu digitalean saltzeko ahaleginaren gainean, baizik eta bertsoaren funtsa lantzeko moduan ere. Bertsoa bizitzeko aukera berriak eskaintzen baitizkigu Internetek.

    Norena da bertsoa?

    Azkenik anekdotatxo bat. Jakingo dozue agian, baina Bergarako saioan une batez argia joan zen. Bertsolariek bere jardunean jarraitu zuten. Entzulegoak ondo erantzun zuen. Ozen abestu, isil isilik entzun. Giroa sekulakoa izan zen, errepikaezina. Telebistak off, mikrofonak huts, aparagailu elektriko guztiak itzalita. Une hori, haizeak eroan behar zuen. Bertso itzelak  izan ziren gainera.
    larrabetzu.org egiten dugunok, han geunden. Gure bertsozaletasuna bermatzen, jarraitzen, grabatzen, gozatzen… une hori ere historikoa izan zen. Guk, elkarteak baliatzen duen mahaitik barik, eskenatokian bertan jarrita geneukan gure mp3 grabagailu txikia. Bere bateriatxoarekin, pilekin… 12 bat orduko autonomiagaz. Bertsoak osorik eta txukun txukun grabatu zituen.
    Jon Martin eta Maialen Lujanbio zortziko txikian
    [audio:http://larrabetzu.org/bloga/audio/btn09/bergara/bergara_lujanbio_martin.mp3]

    Gure copyleft pentsakera eta jarrerak, saioa bukatu eta atoan Bertsozale elkarteko lagunengana eroan gintuen. Xenpelar dokumentazio zentruari eskainiaz grabazioa. Bere horretan, asko eskertu zuten. Gu ere pozik. Deusen truk. Musutruk. Bertsoa norena da? Kantatu duenarena? Elkartearena? Grabatu duenarena…. guk uste, bertsozale, kulturzale eta euskaldun guztiona dela, ezta?

    Biharamunean bertsook jarri zituzten Euskadi Irratian adibidez, baina aipamenik ez. Ez dute copyleft ulertu, ulertzen, ulertuko….. baina guk ere hobeto azaldu beharko diegu.

  • agit/prop

    Euskal arrantzaleen biziaren alde, negoziazioa #alakrana

    Euskal arrantzaleen alde, bizkor mugitzen hasi da gure sarea.
    Hackin badakigu taldeko lagunek sustatuta, hainbat ekimen ari gara jartzen abian, sarean bertan.
    Bermeotarrak, euskal kostaldeko bizilagunak… kezkatuta agertu dira, azken orduetan gertakariek hartu duten dimentsioarekin.

    Argazkiak.org | Alakrana askatu! ceibe! libre! © cc-by-sa: gaztelumendi

    Somaliako egoerak Madrilen izan duen kudeaketa eskasak, negoziaziorako erakutsitako maila txarrak, eta itsasoan atxilotutakoei emandako tratu eta zigorrak…. dena azaltzen du.

    Somaliarrek bere piezak mugitu dituzte, eta orain eskuak burura bota ditugu guztiok.
    gurearrantzaleakaskatu.org ekimena sortu da batetik, egoeraren berri une oro eskaini, eta ekintzak antolatu eta kordinatzeko.
    Twitter sarean #alakrana etiketa mugitzen hasi da.
    alakrana etiketaren jarraipen gunea ere badago.
    Facebooken taldea eta mobilizazio birtualak, kaleko ekintzei emango die aukera.

  • literatura,  musika

    bide ertzean bazterretik egindako kronika

    Bide Ertzean Bilboko kafe antzokian argazkia: gau ilunak
    Bide Ertzean Bilboko kafe antzokian argazkia: gau ilunak
    • Bazterretik idazten ari natzaizue. Bide Ertzean taldearen kontzertu bat ezohiko egun eta orduetan entzutearen ondorioz.
    • Aretoko bazter batetik entzundako kantu elektrikoen gainean zeozer esateko gogoz.
    • Bazterreko musika egiten dutenen alde, erdiguneak erakartzen ez gaituelako.
    • Izarrak, top zerrendak, esemese bidez deskartatu daitezkeen kantuak eta aparra maite ez dutenen bazter horretatik.
    • Kantuen berbei harreta jarri eta ezkerreko bafletik hobeto entzuten den toki honetatik.
    • Zuzenean indarra erakutsi, eta gauzarik gozoena esateko gai diren lagunen aldamenetik.
    • Bide gorri bat, ohe huts bat, maitasun adierazpen bat txukun duin apain eta funtsarekin esaten ausartzen direnekin.

