-
Oskar Alegria eta biok
Udan ezagutu nuen Oskar Alegria. Eako poesia egunetan.
Ia urtero joaten naiz Eara. Lehenengoz zegoen bertan bera.
Eta lagun talde itzela batu ginen. Mitxel Sarasketarekin joan nintzen ni. Mitxel ere lehenengoz.
Oso oroitzapen ona utzi dit Eako asteburuko egonaldiak.
Kuadrilla handia osatu genuen, eta oso giro onean pasatu genituen barikutik domekara artekoak. Banan-banan agurtu -udalekuetako agurren antzera- eta sarean ikusten dugu elkar lantzean behin, batzuk bederen. Eta atsegin dut.Emak Bakia film ederra
Oskar Emak Bakia filma egiteagatik egin da ezagun gurean, eta hemendik kanpo ere bai. Man Rayren Emak Bakia filma ikusi eta ezagutu ostean, Emak Bakia izeneko etxearen xerka arituko da Oskar. Bidaia hori, bilaketa hori erakutsiko dizu bere filmean. Man Rayren espiritua, artea eta surrealismoa film berezi eta hunkigarri batean aurkituko dugu Lapurdiko etxe horretan. Eta herri hau.
Ideia eta asmo berriak
Oskar Alegriak, baina, film bakarra egin du. Hala ere, bere kamerak oraindik irudi asko filmatzen ditu. Argazkiak aterako ditu kamera edo mugikorrarekin, soinuak grabatu. Jendea ezagutu. Herriak. Etxeak. Hemen eta han ibilia duzu. Eta jakituria izugarri bat bildu du bidaia interesgarri honetan bezala, besteetan ere. Gaztea da eta sormen ikaragarria du. Eta erne dago. Adi-adi. Artista bat da. Eta inteligentzia daragoio. Ezagun du hori beragaz berba edo solas egitean. Eta traturako atsegina delako lortuko ditu helburu handi eta xumeak.
Asmo eta proiektu berri bat erakutsi zidan Irunean egin genuen hitzorduan. Koadernoa agertu zidan. Eta hori betetzen joateko laguntza eskatu. Bigarren hitzordu bat izan dugu asteon herrian. Eta landa lana egiten aritu gara. Larrabetzu eta inguruetan. Eta ikasketa prozesu izugarria izan da niretzat. Bi gau, kafe batzuk eta solasaldi asko. Oinez ere ibili gara. Eta etxeak, bizimoduak, historia, ingurua eta gure pasarteetako batzuk erakusten saiatu naiz ni, nire apalean. Larrabetzutik ze irudi eroan duen jakin nahi nuke. Eta horregatik idazten ditut berbok. Esan eta gordetzeko. Gogoan hartzeko.Bizipoza zer dan!
Libe Asua (100 urte) eta Oskar Alegria aurrez aurre berbetan.#larrabetzu pic.twitter.com/4BYcd9ZmAR— gaztelumendi (@iPatxi) 2017(e)ko irailak 5
Landa lanean eta bertoko gauzak lekuak eta jendea erakusten Oskar Alegriari. Itzel pasatu dugu egunotan.
Sorgin bitxi kontuetan pic.twitter.com/MGJqKR1kvb— gaztelumendi (@iPatxi) 2017(e)ko irailak 6
-
Korrika
Euskal Herria ezagutu, maitatu eta gozatzeko aukera
Julen Kaltzada euskaltzaleak sekulako memoria dauka. 1980an Korrika zelan asmatu eta abian jarri zuten kontatu zuen aurrekoan Hamaika telebistan. Nik bota nion gonbidapena, eta esperientzia itzela izan zen berarekin emandako ordu bakoitza.Gaur gauean Julen Kaltzada eta biok @HamaikaTb​n egongo gara #Korrika berbagai hartuta. Julenek esateko asko dituhttps://t.co/GKfLom4Kdz
— gaztelumendi (@iPatxi) 2017(e)ko apirilak 4
#Korrika20 Gaur 21:00etan ZUZENEKO saio berezia, konexioak, erreportaiak eta @iPatxi eta Julen Kaltzada zoro zoragarriari horietako bat! pic.twitter.com/2AiUtHvjLt
— Hamaika Telebista (@HamaikaTb) 2017(e)ko apirilak 4
Zehaztasun handiarekin, orduko pasarteak, zailtasunak, pozak eta bestelakoak jendaurrean jarri zituen, telebista bitarteko zela. Korrikari buruz berba egitera joan ginen biok. Hasieratik ezagutzen du berak, eta nik edizio batzuetako bitxikeriak, oroitutako kontuak eta gogoeta batzuk partekatu nituen berarekin.
Eta saioaren bukaeran esan nuen bezala Korrika bizizea Euskal Herria ezagutu, maitatu eta gozatzeko aukera paregabea da. Eta edozein unetan, edozein lekutan, guztion eskura dagoen gauza zoragarri bat. Baliatu dezagun.Korriki be #Marabilli dalako!
BiBA ZUEK! pic.twitter.com/uqgw2RAN4V— gaztelumendi (@iPatxi) 2017(e)ko apirilak 5
-
Euskaraz edo bestela ez gara?
Batzuk agian, erraz bizi daitezke #euskaratik eta euskaraz.
Gure indabak hemendik eta handik atera behar ditugunok, jakin dakigu euskara hutsez noraino heldu gaitezkeen… gure ingurua, gure neska mutikoena, gure enpresena, gure agintariena, gure herrikideak, etorri berriak, aspaldi etorriak… begiratu, eta ondorioak atera.ni neu ere agian hobeto biziko nintzateke Zarautzen, edo baserritik urten barik… baina bizitzak kalera atera nau… Aturritik Ebrora… eta nire herria ezagutu ahala… egunero euskaraz bizi gura dogun arren… ondokoaren mugak zeintzuk diren jabetuta… jende guzti hori gure antzera bizitzera gonbidatu gura neuke…
baina… UEMAko herrietan be, gero eta zailagoa da euskaraz bizitzea… eta bertsolariek ere bertso saioak erderaz egiten omen dituzte…
Euskara da gure territorio libre bakarra idatzi zuen Joseba Sarrionandiak, baina espetxean idatzi ere.Gure territorio librea, ahalik eta zabalena, hedatuena, ederrena, eraginkorrena izan dadin… lan asko negar asko eta gogoeta gehiago egin beharko dogu, eta batez be… ingurukoak konbentzitu.
Bidai on!
larrabetzutik besarkada bat guztioi
Aitortzen dut, Maialenen kezka hauek ni ere kezkatu nautela… baina ezker abertzalea, GARA, hizkuntza eta beste kontzeptu asko nahasten diren honetan… gogoeta kolektiboa ere bultzatu daiteke:
Begirunez, bideoa eta mezua aztertzera gonbidapena.
-
kontatu kontatzen dugu?
Gaurkoa ez da hitz jolasa. Baina hitz egiteko parada ematen du.
Zer kontatzen dugu? Zenbat kontatzen dugu? Kontatzen ote dute gurekin?istorioa
Twitter bidez arreta jartzen duzu ekitaldi batean. Eta etiketari erreparatu. Eta TL osoa mezuz betetzen hasten da. Kontaketa.
Eta oharkabean konturatzen zara, erabiltzen duzun hizkuntzan, mintzo zaren horretan, idazten duzunean… ez duela inork deus kontatzen. Alegia ez gaituztela kontatu. Ez dugula kontatu. Norena da errua? Gurea? Gu gara kontatzaileak? Guri? Nork kontatu behar digu baina?adibide zehatza #sherpaKeynote
Sherpa keynote burutu da gaur Bilbon. Hiruzpalau mezutan, gogoeta egiteko aski duzuelakoan.