    Milaesker, azken hamaika urteotan egiten ari zareten ahaleginagatik. Hitzengatik. Doinuengatik. dana lanbrotute ikustot haren muinetatik sortutako proiektu honek, albotik sortu zen honek, dagoeneko indarra hartu duelako. Lan asko plazaratu dituzue, berba asko kantatu, poemak berrargitaratu, molde berriz, ilusio ezberdinarekin. Hamaika urte badira. Ez garaile izateko indar edo uste nahikoarekin, antza. Gurea ez da garaipena, gurea kantua eta kontaketa direlako. Beste behin.

  • hurrengo geltokia,  ikusi eta ikasi,  teknologia berriak

    Ogi birrinak banatzen

    Euskalduna naizen arren, enaiz langileak bota eta Azkue izeneko baten omenez montatu duten aurkezpen partyra joan. Egia esan, enau inork gonbidatu, eta enaiz gonbidatua sentitu.
    Azkue fundazioa
    Josune Ariztondo buru izan dezakeen ezein fundazio etzait erakargarria egiten, aitortzen dizuet aldez aurretik. Ondarroa herri euskalduna datorkit burura… bazterkeria bultzatzen duen agintari politikoak ez ditut laket. Edo Rekalde aretoa datorkit burura, eta autoritarismoz kargudunak kentzen dituen politikaria…
    Azkue fundaziora batu dira botere faktikoak ere. Unibertsitate pribatu eta subentzionatuetakoak, Azkuna buru duen udala, Euskaltzaindia jainkotua…. eta ez ditut sobera maite, egiaren aitortzeko.
    Eta er nahi duzue esatea? Wikipedia lagunduko dutela diotenean, ez diet sinesten. Bapez.
    Orain arte ere wikipedia hor egon da, eta zer egin du UPVk, zer Euskaltzaindiak, zer Deustuko jesuitek, zer Azkunaren aginpekoek… zer Diputazioak?
    Sarea josi gura lukete euskaraz. Ba nik ez diet sinesten.

    Zergatik ez daude Fundazioan euskalgintzako bestelako elkarteak? Akorduan daukat Topagunea adibidez -Bizkaian horrenbeste elkarte eta herri aldizkari batzen dituena-, AEK -euskaltegi sare interesgarriarekin-, Euskaldunon Egunkaria -eduki mordoa sortu ditzekena euskaraz-, EITB -euskarak munduan duen multimedia talde eraginkorrena- Hamaika telebista, Bizkaiko bertsozale elkartea, Athletic bera… nork erabakitzen du nor dagoen eta nor ez? Ba, Josune Ariztondok, argi eta garbi. Ezagutzen dugunok badakigu zelango den.
    Sarea guai da. ONdo dago propagandarako. Behar da… eta horretarako dirutza bat bideratu dute. Dirutza itzela, (dagoeneko kendu dute saretik, zenbat milaka euro dituzten marketing eta publizitaterako soilik, gardentasunaren izenean). Dirutza itxura egiteko.
    Eta egia da sareak behar dituela ekimenak. Baina sarea ezin daiteke goitik behera egin, wikipedia ez da goitik behera egiten, euskara ez da normalizatzen goitik behera….

    Gure lagunak han
    Subentzioen politikaren menpe bizi direnak joan zaizkie Azkuerengana, ondo ari direla esaten, jarraituko dutela subentzioak banatzen, jasotzen; biziko direla elkarrekin, proiektuak partekatzen… baina ez dut politika horretan sinisten. Sentitzen dut.


    Ez dut ogi birrinen politika honetan sinesten

    Sarearekin baikorra naiz, euskararen etorkizuna begi onez ikusten dut, eta itxaropena jendearengan daukat. Ez fundazio, ez instituzio, ez pelotazo, eta pilotaka. Gutxiago euskararen izenean, ogi birrinak batu eta auzoko labeak ixten dituztenekin.
    Erlea soilik paperean argitaratzen duenak ze itxaropen sortuko dit.
    Bilboko euskarazko aldizkariei subentzioak murriztu eta euskara ikasteko gai ez den alkateak zer erakutsiko dit josteaz.
    Artea zentsuratzen duenak zer horizontaltasunaz.
    Eduki librerik sortzen ez duen unibertsitateak zer aipatuko jakintzaren sozializazioaz.
    Azkue fundazioa, jeltzaleen azken inbentoa da. Hor irauteko, egiten ari direla sinestarazteko… baina ez digute ziririk sartuko. Eta jarraituko dugu lanean, sarean, diskriminazio barik, egiten, ekiten, sortzen, asmatzen, eragiten….
    Ez dira kea saltzeko garaiak.

  • hurrengo geltokia,  i+g,  ikusi eta ikasi,  teknologia berriak

    Mundua ikusteko moduak ez dira aldatu, kontatzekoak bai ordea

    Mundua aldatzen ari da, teknologiak ere bai, aldatu egin dute.
    Paperezko egunkariek, aldizkariek krisia bizi dute, baita gurean ere. Eta egokitu beharra dago.
    Gertutik ezagutzen dugu hori, eta erredakzio bilerak, finantziazio modu berrien bilkura bilakatzen dira.
    Hala ere, ez da etsitzeko garaia, guztia berrasmatzen jardun behar dugun arren.
    Gertukoa kontatzeko, jendearengana gehiago hurbildu beharra dago. Eta hori berez, ez da txarra.
    Iazkoa da bideo hau, gure blogosferan be izan zuen harrera ona. Joxe Aranzabalek euskaratu, eta Josu Mendikutek azpitituluak jarri zizkion bideoari.
    Gogoetarako aproposa da. Eta horretan murgildu beharra daukagu, paperarekin zeozelango harremana dugun guztiok.

    Aro digitala eta paperezko agerkariak

    Eztabaida irekia da, partehartzailea. Eztabaida ona da. Kriterio ekonomikoak eta informatiboak uztartu behar dira. Euskarri digitalek bat egin behar dute erredakzioko bilerarekin. Papera ez dago soberan, etxera heltzen delako. Eta jendeak gozo irakurtzen du. Sarean ere egon beharra dago, eta azkar jokatu. Uztartu egin behar dira, eta horretan asmatu beharra dago. Behar dugu. Ez, saiatu barik.

  • agit/prop,  literatura

    Zergatik den beltza Obama

    Koldo Izagirre

    Ez da beltza, denok dakigu Obama ez dela beltza.
    Ameriketan, eta zer esanik ez Estatu Batuetan, aiton-amonak esklabu zituena da beltza.

    Mississippi ibaiko legea
    langile beltzen airea
    bizkarra makur, beti nekea
    Mississippiko zurien legea.

    Lehengusu zuriak bortxatu duen jabearen alabaren gorria zuritzeko Mississippi ibaiaren ertzean urkatu duten beltza da beltza.
    Beltza izatea mozorrotzat ez daukana da beltza.
    Beltza arazo sozio-politikoak ezkutatzeko erabiltzen ez duena da beltza.
    Kateatik ihes eginik zakurrak gibelean dituena da beltza.

    Zartailuaren zarrapoak bizkarrean dituena da beltza.
    Kontzientzia baten zamaketaria da beltza.
    Esklabutzaren debekuak edo giza eskubideen kartak librea dela esan dioten arren bere burua liberatzeari ekiten diona da beltza.
    Lurraren kondenatuekin bat egiten duena da beltza.

    Ez kanta beltza
    alperrik da-ta,
    indarren kontra
    jaso indarra,
    zuen bizitza
    oso motza da:
    egin zazute
    librea.

    Ez, Obama ez da beltza.
    Eta hala ere, beltza dugu Obama.
    Beltza da, elitera nornahi ailega litekeela ikas dezagun.
    Beltza da, «gizaki beltza» Mendebaldera heldu dela adierazteko.
    Beltza da, lehen munduak bere zabaltasuna erakutsi behar duelako.
    Beltza da, Estatu Batuek ikono berri bat behar dutelako.
    Beltza da, zuriak izan nahi ez genukeenok ere mundu zuriaren balioetan identifika gaitezen.
    Beltza da, gizaki multzo osoak belzten dituen egoera soziala gainditua dela jakin dezagun.
    Beltza da, afrikarrek amets egin dezaten neba-naia handi bat daukatela.
    Beltza da, osaba Sam pertsonalki ageri ahal izan dadin Afrikan.
    Beltza da, herrialde industiadunek Kongoko eta Sudaneko ondasunak ustiatu behar dituztelako.
    Beltza da, Darfur-en inguruan gertatzen ari dena lehengaien harrapaketaren zerbitzuko sezesionismoa dela atzeman ez dezagun.

    Beltza da, sinets dezagun ezin litekeela inperialismoa izan estatubatuarrek egiten duten atzerri politika.
    Beltza da, indarrez ezarritako mundu-harremana askatasunean oinarritzen dela frogatu ahal izateko.

    Beltza da, Alexandre Dumas beltza izan zen modu berean.
    Beltza da, Alexander Pushkin beltza izan zen modu berean.
    Beltza da, We can leloaren ostean hortzadurarik zuriena daukalako.
    Beltza da, zurion tradizio handia aberastera datorrelako.

    Horregatik dugu beltza, eta horregatik ez da inoiz beltza izanen Obama.
    Beltza, sobera izen garratza da azaleko kontua izateko.

    Baina zu, beltza,
    hasten bazera,
    gu ere beltzak
    izango gera,
    behin da betiko
    burruka hortan
    nausi berdinen
    legeen kontra.