Ez dut #SherpaKeynote mezu bakarra euskaraz irakurri Beraz euskaldunok ez dugu kontatzen
— gaztelumendi |l*l| (@iPatxi) November 9, 2015
los vascos NO contamos sigo sin leer ningun tweet en euskara sobre #SherpaKeynote EZ dugulako kontatzen pic.twitter.com/A4v6VyGpr6
— gaztelumendi |l*l| (@iPatxi) November 9, 2015
Me he traÃdo a un par de bertsolaris a #SherpaKeynote y me están tirando una indirecta para que aprenda euskera pic.twitter.com/qMgjy3fszo
— SHERPA (@SherpaES) November 9, 2015
Y ahora bertzolaria, joder esto parece Etb1 #SherpaKeynote
— Javier Palacios (@javipal) November 9, 2015
#SherpaKeynote-n bertsotan 😉😉😉 pic.twitter.com/RfMkWyBfB6
— Innobasque (@Innobasque) November 9, 2015
"Gaur egun, egunero munduan, 10.000 milioi bilaketa egiten dira, horretatik 6.000 milioi Googlen" @BernieHernie #SherpaKeynote
— Egoitz Goikoetxea (@egocast) November 9, 2015
Bertsolariek esnatu dute euskara. Beraiek badute zer kontatua, zer kantatua. Nori ere bai. Eta gero, modu ia automatikoan, mezu gehiago agertu da ene Time Line honetara.
Jarraitzen dut irakurtzen, kontatzen, zenbatzen, ikasten…
#sherpakeynote(r)i buruzko Txioak
Guk, euskaldunok alegia, nahiago dugu beste kontu hauetaz aritzea nonbait.
Eta nago ni, batzutan aspergarri ere suertatu daitezkela gure joerak eta kontuak. -
Hori Bai 50 urte lotu barik
Aspaldian ari gara korrika, arineketan, karraderan… batetik bestera, lotu barik. Euskararen alde, kulturgintzan, mugimendu bizia da Hori Bai gazte elkartearena ere. 1965. urtean sortu eta urtez urte, Larrabetzuko Andra Mari kaleko 23an iraun du zutunik Hori Bai gaztetxeak. Urte guzti hauetan, teilatupe honetan egosi dira gure herriko kontu asko eta asko. Kili Kiliak, sasoi bateko ikastola, luzaroan dirauen antzoki iraunkorra, bertso saioetarako gune, mendi irteeretako txango eta espedizioak, kontzertu eta jaialdiak, afari eta herri bazkariak, pelikulak eta txokolatadak… 50 urteotan zer ez dan sortu eta garatu Hori Bai honetan.
Euskara eta euskal kultura, sasoian sasoiko beste espresioekin batera uztartuz; dantzan egin dugu, kantuan, ligatu lantzean behin, mozkortu, amestu, zikindu eta garbitu, erre, busti, antolatu eta bizi… eta oraindik horretarako gogoa eta ilusioa piztuta mantentzen du Hori Bai honek, taupadaka dabilen bihotz gazte honek.
Gaztetxe zaharra
Baina 1965ean sortu, Frankismo garai gogorrenean, eta belaunaldiz belaunaldi iraun du gazteen esku. Sasoian. Beti gazte, eta gero eta zaharrago. Hamarkadak joan dira, eta beti kale ertzetik ekitaldiak proposatu eta antolatzen, herri dinamika pizten, eztabaidak sustatzen, belaunaldi berriak borrokara lotzen. Lehen eta orain. Gazte gara gazte, eta jarraitu nahi dugu errebelde!
memoria ariketa
Eta Korrika datorren bakoitzean, gure hizkuntzaren alde urten dugu kalera, beste herritar eta euskaltzale guztiekin batera. Aldarrika. Kilometroak erosi. Banatu. Margotu. Antolatu. Izan be, korrika egitea guretzat memoria ariketa bat da. Nondik gatozen gogoratuz, nora goazen esateko. Euskal Herri euskaldun bat gura dugulako, geuretik hasita, Larrabetzutik bertatik. Eta orain arte, Hori Bai beti egon da hizkuntza zahar hau biziberritu gurean. Euskal kultura egunero lantzen, anplietatik eta karteletatik, saioetatik, mezutik, musutik, beheko sutik. Bafleak apurtzeraino urratu ditugu gure ahotsak, eskenatokiak behin eta berriro montatu ditugu, eta jarraitzen dugu bide horretan, kale ertze honetan. Korrika. Arineketan. Karraderan. Lotu barik.
Larrabetzu eta Korrika
Eta asko izan dira ere, urte guzti hauetan Korrika batzordeetan, herri mailan zein maila nazionalean parte hartu duten herritarrak eta Hori Baiko kideak. Lehen eta orain. Euskaltegian, gau eskolan, Korrika antolatzen, Korrika kulturalean programatzen, karreran, furgonetetan, zuri beltzezko argazkiak errebelatzen, prentsa taldean…. horrek danak be, danak Hori Baiko kide aktiboak. Eta horregaitik ere maite dugu Korrika maite dugun bezala, eta pasatzen den bakoitzean sortzen da giro berezi hau gure herrian, gure kaleetan, auzorik auzo, errepidean zein bide bazterretan.
Mugimendua
Bizia da Korrika. Euskara. Euskal Herria. Eta mugimendu horren parte gara gu. Larrabetzuko adin guztietako gazteak. Mugimendua da lotu barik jarraitzea. Iparra ondo adierazita aurrera egitea. Hizkuntza, herria eta kulturaren alde, hori bai. Hori Bai, 50 urte lotu barik!
50 urte beteko ditu Larrabetzuko Hori Bai gaztetxeak aurten @horibai23 @larrabe1 http://t.co/3k8HPGbHdG pic.twitter.com/nVd1rWsiOH
— Berria.eus (@berria) April 14, 2015
www.horibai.org
-
euskal eskola publikoaren alde
Aurten, ekainaren 1ean ospatuko dugu Euskal eskola publikoaren aldeko jaia, Balmasedan.
nola ulertu eskola
gure herritik harago?
Eskola gure herriari
lotuta baldin badagoEta milaka izango gara, herriz herri, autobusez eta garraio publikoa baliatuz Balmasedara hurbilduko garenak. Milaka dira, Euskal Herri osoan, herriz herri, auzoz auzo… hezkuntza publikoa jasotzen duten neska eta mutikoak. Helburu ditugulako, euskarazko hezkuntza eta publikotasuna, baloreak eta elkarlana.
Aurten baina, Bizkaiko ikastolek txarto eta berandu, Ibilaldia egun berean egitea erabaki dute, aurretik prestatuta zeukaten egunean Europa mailako hauteskundeak izango direlako. Ez dute egun bat aurreratu eta zapatuz egin, ez dute beste egun bat hautatu… ez, eskola publikoaren jaiaren egunean berean egingo dute, ospatuko dute jaia.
Azalpenik? urri eta eskasak. Balorazioa: nork berea. Niri lotsagarria iruditzen zait, eta elkarrekin mokoka ibiltzeko garaiak ez direnez… ba are eta larriagoa.
Ziur naiz, asko izango garela, inoiz baino gehiago Balmasedara joateko hautua egingo dugunak. Baina izango da bat baino gehiago dudan egongo dena, nora eta zelan joan….eta zergaitik.eskola publikoaren alde, egunero
Larrabetzutik adibidez, inoizko ahaleginik handiena egingo dugu eskola publikoaren jaira joateko, autobusak antolatuz, kartelak jarriaz, kanpaina eginez… aktiboa. Herriko eskolan 220 ume baino gehiago ari dira ikasten, Derioko ikastetxera DBH egitera doaz beste mordo bat… eta hezkuntza publikoaren alde, eta LOMCEren kontra ari gara gogotsu aspaldi honetan.
Begirune osorarekin elkartasuna, herrigintza, ingurugiroa, hizkuntza eta beste gauza askoren aldeko hezkuntza lantzen ari gara, eraikitzen… gurean ere. Eta eskola publikoaren alde jarraituko dugu lanean, egunero… hezkuntza komunitate osoak: hezitzaileak, langileak, gurasoak, ikasleak….Aurten SIROKA taldeak egin duen kantu eder hau lau haizetara hedatzen ari da, zorionez. Guk geuk ere horretan dihardugu.