    (Mississippi ibaiko legea: Nemesio Etxaniz / Ez kanta beltza: Xabier Lete-Benito Lertxundi)

    Zergatik den beltza Obama | Koldo Izagirrek berria egunkarian 09 11 01

  • musika

    The Clash tontokalen

    Nork ez du ezagutzen Jimmy jazz?!
    Baina zenbat bertsio egin dira aspaldiko The Clash taldearenak?
    Bart New York hirian Tom Morelloren -RATM taldeko kitarjolea- The Nightwatchman taldeak jo omen du. Besteak beste London Calling abestu dute, Bruce Springteenen laguntzarekin.

    Kantu mitikoa duda barik.

    Sarean ibili gara lotura batetik bestera pasatzen, eskuz esku. Eta facebook sarean ezagutu dugu London Calling kantuaren bertsio euskaldun bat. Alegian egina, Tontokalen alegia.

    Tontokalen, Ziklos Garaialde 2.0

    Entzun eta flipatu egin dut. Orduan garaiko gazte askok flipatuko zuen moduan, beharbada.
    Eta egia da, aspaldian genbilzan irratia.com saiorako The Clash taldearen bertsioak batu guran, irrati emankizun bat egiteko asmoagaz edo. Eta hasi beharko dogu batzen.
    Erantzunetan utzi ezagutzen dituzun bertsioak. Ea zerrenda polita osatu eta laister saioa egiten dugu.

  • agit/prop,  teknologia berriak

    Soitu.es itxi dute, Indymediarekin ezingo lukete

    dont hate the media
    become the media


    Soituren itxiera izan zen atzoko albiste nagusia inguruko sarean. Espainiako albiste gune garrantzitsu eta ezberdinena itxi zuten, finantziazio arazoak tarteko. Gauza jakina da BBVA banketxeak diru mordoa zuela jarria Gumersindo Lafuenteren eduki digitalen proiektu honetan.
    Nik aitortzen dut, soitu.es eta bere sareko ekimenak asko gustatu zaizkit. Jarraitzailea izan naiz, artikulu asko irakurri eta ideia asko konpartitu ditut soitun. Informazioa lantzeko beste modu hori erakargarri egiten zitzaidan.

    Baina Interneten aspaldian berriz ere -batipat 2.0 aro berri honetan- negozioen inguruan dagoen eredu ustelak ez nau erakartzen. Ondo dago jendea partehartzen ikustea, oso ondo dago web sozialagoa egin gura izatea, ondo daude tresna guzti hauek… baina eredu ekonomikoa ustela dute askok eta askok. Pelotazoaren kultura (dotcom burbuila gogoan) ez da eten. Enprendedore eta CEO gazte eta ez hain gazte flipatu gehiegi somatzen da Interneti lotutako ekimen asko eta askotan.
    Eredu horrek porrot egitea, normala da. Gehiago kapitalismoaren eta finantza globalen krisi honen erdian.

    Indymediaren eredua
    Partehartzea, argitaratze irekia, jerarkiarik eza, erredakzio horizontala ez daude hain modan. Baina ez dute zertan porrot egin behar. Indymediarena izan zen, komunikazioaren aroan ezagutu dudan aurrerapausu handiena. Urrats garrantzitsuena kazetaritza eta komunikazio molde hiritar eta partehartzailean.
    Indymedia ezin du banketxe batek zarratu. Ez inbertsiogileen porrotak, ez krisi kapitalista batek. Agian polizia eta juezak saiatu daitezke Indymedia lokalen bati presio egiten. Baina sarea bera, globala da dagoeneko. Eta Indymediak hamaika gune ezberdin ditu. Ilusioa, borondatezko lana eta mundu libreago baten aldeko determinazioak egiten du, han hemenka ehundaka aktibistek informazio librearen alde jarraitzea.
    Indymediak ere behar ditu aldaketak, berrikuntzak, itxura modernoagoa, software azkarragoak…. baina ziurrenik lortuko du hori eta gehiago ere.
    Informazio librearen bidean urratsak emango ditu, emango ditugu.

  • pasahitza

    Lau berba bertso txapelketaren gainean

    Badira aste batzuk, Euskal Herriko bertsolari txapelketa nagusia (#btn09) abiatu zela. Zestoatik Laudiora, saio andana bat izan da dagoeneko.

    • Bi hitzetan, bizkaitarrak nagusitu direla lehen kanporaketa hauetan. Unai eta Igorrez gain, beste hamar lehiatu dira eta zortzik aurrera egin dute, semifinaletan ikusiko ditugu.
    • Saioetan lehen lerroan ikusi ditugu gainera Jone Uria edo Miren Amuriza, beraien lehen txapelketa nagusian. Zeresana eman dute, eta argi dago zer kantatua badutela.
    • Orduan, proportzioak eta emaitzak ikusita, agian orain da unea hurrengo txapelketari begira -lau urte barru- bizkaitarrei partehartze handiagoa eskatzeko ezta?

    Bi hitzetan, zapore gozoa utzi digu txapelketak orain arte.