-
Euskaraz bizi nahi dugunon eremua da sarea
Kanpoan nengoela, ezagutzen ez dudan kazetari batek elkarrizketa bat egiteko galdetu zidan. HABEko ikasleentzako zela gogoratzen dut. Badakit zenbat kostatzen den, eta ez diot inoiz inori elkarrizketa egiterik ukatu; eta egin ditut batzuk, gai batekin ez bada bestearekin. Ziurrenik, elkarrizketatu baino elkarrizketatzaile izango nintzen gehiagotan.
Kontua da, gerora ez dudala jakin elkarrizketa hori argitaratu izan den, gorde duten edo zakarrontziren baten amaitzekoa zen, harik eta Turkiako lagun batek abisatu ninduen arte. Istanbuletik mezua jaso eta Belfasten idatzitako berbak irakurtzeari ekin nion. Hemen, Euskal Herrian, hilabete batzuk beranduago.
Orain hona ekartzeko lotsa gutxi nik: Euskaraz bizi nahi dugunon eremua da sareaHizkuntzari buruz asko berba egitekoak gara euskaldunok. Euskara hitza, oso berba erabilia da gurean. Kezka hoietatik abiatuta, hala ere, zutabe barriak jartzen ahalegindu nintzen, baina nago ni oso oihartzun gutxi izan duela gaiak. Hemen irakurrita, agian zuetakoren batek badauka zerbait gehitzeko edo proposatzeko asmorik. Zuen esku dago.
Elkarrizketa osoa irakurri gura duenak, eskura dauka. Nik galderantzun bat nabarmenduko nuke.
Euskararen presentzia areagotzeko, zer bide beharko lirateke?
– Edukiak, bisibilitatea, tresnak, erabiltzaileak eta komunitatea.
- Edukiak sortzen jarraitu behar dugu: webguneak, blogak, wikipedia, bideoak, ariketak, liburuak, musika…
- Sortzen dugun horrek guztiak izango baitu gero ikusgarritasuna sarean, sortzen dugun horrek emango digu gero bisita-kopuru bat, trafikoa, interesa.
- Horretarako, noski, tresnak behar ditugu, softwarea garatzen eta euskaratzen jarraitu beharko dugu. Poztekoa da; sareko tresnarik garrantzitsuenak, nabigatzeko (firefox), idazteko, edukiak sortzen jarraitzeko (wordpress, adibidez, blogak egiteko), jokatzeko eta beste mila gauza egitea ahalbidetzen digutenak euskaraz ditugu gaur egun, jendeak euskaratu egin dituelako!
- Horrela, euskarak gero eta erabiltzaile gehiago izango ditu, dudarik gabe. Erabiltzailearentzat praktikoa izango baita euskaraz aritzea sarean, ohikoa, egunerokoa, erabilgarria eta praktikoa.
- Hori lortuz gero, gurea komunitate interesgarria izango da munduan zehar. Eta gaur egun komunitateak daukan garrantzia izugarria da. Horri begira daude munduko tresna garrantzitsuenak… eta ez da kasualitatea egun diren tresna inportanteenak, webgune indartsuenak euskaraz ere baditugula. Zerbaiten seinale edo ondorio da.
Orain, gainera, zenbait urteren ostean, puntuEUS domeinua eskuratuta… horrek guztiak indar gehiago erakutsiko du munduan, sarean. Edukiei, erabiltzaileei, tresnei, komunitateari berari ikusgarritasuna bermatuko dio, eta euskarazko eta euskal kulturaren inguruko edukiek, oro har, aurrerapauso handia emateko aukera hau profitatu behar dute. Une historikoa bizitzen ari gara alde horretatik.
-
irakurtzeko gogoa
gaur, orduan kendu zizkiguten berbak irakurtzeko gogoa daukat.
gogoratzeko gogorik eduki ez arren, ez genuke ahazterik nahi.
oroituz, akordatuz idatzi ahal izan genituenak.
ikasitakoa.
eta gaur, oraindik, idazten jarraitzen dugu. irakurtzen. esaten. ikusten.
erresistentzia ariketa da oraindik, euskaraz idatzi, irakurri, ikusi eta esatea.
bizi garela adieraztea. bagarela.
Herria eta hizkuntza lotzen dituen hau da gure eremua.
Euskal Herria.Gustatuko zaizu ere
Hotel Monbar gogoan | GAL zer izan zen
Aner Petralanda
2019ko hauteskunde zikloaren ostean
-
Herria eta hizkuntza 1220 eurotan
Berriki Hasier Etxeberriak bere bizipozak eta bizipenak kontatu dizkigu blogean. Liburu elektronikoen salmentatxoak sortutako mezuen berri jasotzeak eta abar..
Tristeagoa iruditu zait, triste eta batez ere haserre jarri nau, Herria eta hizkuntza kantuaren ahapaldi batzuk dokumental batean jartzeko asmoagatik, 1220 euro kobratu nahi izan dizkiotela jakiteak.
Eta erantzunak ere arretaz irakurri ditut. Eta euskal kulturaren izenean egiten den iruzurra salatu nahi dut, ozen. Egile eskubideena patxanga bat da, goitik behera. Aitzakia merke bat. Eta Elkar erridikulua egiten ari da behin eta berriro, egile eskubideen afera horretan. Bahituta dauzka egileak, eskubideak, obra eta euskal kulturgintzaren zati bat… dirua ateratzeko helburuz. Eta euskal kulturgintzak, XXI. mende honetan ikuspegia aldatzen ez badu… hankasartze galantak egingo dituzte. Gaur negozioa dena, bihar miseria izango baita.Nik neuk, herria eta hizkuntza zein ditudan jakinik, aldarrikatzen dut kantu horren, Xalbadorren bertsoen publikatze librea. Ozen abestea, irratian jartzea… youtuben iragartzea… eta datozela Elkarreko euskal enpresari txit jatorrak, datorrela SGAE eta Audientzia Nazionala ere…
…
Batzu herriaz orroit, euskeraz ahantzi
bertzek euskera maite, herria gaitzetsi;
hizkuntza ta herria berex ez doatzi,
berek nahi daukute konpreniarazi
bata bertzea gabe daizkela bizi.Herria eta hizkuntza, gorputza eta beste DRMpean edo museoko bitrina batean ezarri aurretik, hausnartu dezagun, mugitu gaitezen, egin dezagun zerbait… sorkuntza eta jakintza guztia negozio eredu neoliberaletan ezartzen duten jauntxo berri hauen aurrean.
-
Albisteak 2.0 Zeinu hizkuntzan
Asteroko albistegia egiten dugu telebistan. Astero ideia berri batekin hurbiltzen gara Deustuko estudioetara.
Azken asteotan, gorrekin zerbait egitekoa piztu zitzaigunetik, zelan egin pentsatzen aritu gara.
Eta uste baino hobeto atera zaigu.
Zeinu hizkuntzan aurkeztu dugu albistegia. Guk ez, beraiek. Alvaro Euskal Gorrak federazioko lehendakaria da. Maitanek interprete bezala egiten du lan, eta euskalduna da gainera.
Komunikazio oztopoen gaineko gogoeta eragiten digu, saioak berak.
Zea Maysen bideoak, hunkitu egin du bat baino gehiago, gu ere bai tartean, eurak ere bai, saioan aitortu zigutenez. Bideo horrek eragin dituenak, gogoetak ekarri gura genituen Interneti buruz egiten dugun asteroko webtv saiora.
Pantaila aurrean jende ezberdina agertzea, hasierako asmoa da. Telebista partehartzailea bultzatzea dugulako xede. Horretan ari gara, apurka apurka. Ea zer deritzozuen.
